Glitterhouse, 2018
In Nederland kunnen Duitstalige bands op weinig respons rekenen. Opduvel mag echter graag een lans breken voor alternatieve Duitstalige pop/rockmuziek, want er gebeurt veel interessants bij onze oosterburen. Zo waren er dit kalenderjaar al sterke albums van Tocotronic (Die Unendlichkeit) en Isolation Berlin (Vergifte Dich). In tegenstelling tot die twee bands, zijn Die Nerven uit Stuttgart regelmatig in ons land te vinden. Al eerder hebben zij bewezen tot de top van de alternatieve rock te behoren, met een drietal sterke en compromisloze albums. Het nieuwe album Fake trekt de lijn moeiteloos door, al zijn er wat verschillen.
Die Nerven staan voor een lekker eigenwijze mengeling van indierock, post-punk, pop en noiserock. Op het vorige album Out leek het drietal zijn definitieve vorm gevonden te hebben. De band gaf er blijk van makkelijk te kunnen schakelen tussen hard en zacht, tussen ingehouden spannend en uitgelaten woedend en tussen loom en energiek. Songs als ‘Jugend Ohne Geld’, ‘Barfuß durch die Scherben’ en ‘Die Unschuld In Person’ blijken drie jaar na dato nog fier overeind te staan.
Waar Die Nerven tot nu toe vooral het live-gevoel zo goed mogelijk wilden vastleggen, ligt op Fake de nadruk meer op de individuele songs. De uitwerking is wat zorgvuldiger en er is zelfs meer ruimte voor pop, waar de noiserock een stapje terugdoet. Productioneel kan worden opgemerkt dat de sound iets meer afgewerkt is. Maar let wel: alles zonder dat iets van de explosiviteit en het venijn van het trio verloren gaat. Want Die Nerven blijven bovenal zichzelf: eigenwijs, droefgeestig en cynisch.
Waar de vorig albums redelijk vlot op elkaar volgden, heeft de band er drie jaar over gedaan voordat Fake het daglicht zag. In de tussentijd zijn alle drie de leden met andere projecten in de weer geweest en heeft het trio meegewerkt aan een theaterproductie (in 2016). Wellicht vinden al die nevenactiviteiten, waaruit andere muzikale interesses blijken, hun neerslag op het nieuwe album, want Die Nerven mogen dan wel zichzelf blijven, zij hebben hun muziek ook verrijkt met fijnere melodieën, fraaiere contrasten en nog meer mooie songs. Gevolg: een album dat de concurrentie met de toch niet misselijke voorganger moeiteloos aankan.
Tekstueel blijven de mannen uit Stuttgart negativiteit etaleren. Gevoelens van boosheid, ontevredenheid, richtingloosheid, buitengesloten zijn en teleurstelling worden vakkundig verwoord. Veel woorden heeft het drietal niet nodig, maar des te treffender zijn die woorden. De band waakt ervoor te expliciet te worden, maar de boodschap is steeds duidelijk. En als dat niet tekstueel is, dan is het wel muzikaal; soms hoef je de teksten helemaal niet te kunnen verstaan om het gevoel dat de muziek oproept te begrijpen.
De vocalen worden verzorgd door gitarist Max Rieger en bassist Julian Knoth en beiden doen dat voortreffelijk: zonder opsmuk of overdreven dramatiek maar niet zonder emotie. Opener ‘Neue Wellen’ is post-punk in optima forma, waarbij opvalt hoeveel lucht de muziek van Die Nerven bevat. De triobezetting van gitaar-bas-drums staat garant voor het nodige lawaai als het moet, maar nergens klinkt de muziek volgepropt of dichtgeplamuurd.
Meest toegankelijke songs op Fake zijn ‘Niemals’ en ‘Der Einzige’, beiden gezongen door Knoth en zich bevindend aan de poppy kant van het spectrum. Met de rake zinnen “Finde niemals zu dir selbst” en “Bin ich der Einzige der weint?” nestelen de refreinen van beide songs zich makkelijk in je hoofd. Hetzelfde geldt voor de indierock van ‘Alles Falsch’ (“Ich mache alles falsch/ich mache alles richtig/wir machen alles falsch/wir machen alles richtig”), een compacte song waarin dynamische effecten sterk naar voren komen.
Tegenover die popgeoriënteerde songs staan een paar hardere, explosieve tracks als ‘Frei’ en ‘Skandinavisches Design’. Eendimensionaal zijn die nummers echter allerminst, want Die Nerven verstaan de kunst van het doseren en iedere song bestaat uit meer dan één idee. Even gas terugnemen zorgt ervoor dat de volgende mokerslag des te harder aankomt.
Melancholie vindt zijn weg in een paar langzamere stukken als ‘Roter Sand’ (met prachtige baspartij), ‘Dunst’, ‘Kann’s Nicht Gestern Sein?’ en het afsluitende titelstuk. Soms is sprake van een vanzelfsprekende opbouw (‘Roter Sand’), maar vaker kiest het drietal ervoor af te wijken van de wetten der logica. Zo begint ‘Dunst’ uptempo, om vervolgens om te slaan in een trage, melancholieke maar ook spannende post-rockachtige song, waarin het tempo na een paar minuten weer omhoog gaat en furieus wordt geëindigd. ‘Aufgeflogen’ volgt ook niet het logische pad, maar begint voortjakkerend om daarna midtempo voort te gaan, met ronkende bas, bijtende vocalen en sterke dynamiek.
“Was ich heute sage/morgen schon vergessen/nichts was in Erinnerung bleibt”, zo klinkt het in ‘Fake’. Als iets niet gauw in vergetelheid zal raken, is het deze plaat van Die Nerven, want dat is een afwisselende en haarscherpe plaat van uitzonderlijke klasse.
Opduvel 