Hominid Sounds, 2017
Verschijnt er een nieuwe Dead Neanderthals, dan is blind aanschaffen het devies. Op welk terrein de twee Nijmegenaren zich ook begeven (noise, drone, freejazz, grindcore, metal, dark ambient), teleurstellen doen ze tot nu toe nooit. Het enige verwijt dat je het duo zou kunnen maken, is dat de releases elkaar in zo’n hoog tempo opvolgen, dat je als luisteraar niet de kans krijgt om de muziek helemaal te vatten voordat de volgende plaat op de deurmat ligt. Het lijkt wel alsof Otto Kokke (saxofoon) en René Aquarius (drums) er een satanisch genoegen in scheppen om de luisteraar niet de kans te geven op adem te komen en compleet af te matten door in no time de volgende aanval op de trommelvliezen uit te brengen.
Het is nog maar twee en een halve maand geleden dat Craters van Dead Neanderthals verscheen, waarop het Nijmeegse tweetal wordt bijgestaan door de Franse bassist Maxime Petit. En nu is het alweer tijd voor de lp Molar Wrench, van Sly & The Family Drone en Dead Neanderthals. Beide gezelschappen waren al eerder gezamenlijk op een geluidsdrager te vinden, want op God Unknown Records verscheen in september een split 7-inch. Waar op die single beide bands nog apart zijn te horen, spelen ze op de net verschenen lp gezamenlijk.
Wat de God Unknown-single al deed vermoeden en in de samenwerking op Molar Wrench op nadrukkelijke wijze wordt bewaarheid, is hoe goed Sly & The Family Drone en Dead Neanderthals bij elkaar passen. Dat is niet vreemd als je bedenkt dat Sly & The Family Drone een Engels gezelschap is dat zich net zo min als Dead Neanderthals iets gelegen laat liggen aan genregrenzen of het voldoen aan verwachtingen. De bezetting wil nog wel eens wisselen. Ook in extremiteit doen de Britten niet onder voor het Nederlandse duo. Als bewijs daarvoor dient bijvoorbeeld de in februari van dit jaar verschenen cassette Machete Lifestyle On A Butterknife Budget.
Sly & The Family Drone heeft echter vooral een sterke live-reputatie hoog te houden. Samen met Dead Neanderthals werden enkele concerten gegeven in Engeland voordat gezamenlijk de studio werd ingedoken, waar vijf stukken bij elkaar werden geïmproviseerd, waarvan er vier op Molar Wrench terecht zijn gekomen. Saxofonist Colin Webster, met wie Dead Neanderthals al vaker samenwerkten, is ook van de partij. Sly & The Family Drone bestaat op dit album uit Matt Cargill (vocalen en effecten) en Callum Joshua Buckland (drums).
Vanaf de eerste tonen van opener ‘Ghoul Whispers’ is duidelijk dat geen compromissen worden gesloten. De ritme-tandem Aquarius-Buckland is dwingend en Kokke legt met zijn baritonsax een zware, monotone ondergrond neer, waar Cargill en Webster naar hartenlust overheen gaan, de eerste met een flinke bak elektronische noise en de tweede met fel bijtend spel op tenorsax. De intensiteit, zoals we die van beide bands kennen, is enorm hoog en de spanningsboog blijft gespannen. Het is een portie noise waarmee je menigeen op de kast kunt krijgen, maar man, wat een héérlijke bak herrie!
In ‘Muck Man (Part 1)’ is de beat zo nodig nóg dwingender. Kokke speelt minutenlang een repeterende toon, bovenop het donderende geraas van de slagwerkers. Webster gaat weer helemaal loos, lijkt zijn instrument wel te geselen, wat de sax tot ijselijk gillen brengt. Cargills effecten brengen de losse elementen enigszins bij elkaar, maar dat wil niet zeggen dat hij zich ook maar enigszins inhoudt. Langzaam maar zeker verandert het stuk van vorm, zeker zodra de baritonsax een toon langer aanhoudt en de drummers het volume ietwat dempen. Webster blijft echter onverstoorbaar in zijn extreme saxspel. Toch vinden de muzikanten gezamenlijk een beheerst slot.
Kant B klinkt wat minder volgeladen, maar is beslist niet minder. ‘Muck Man (Part 2)’ opent met een sax- en elektronicadrone, waarbij de drums de muzikale accenten leggen en spanning creëren. Via hoge klanken van sax en elektronica bouwt het stuk langzaam op naar een climax, waarin beide drummers toch weer een dominante beat neerleggen, de baritonsax sober speelt en de grens tussen die andere sax en elektronica vervaagt. Naarmate het stuk vordert, wordt de muziek gewelddadiger, waarbij beide drummers rake meppen uitdelen en een boosaardige kakofonie ontstaat.
Het slot- en titelstuk is trager en somberder getoonzet. De drone van Kokkes baritonsax is bedaard, wat contrasteert met het broeierige saxspel van Webster. In ‘Molar Wrench’ ligt de nadruk meer op drone, op atmosfeer, dan in de voorgaande stukken, hoewel Aquarius en Buckland flink tegengas geven, uiteindelijk met succes, want halverwege bepalen trage drumslagen het muzikaal parcours. Het stuk krijgt een wat doomy karakter, vooral wanneer de klanken van baritonsax en elektronica zwaarder worden, en bouwt niet zozeer naar een apotheose maar blijft bij het trage en – ook weer – dwingende ritme, waar je lekker in kunt gaan hangen.
Op Molar Wrench vliegen de muzikale ingrediënten je als het ware om de oren. Ernaar luisteren is een inspannende bezigheid, en dat geldt ook voor het beluisteren van de stukken op kant B, die een wat minder directe bak noise laten horen. Maar de inspanning loont. De samenwerking tussen Sly & The Family Drone en Dead Neanderthals is een zeer vruchtbare, daarvan getuigt deze zeer sterke lp vol extreme, dynamische en intense noise.
Opduvel 