Neurot, 2017
Vorig jaar vierde Neurosis zijn dertigjarig bestaan, onder andere door twee verschillende, carrière-omspannende sets te spelen tijdens het Roadburn Festival. Van ophouden willen de mannen nog niet weten, want later dat jaar verscheen het nieuwe album Fires Within Fires. Het niveau van het tot een instituut uitgegroeide band is altijd hoog, maar toch is al een paar albums lang sprake van stagnatie in plaats van vernieuwing.
Wellicht dat we die vernieuwing moeten zoeken in andere projecten die de bandleden erop nahouden. Steve von Till is ook lid van Tribes of Neurot en daarnaast maakt hij soloplaten, onder eigen naam of onder de noemer Harvestman. Van die laatste incarnatie werd al enige tijd niet meer vernomen, zeven jaar om precies te zijn. In de tussentijd maakte Von Till, naast het werk met Neurosis, een plaat met werk van Townes van Zandt (samen met Scott Kelly en Wino) en een soloplaat.
Maar nu is er dus een nieuwe Harvestman, getiteld Music For Megaliths, en daarop leeft Von Till zijn liefde voor op drone gebaseerde muziek uit. Hij kiest daarbij niet voor pure abstractie, maar drone vormt wel de basis van waaruit wordt vertrokken en waar verschillende muzikale lagen op worden aangebracht. De rijkdom van de muziek wordt goed weergegeven door het instrumentarium dat Von Till gebruikt: elektrische gitaren, fuzz, hurdy gurdy, bas, synthesizers, filters, delays, grendel drone, commander, mutron, akoestische gitaren en vocalen. Slechts op één track (‘Levitation’) krijgt hij gezelschap van Neurosis-drummer Jason Roeder.
Opener ‘The Forest Is Our Temple’ wordt ingeleid door een klein gitaarmotief en de drone van de hurdy gurdy, waarna de verschillende lagen zich ontvouwen en een puls is waar te nemen. Het stuk klinkt alsof een ritueel wordt uitgevoerd, heeft folkelementen in de melodie maar ook een donkere, onheilspellende ondertoon, al brengt de akoestische gitaar die halverwege opduikt wat verlichting. ‘Oak Drone’ doet zijn titel eer aan en is het meest pure drone-stuk op het album, al is de drone niet al te statisch maar fluctuerend. Dominerende factor is de elektrische gitaar in dit werk, dat wat doet denken aan Dirk Serries’ droneproject Fear Falls Burning.
In ‘Ring Of Sentinels’ doet elektronisch slagwerk zijn intrede. Door die drumloop, en door de cadans die samen met de bas wordt geschapen, neigt de track naar triphop. De balans tussen gitaar en elektronica is bijzonder fraai. Het stuk klinkt aanzienlijk lichter dan de overige tracks op het album. Von Till zoekt weer ambient-terrein op met ‘Cromlech’, met een tijdsduur van vier minuten het kortste stuk op de plaat. Meer beweging is te vinden op de langzame post-rock van ‘Levitation’, waarin de gitaar een stuk gemener klinkt, Von Till onverstaanbaar zingt en Roeders trage drumslagen de hartslag vormen.
De zware drone van ‘Sundown’ wordt statisch begeleid door gitaar- en distortionklanken, wat aanvankelijk wat ongemakkelijk klinkt. Daar overheen klinkt echter na enige tijd een lichte gitaarmelodie, later overgaand in ambient. ‘Sundown’ is een knap opgebouwd stuk en het kent een mooi contrast tussen licht en donker. Afgesloten wordt met ‘White Horse’, waarop Von Till een bijna fluisterende vertelstem opzet. Gitaren gelegen in een bad van elektronica bepalen de sound.
Wie oppervlakkig luistert zal deze plaat als een geheel beschouwen. Bij nadere beluistering onderscheiden de tracks zich wel degelijk en soms zijn de verschillen zelfs aanzienlijk. Maar dat is nu juist de kracht van dit album: ondanks de verschillen tussen de nummers is sprake van een coherent geheel en een gelijkmatige stemming. Iedere track is zorgvuldig en bijzonder fraai opgebouwd. Music For Megaliths is een album om je helemaal in te verliezen.
Opduvel 