Staatsakt, 2018
Twee jaar geleden bracht Isolation Berlin zijn debuutalbum uit, nadat eerder al een paar ep’s van het kwartet waren verschenen. De band vulde kennelijk een leegte in het Duitse alternatieve pop/rock-wereldje, want Und aus den Wolken tropft die Zeit deed het behoorlijk goed in alternatieve kringen. Dat verdiende het viertal ook, want het debuutalbum liet een fijne mix van indierock, post-punk en kleinkunst horen en de donkere, depressieve teksten van zanger/gitarist Tobias Bamborschke waren een weliswaar negatieve, maar ook frisse wind ten opzichte van het vaak fletse, nietszeggende vocabulaire van indiebandjes, zowel Engels- als Duitstalige.
Bijna exact twee jaar later komt Isolation Berlin met de opvolger van het debuut en de groep bewijst op Vergifte Dich dat het vorige album geen eenmalig schot in de roos was. Sterker nog: de muzikale en tekstuele formule van het debuut blijkt ruimte te bieden voor groei en de Duitsers benutten die groeimogelijkheden volop op het tweede album. Natuurlijk is ook veel hetzelfde gebleven, maar de minpuntjes van het debuut zijn weggewerkt en dat betekent dat Vergifte Dich veel constanter is dan de toch niet misselijke voorganger.
Waar op Und aus den Wolken tropft die Zeit in de openings- en slottrack het kleinkunstgehalte iets te veel op de voorgrond trad, doet het dat op de opvolger niet. De invloed is er wel degelijk, maar verwerkt in sterke pop- en rocksongs die stuk voor stuk overtuigen. Indierock en post-punk zijn nog steeds de belangrijkste ingrediënten en maken dat de opvallende teksten van Bamborschke in vruchtbare muzikale aarde vallen. Het is de combinatie van muziek en teksten die Isolation Berlin bijzonder maakt.
“Wenn du mich suchst / du findest mich am Pfandflaschenautomat / da hol ich mir zurück was mir gehört” luidt de opening van ‘Serotonin’, een popsong met een memorabel refrein. Bamborschke becommentarieert de eenzaamheid in en leegheid van de hoofdstad van Duitsland, zijn woonplaats. “Mitten in Berlin / träume ich von Wien”. Als het donker wordt, bouwt de zanger een kaartenhuis van serotonine. Een prachtige vondst, in de minst depressieve song van het album.
Hoop is er verder niet. De wereld waaruit Bamborschke zijn tekstuele inspiratie haalt, is gitzwart. Hij geeft een stem aan vertwijfeling, uitzichtloosheid, depressie en waanzin. Geen enkel levensgebied is veilig voor het zwartgallige commentaar van de zanger. Toch stemmen zijn teksten uiteindelijk niet somber. Eerder bieden ze een welkom tegenwicht aan het heersende hedonisme en de partycultuur waarin “waar is dat feestje?” de meest diepzinnige vraag is.
Zelfs in de liefde is geen hoop te vinden. In de armen van een vrouw vindt menig man zijn toevlucht en troost. Zo niet Bamborschke. “In deinen Armen finde ich kein Glück”, luidt de conclusie in ‘In deinen Armen’, waarin de vocalist/gitarist verhaalt over een vreugdeloze gang langs bedden van vrouwen. De kracht zit in de ontroering die Isolation Berlin teweegbrengt, zoals ook in ‘Vergeben heißt nicht vergessen’, over de desastreuze gevolgen van een verloren liefde: “Die Monate reichen sich nutzlos die Hände / mit todmüden Augen seh ich die Jahre vergehen”. Het is het meest sober getoonzette stuk op de plaat; Bamborschkes zang wordt slechts door een akoestische gitaar van muzikale begeleiding voorzien.
Zelfs de meest luchtige songs worden van een zwarte rand voorzien. In ‘Antimaterie’ wordt het vergeefse verlangen naar vrolijkheid bezongen, terwijl in ‘Marie’ de vrouw in kwestie te verstaan wordt gegeven dat ze de ik-persoon beter kan vergeten. Maar het kan nog veel zwaarmoediger. Alleen de titel ‘Wenn ich eins hasse, dan ist das mein Leben’ spreekt wat dat betreft boekdelen. Samen met de muziek, met name die ene repeterende, dwingende pianonoot, vormt de tekst op sublieme wijze een depressieve eenheid. “Die Last der Welt erdrückt mich”: duidelijker kan weltschmerz niet zijn. En wat te denken van ‘Vergifte Dich’? Een drastische weg uit de uitzichtloosheid, maar verpakt in prachtige post-punk met een noisy inslag.
Muzikaal weet Isolation Berlin te overtuigen doordat het album een coherent geheel vormt, terwijl de nummers zich tegelijkertijd voldoende van elkaar weten te onderscheiden. Tegen het einde van het album wordt steviger uitgepakt met ‘Die Leute’ en ‘Kicks’, voordat ‘Mir träumte’ het album wat rustiger uitluidt, terwijl Bamborschke zingt dat hij droomde dat hij dode materie is, een koude steen ver weg van de aarde. “Ach wär das schön”.
Wat is het mooi dat Isolation Berlin er is. De negativiteit druipt van iedere noot en tekstregel af, maar in feite biedt de band troost aan degenen die niet passen in het geijkte, maatschappelijk verantwoorde straatje. De muziek geeft je het gevoel niet alleen te staan. “Manchmal frag’ ich mich, bin ich Poet / Oder einfach nur besoffen”, vroeg Bamborschke zich op het vorige album nog af. Mocht er nog twijfel over bestaan, dan bewijst het nieuwe album dat het eerste het geval is. Vergifte dich is van een ontroerende schoonheid. Een zeldzaam mooi album.
Opduvel 