WhyPlayJazz, 2018
Paul Peuker is een in Berlijn neergestreken componist en muzikant die aan de Hochschule für Musik Carl Maria von Weber in Dresden compositie en gitaar studeerde. De Duitser laat zich niet vastpinnen op een genre, voelt zich thuis in een modern klassieke context en jazz, maar haalt ook zijn neus niet op voor pop of rock. Zijn veelzijdigheid etaleert hij onder andere in verschillende gezelschappen waarvan hij deel uitmaakt.
Zo is daar het trio Axiom, dat hij vormt met Florian Lauer (drums) en Eugen Rolnik (bas). Het trio maakt jazz met pop- en rockingrediënten. Met Rolnik vormt Peuker ook een duo, dat meer gericht is op het spelen van jazzstandards, naast enkele composities van de gitarist. In Mara and the Mermen maakt hij popjazz. In dat laatste gezelschap is Peuker overigens niet de componist, dat is zangeres/pianiste Mara von Ferne.
Het gezelschap waar het hier om gaat, is het octet onder leiding van Peuker genaamd Peuker8. Het achttal bestaat uit vier strijkers, een saxofonist, een drummer, een pianist en een gitarist. Het instrumentarium geeft Peuker de gelegenheid om zijn compositorische skills te botvieren en tegelijkertijd zijn fijne gevoel voor geïmproviseerde muziek te tonen.
De strijkers (quintonviool, quintonaltviool, cello en contrabas) vervullen in de werken van Peuker een gelijkwaardige rol ten opzichte van bijvoorbeeld saxofoon en gitaar. De muziek maakt een afgewogen indruk en de muzikale kwaliteit staat buiten kijf. Dat zou kunnen betekenen dat het een academische bedoening wordt, maar daar is bij Peuker8 geen sprake van. De composities zitten goed in elkaar, vormen de basis voor spitsvondige improvisaties van verschillende instrumenten, solo of samen met anderen, en zijn ritmisch sterk.
Bovenal toont Peuker zijn veelzijdigheid als componist, zijn scholing en ervaring meenemende, waar het octet zijn grote muzikaliteit en spontaniteit inbrengt. Peuker heeft goed begrepen hoe je binnen een bepaalde context voor afwisseling zorgt. Dat betekent dat Influx uit sterk van elkaar verschillende stukken bestaat, maar tegelijkertijd een eenheid vormt. De geschreven gedeelten van de stukken vormen een stevig fundament waar op teruggegrepen kan worden. De muzikanten leven zich daarnaast uit in improvisaties die al even veelkleurig zijn als de composities.
Influx bevat levendige muziek met een positieve uitstraling en veel afwisseling. Het eerste deel van opener ‘Love Song’ is gebaseerd op een repeterend gitaarloopje, waaromheen alle andere instrumenten bewegen. De eerste solo is voor Peuker, op sublieme wijze begeleid door de bekkens van Florian Lauer. Van daaruit verandert het stuk van kleur, wordt rock ingebracht, maar zijn ook een paar unisono gespeelde thema’s te horen. En dan hebben we het nog niet over de verschuivende ritmiek gehad. Een grandioze opening van het album.
Ritmisch en melodisch is het daaropvolgende ‘The Skyward Escape’ van grote schoonheid. De hoofdrol in dit stuk is weggelegd voor de solerende pianist Clemens Christian Pötsch, maar ook bedrijvige slagwerker Lauer imponeert in de manier waarop hij complexe ritmische patronen vanzelfsprekend weet te laten klinken. Peukers gevoel voor harmonie klinkt goed door in het strijkersarrangement. De energie wordt vastgehouden in ‘Grind Me Tender’, dat zwaar aangezet begint. Door de toevoeging van meer muzikale lagen en vervolgens een verandering van thema kleurt het stuk uiteindelijk weer heel anders dan het intro doet vermoeden. Daar draagt ook de gevoelvolle saxofoonsolo van Mark Weschenfelder aan bij. Uiteindelijk wordt teruggekeerd naar het beginthema.
De muziek van Peuker8 klinkt niet al te wild, maar kent wel avant-gardistische en anarchistische trekjes. Zo wordt ‘At Beinglas Farm’ in het middenstuk ontregeld door viool, sax, cello en gitaar, die al improviserend de geijkte patronen loslaten en de algehele vrijheid verkiezen. Verderop wordt zelfs door alle muzikanten samen een potje freejazz ten gehore gebracht. Het octet eindigt het stuk thematisch. Langste stuk op de plaat is ‘Metamorfosi’, dat zijn titel eer aandoet door regelmatig van kleur te verschieten. Dat gebeurt op volstrekt natuurlijke wijze. Binnen het stuk is het tegendraadse duet tussen strijkers en drums even belangrijk als een fijnbesnaarde pianosolo. De aanstekelijke combinatie van ritmiek en melodie zweept ‘Theme Music’ op tot grote hoogte.
Influx kent ook een paar rustige stukken, waarin de modern klassieke inslag – die in vrijwel elk stuk in meer of mindere mate aanwezig is – extra goed naar voren komt. Zo’n stuk is het mooi opgebouwde ‘Anthem’, dat aanvankelijk door alleen strijkers wordt gespeeld, later aangevuld met piano. Het eerste gedeelte van ‘Fuge’ is ook een klassiek getint stuk met een belangrijke rol voor de strijkers en de piano. Verderop is ook ‘Mnimi’, met gastvocalen van Sissi Rada, een rustpunt. Het einde van het album (‘Into The Wild White Yonder’) neemt de gitarist solo voor zijn rekening. Met galm en loepzuiver gitaarspel sluit hij de plaat op ingetogen wijze af.
Knappe composities, muzikaal avontuur, complexe ritmiek, melodisch vernuft, gloedvolle solo’s: Influx herbergt het allemaal. De muziek heeft energie, kent ook ingetogen momenten en klinkt speels. Daarnaast spat het speelplezier ervanaf. Een rijk en gevarieerd album.
Opduvel 