Burning World, 2017
En daar is het vierde album van Dead Neanderthals dat dit kalenderjaar het licht ziet. Na Craters (met Maxime Petit in de gelederen), Molar Wrench (een samenwerking met Sly & The Family Drone) en The Depths weet het vanuit Nijmegen opererende duo op Womb Of God opnieuw op minimale maar onnavolgbare wijze innovatieve muziek te maken die uiteraard weer barst van de intensiteit.
Drummer René Aquarius en saxofonist Otto Kokke laten zich deze keer bijstaan door de Engelse saxofonist Colin Webster. Dat is niet voor het eerst, want Webster speelde ook al op … And It Ended Badly, Prime, Endless Voids en Molar Wrench. Fysiek bevonden de muzikanten zich niet in dezelfde ruimte, want Kokke en Aquarius namen hun deel op in de eigen oefenruimte, terwijl Webster zijn saxpartijen speelde in de Soundsavers Studio in Londen. Marlon Wolterink mixte en masterde het album in zijn White Noise Studio in Winterswijk en dan weet je dat het met de sound wel goed zit.
Het basisprincipe van de muziek van Dead Neanderthals is simpel, maar wat daarmee gedaan wordt varieert van optreden tot optreden en van album tot album. Het instrumentarium is beperkt (uitgezonderd Endless Voids) en hetzelfde geldt meestal voor het aantal gespeelde noten. Dat met een minimale muzikale opvatting een maximum aan intensiteit wordt gecreëerd, getuigt van een grote creativiteit. En muzikaliteit, want dat vereist helemaal geen technische hoogstandjes. “In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister.”
Op Womb Of God vinden we twee stukken van respectievelijk ruim negentien en ruim vijftien minuten. Het eerste deel start met elektronische geluiden, zacht maar onrustig. Aquarius legt daar trage tromslagen overheen en even later valt een gillende, elektronisch vervormde sax in. Zodra Aquarius met zijn basdrum een snelle beat slaat en de cimbalen begint te geselen, zijn we vertrokken voor een hypnotiserende trip waarin een drone van saxofoons de leidraad vormt. De slagen op de bekkens lijken de drone te omsingelen, zijn onontkoombaar, zeker wanneer er nog een paar aan het geluid worden toegevoegd. Het zijn dit soort kleine, eenvoudige maar zeer doeltreffende veranderingen die de intensiteit van het stuk doen toenemen. Gaandeweg worden meer lagen sax toegevoegd. Het is lastig te onderscheiden welke saxpartij door Kokke wordt gespeeld en welke door Webster.
Na zeven minuten wordt van toonhoogte veranderd. Verderop gebeurt dat nog een paar keer en steeds is het resultaat dat de intensiteit nog verder toeneemt. Inmiddels horen we ook tromslagen die de straffe beat van de basdrum van accenten voorzien. Twee saxen maken zich los uit de drone en leiden hun eigen leven, schreeuwend en gillend op de achtergrond. Want het gaat niet om de verschillende instrumenten afzonderlijk: Dead Neanderthals creëert een totaalsound die het werk moet doen en die imponeert en biologeert. De laatste modulatie is een geweldige muilpeer, een krankzinnige climax die niet meer te overtreffen valt. Zou je denken. Door nog een zware drone toe te voegen en de saxen nu volledig over de top door de muziek heen te laten kronkelen, slaat de waanzin pas volledig toe.
Er is weinig tijd om op adem te komen. ‘Womb Of God II’ begint met elektronisch geluid dat klinkt als een zwaar voorwerp waarmee wordt geschoven, voordat Aquarius opnieuw zijn strakke beat neerlegt, nu met nog sneller voetenwerk en wederom met een opvallend prominente rol voor het spel op de bekkens. Een uit twee tonen bestaand patroon van een saxofoon wordt toegevoegd met daaronder een donkerder laag. De drums zijn in het hele stuk behoorlijk dominant en naar Dead Neanderthals-maatstaven worden veel fills gespeeld. Een motief van twee saxnoten vormt de constante in dit stuk dat niet zozeer naar een verwoestende apotheose toewerkt door van toonhoogte te wisselen, maar je als luisteraar meesleept in een dwingend tempo. Het resultaat is niet minder indrukwekkend dan de muzikale aanpak van het eerste deel. Naarmate het stuk vordert, komen individuele saxpartijen bovendrijven, die ook nu niet erbovenuit klinken maar begraven liggen in de muziek. Het stuk duurt een kwartier, maar zou het twee keer zo lang zijn, het zou niets aan muzikale kracht en pracht inboeten.
Maar helaas, het album duurt slechts vijfendertig minuten. Na afloop dient de harde werkelijkheid zich weer aan en laat Dead Neanderthals je volledig gezandstraald achter. Womb Of God is een overweldigende, verpletterende muzikale trip. Fantástische plaat.
Opduvel 