Utech Records, 2016

Dit kalenderjaar verschenen al drie fraaie uitgaven (waarvan twee op cassette) waarop Dead Neanderthals-drummer René Aquarius is te horen: Night Realms van het trio Dikeman Serries Aquarius, Ascend to Nothing van Krishna (Dead Neanderthals en Drvg Cvltvre) en Live at Roadburn 2016 van Dead Neanderthals. Het zijn drie zeer uiteenlopende releases en het mag dan ook geen verbazing wekken dat de eerste solo-cd van Aquarius, die op 28 oktober bij Utech Records verschijnt, weer een andere kant van de slagwerker laat horen. Toch weet de man uit Nijmegen opnieuw te verrassen. Blight klinkt namelijk volledig anders dan je je zou kunnen voorstellen bij een solo-cd van een drummer.

Want er zijn bijna geen drums te horen op dit album. Denk je. Alle geluiden die op het album zijn te horen, zijn wel degelijk afkomstig van Aquarius’ drumkit. De cimbalen zijn als zodanig te herkennen en her en der zijn in de verte wat verdwaalde tromslagen te ontwaren, maar verder is Blight gevuld met drones en andere geluiden waarvan de herkomst maar moeilijk te herleiden is tot een drumstel. Nu is Aquarius niet onbekend met experimentele klanken, drones en ambient, getuige samenwerkingen met onder andere Dirk Serries, James Welburn en Rutger Zuydervelt, maar op zijn solo-cd gaat hij nog een stap verder.

Blight is opgedeeld in acht stukken, maar is het best te beluisteren als één lange drumsolo, al roept dat woord associaties op met dingen die op dit album niet gebeuren. Zoals het slaan van een beat of ritme. De stukken, Blight I t/m VIII, bestaan vooral uit drones die een sinistere sfeer creëren, als in een horrorfilm die het niet van bloedvergieten moet hebben maar van suspense. Tergend langzaam sleept het album zich voort en op elke hoek en achter ieder obstakel loert gevaar. Tot uitspattingen komt het niet, de spanning wordt de volle zevenendertig minuten vastgehouden.

Het geheel wordt ingeleid met een stuk voor bekkens. Is daarin nog duidelijk een voorwaartse beweging te herkennen, vanaf ‘II’ is sprake van een soundscape, waarin een angstaanjagende sfeer wordt gecreëerd met bekkens en allerhande opduikende, aanzwellende en wegstervende klanken die met een enorme spanning zijn geladen. Verlossing wordt niet geboden en hoe ijzingwekkend de atmosfeer ook is, als potentieel slachtoffer voel je je toch aangetrokken, voel je de sensatie die het ondergaan van de klanken met zich brengt.

Iedere draaibeurt weer rijst de vraag hoe Aquarius die onwereldse geluiden toch fabriceert met slechts zijn drumkit en een equalizer en dat zorgt ervoor dat de muziek op het album blijft fascineren. Nergens zakt de spanning in, nergens krijg je de kans om de muziek los te laten en nergens wil je dat. De dosering en frasering van de unheimische geluiden zijn perfect: spaarzaam waar het moet, onderhuids kruipend en ongemeen dreigend. Het is kale dark ambient van de allerdonkerste soort.

Anderhalf jaar heeft Aquarius aan Blight gewerkt en het resultaat is adembenemend. De kracht van het album ligt in de ongrijpbaarheid van de geproduceerde klanken en de ongekende spanning die wordt geschapen. De wetenschap dat alle geluiden afkomstig zijn van slechts een drumstel, maakt de verwondering en bewondering alleen maar groter. Je gelooft je oren niet.

René Aquarius – Blight Bandcamp