Ekko, Utrecht
Donderdag 22 februari 2018
Ekko in Utrecht loopt vanavond bepaald niet vol voor het optreden van het Scandinavische trio Fire! Saxofonist Mats Gustafsson was een paar maanden geleden in dezelfde concertzaal nog te bewonderen met dat andere trio, The Thing (zie hier). Voor dat concert vonden zo’n zeventig mensen de weg naar de kleine zaal. Fire! moet het met een mannetje of veertig doen. Dat weerhoudt de Zweden er niet van om een krachtige set neer te zetten.
Vorige maand verscheen van Fire! het album The Hands, waarop het trio geen nieuwe wegen inslaat maar de zwaar rockende jazz desondanks evenveel impact heeft als voorheen. Het muzikale uitgangspunt is even simpel als doeltreffend: Johan Berthling legt een repeterende zware baslijn neer, drummer Andreas Werliin drumt een strak ritme of neemt de vrije rol en Mats Gustafsson speelt op zijn zware sax zijn agressieve saxofoonspel. De constante baslijn is verslavend en de uitvoering is keer op keer ontzagwekkend, ook als de ingrediënten bekend zijn.
Vanavond in Utrecht is dat niet anders. Het concert opent met Gustafsson en Werliin. Zij spelen kalm en aftastend en zodra Berthling het podium betreedt wordt daar nog even mee doorgegaan. De soundscape die ontstaat is spannend en leidt uiteindelijk tot het eerste herhalende patroon van de bas, waarna de muzikanten pas echt vertrokken zijn voor de hard rockende eerste track. Gustafsson blaast zoals altijd de longen uit zijn lijf, maar ook Werliin maakt indruk met zijn vrije en inventieve drumspel.
Daarna gaat het tempo naar beneden, wordt gekozen voor een lome baslijn en ook die mist zijn uitwerking niet. Berthling speelt het hele stuk slechts een paar noten, maar elke noot valt op zijn plaats. Verderop in de set wordt nog zo’n lang en loom stuk gespeeld met een spaarzaam aantal basnoten, het lange ‘To Shave The Leaves. In Red. In Black.’. Soms wordt een noot van het repeterende patroon overgeslagen, perfect getimed. Gustafsson leeft zich uit op baritonsax en elektronica.
Opvallend is de grotere rol die de live-elektronica speelt ten opzichte van in ieder geval de laatste twee albums. Gustafsson zet zich met een verbeten gezicht achter een tafel met knopjes en produceert noisy en ongemakkelijke klanken, terwijl Berthling en Werliin onverstoorbaar hun ding blijven doen. Een enkele keer pakt Gustafsson zijn sax terwijl hij de elektronica aan laat staan, waardoor een extra dimensie aan de muziek wordt toegevoegd.
Werliin mag zijn drumskills tonen in ‘Washing Your Heart In Filth’. Volgens Gustafsson associeert het trio het stuk met paarden. Wat daar ook van zij, Werliin drumt een fantastisch onnavolgbaar ritme op zijn drumkit en enkele attributen. Het is meest volle stuk op de avond en het past goed tussen de kale, droge sound die de andere stukken kenschetst. Besloten wordt met het titelstuk van het laatste album. De sober spelende Berthling speelt akkoorden op zijn bas en veroorlooft zich een paar frivoliteiten. Niet te veel, zodat de strakke sound gehandhaafd blijft.
Fire! speelt in Utrecht een coole set waarin muziek teruggebracht wordt tot zijn essentie. Vooral Gustafsson en Werliin tonen dat binnen de bewust beperkt gehouden context heel veel mogelijk is. Dat het drietal ten opzichte van eerdere concerten geen vernieuwingsdrang laat horen, is in dit geval geen bezwaar. Integendeel: volgende keer graag meer van hetzelfde.