Ce chemin est le bon / Necio, 2018
De Chileense muzikant Ignacio Moreno-Fluxà opereert sinds 2011 onder de noemer ihä. Het is een eenmans ambient/drone-project waarin de Chileen zijn zorgvuldige klankenonderzoek onderbrengt. De releases van ihä laten een ontwikkeling zien, in kleine maar gedecideerde stappen. Dat geldt ook voor het nieuwe album, getiteld Estructuras de aire, colonias de soplo.
Wat geen kleine stap is, is dat Moreno-Fluxà voor dit album zijn gitaar in de koffer heeft gelaten. Toch is ook dat een ontwikkeling waarnaar hij heeft toegewerkt, want waar tot en met Ironía uit 2016 de ambient- en droneklanken van gitaar en gitaareffecten afkomstig waren, werden op het vorige album, Esperanza uit oktober 2017, de eerste keyboards geïntroduceerd. In feite wordt op het nieuwe album de lijn van de vorige plaat doorgetrokken, op een niet onlogische wijze.
Het louter gebruikmaken van keyboards heeft uiteraard wel gevolgen voor de klankkleur, maar een radicale overgang is het niet. De sobere, minimalistische lijn van het vorige album wordt doorgetrokken en verder uitgediept. Ook nu is de grote kracht van de muziek het hypnotiserende effect die teweeg wordt gebracht, misschien nog wel krachtiger dan op Esperanza.
Aan climaxen bouwen doet ihä niet; de langzaam van kleur veranderende, meerlagige drones met soms een verdwaalde melodie erin verweven, doen het werk. In opener ‘La única fuente de lo sagrado’ wordt direct met verschillende lagen geopend. Klanken grijpen in elkaar, vloeien in elkaar over en glijden langs en over elkaar heen. De muziek is niet statisch, maar is constant in beweging, zonder dat je als luisteraar een ritme of een tempo gewaarwordt. Alles geschiedt op natuurlijke wijze, kalm maar gedecideerd. In het tweede gedeelte komen hogere klanken bovendrijven.
’43 puestas de sol’ opent met een loop van een keyboard-melodie, die steeds meer wordt omringd door lang uitgesponnen klanken. Het stuk doet enigszins denken aan werk van het Belgische Stratosphere, al maakt Ronald Mariën gebruik van gitaar en basgitaar en houdt Moreno-Fluxà het bij keyboards en effecten. De klanken zijn verschillend, maar de Chileen gaat even subtiel en smaakvol te werk als de Belg. De melodie blijft lang herkenbaar, al is het soms op de achtergrond. De herhaling zorgt voor het trance-opwekkende effect, terwijl de klanklagen die ihä als het ware boetserend aanbrengt een emotionele lading hebben. In het tweede gedeelte nemen die lagen de overhand en wordt de melodie langzaam uitgekleed en resteren daarvan de individuele klanken, die ook steeds meer opgaan in het geheel. De melodie is echter sterk en zo nu en dan komt toch weer een stukje uit de klankenwolken tevoorschijn.
Met een kleine vijf minuten is ‘El sueño de la razón produce monstruos’ het kortste stuk op het album. Van de vier tracks is dit de meest expressieve, al heerst ook hier minimalisme als het gaat om de muzikale aanpak. De drone is echter wat robuuster. In de geluidslagen is een puls waarneembaar, in de diepte. Dat is ook de plek waar de meeste veranderingen plaatsvinden, waarvan sommige naar de oppervlakte drijven en andere niet.
Estructuras de aire, colonias de soplo besluit met ‘Arde como una vela en el sufrimiento’, dat een kleine achttien minuten in beslag neemt. ihä neemt de tijd om zijn klanklagen gestalte te geven en bij een eerste ontspannen beluistering lijkt er niet veel te gebeuren. Dat is echter schijn, want ook nu geldt dat de muziek constant in beweging is, langzaam en weloverwogen. Ook dit stuk kent geen climax, geen centraal punt waar naartoe wordt gewerkt, maar het is als geheel een imposant bouwwerk, samengesteld door klanken die op elkaar inwerken en die je als luisteraar meevoeren. Soms is het nauwelijks merkbaar, maar toch is er progressie. Ontwikkeling geschiedt op uiterst trage wijze en toch is er een duidelijke richting, in de tweede helft van het stuk voorzichtig geaccentueerd door een zeer langzame puls.
ihä neemt je op Estructuras de aire, colonias de soplo mee op een reis langs abstracte landschappen die overeenkomen als het gaat om de muzikale grondgedachte en de sfeer die wordt opgeroepen, maar die duidelijk verschillen in muzikale invulling en klankkleur. Het is geduldige muziek die zich niet opdringt maar die toch zorgvuldig luisteren afdwingt, puur door de onontkoombare klankenpracht.
Opduvel 