Double Moon / Challenge, 2021

Om talentvolle jonge muzikanten onder de aandacht te brengen, heeft het Duitse magazine Jazz Thing in samenwerking met Double Moon Records een serie in het leven geroepen onder de noemer “Jazz Thing – Next Generation”. Alle (jazz)stijlen die door het tijdschrift bestreken worden, kunnen ook in de serie aan bod komen. Het album Pros & Cons van het Windisch Trio is nummer 89 in de serie. Het is een plaat van een trio dat bestaat uit Julius Windisch (piano en composities), Igor Spallati (bas) en Fermín Merlo (drums).

Windisch is een technisch begaafd en avontuurlijke keyboardspeler, van wiens kwartet vorig jaar het sterke album Chaos verscheen. Daarop werd de pianist bijgestaan door Sölvi Kolbeinsson (altsaxofoon), Felix Henkelhausen (contrabas) en Max Santner (drums). De muziek op het album is voornamelijk akoestisch, hoewel op een enkele plek een elektronisch accentje is te bespeuren. Begin dit jaar was Windisch op synthesizer te horen in een ander kwartet, naast hem bestaande uit Fabian Dudek (altsaxofoon), Moritz Baumgärtner (drums) en Dan Peter Sundland (basgitaar). Het in eigen beheer uitgebrachte digitale album laat een kwartet horen dat moderne jazz speelt met een licht avantgardistische inslag.

Het Windisch Trio doet niet aan elektronica; de jazz van het drietal komt puur en alleen tot stand met de akoestische instrumenten, zonder opsmuk en zonder effectbejag. De drie muzikanten op het album zijn volledig aan elkaar gewaagd en dat uit zich in een zeer goed uitgebalanceerde sound, de levendige manier van musiceren en de soepele interactie tussen de drie muzikanten. Spallati is een Italiaanse bassist die zowel ervaring heeft met jazz als met rockmuziek. Hij maakt deel uit van het Fabia Mantwill Orchestra, waarvan in mei van dit jaar Em.perience verscheen en het Musina Ebobissé Quintet, waaraan in de Jazz Thing – Next Generation-serie deel 79 is gewijd onder de titel Timeprints. Het zijn slechts twee voorbeelden van het ruime muzikale speelveld waarin Spallati actief is.

Drummer Merlo komt uit Buenos Aires, waar hij de Argentijnse hoofdstedelijke jazzscene gedurende meer dan tien jaar verrijkte. Merlo werkte met onder andere Tim Berne, Tony Malaby, Leo Genovese, Ralph Alessi, Mike Moreno, John Hollenbeck en Michaël Attias. Sinds 2018 woont de drummer in Berlijn, de plaats waar waaruit ook het Windisch Trio opereert. Het trio klinkt op het eerste gehoor als een typisch jazztrio, bezondigt zich ook niet aan opvallende uitstapjes buiten het genre, maar blijkt bij nadere beluistering veel bijzonderder te zijn dan op het eerste gehoor.

Dat bijzondere schuilt niet zozeer in de originaliteit, hoewel Windisch’ composities sterk zijn en nergens leentjebuur spelen. De jazztraditie wordt door de pianist/componist met respect tegemoet getreden, waarna hij zijn eigen weg gaat. Hij doet dat onbevangen, beslist maar zonder grote gebaren. De muziek van het trio klinkt intiem, dichtbij, wat overigens iets anders is dan ‘rustig’. De beheersing die de muzikanten aan de dag leggen in hun spel, schept bewondering en is zeer aangenaam om naar te luisteren.

Daarnaast is het trio ritmisch ijzersterk. Merlo’s speelt maar zelden recht vooruit. De drummer is constant in de weer om de beat en het tempo te omspelen in plaats van het aan te geven, enkele uitzonderingen daargelaten. Dat zorgt voor een vrij gevoel en doordat Merlo in zijn spel ook subtiel te werk gaat, heeft de muziek ook ademruimte. Dat laatste aspect komt ook door de kleine bezetting en omdat geen van de muzikanten de neiging heeft om het geluid voller te maken. Soms klinkt het trio behoorlijk ‘kaal’ en dat is een absoluut pluspunt.

Spallati is een bassist die zich naast Windisch als melodische speler profileert. Uiteraard weet hij het pianospel van Windisch van een passende begeleiding te voorzien, maar de Italiaan blinkt ook uit in solistisch spel, als de piano stilhoudt maar ook als contrapunt ten opzichte van het pianospel. Meestal plukt de bassist aan zijn snaren, maar zijn gestreken contrabasspel in ‘Berger’ maakt minstens zoveel indruk. Windisch is natuurlijk degene die melodisch het meest in de melk te brokkelen heeft. Hij speelt daarnaast met tempi, soms in contrast tot wat de ritmesectie doet, en daardoor sprankelen de composities en worden ze nergens star. Soms is het lastig om compositie van improvisatie te onderscheiden, zo natuurlijk loopt de ene muzikale verrichting over in de andere.

Al met al is Pros & Cons een album met levendige en gevoelvolle jazz, waarbij de broodnodige weerbarstige trekjes in de kleine ruimte schuilen. Alle composities en improvisaties bij elkaar laten een trio horen dat coherent opereert en waarvan de leden elkaar perfect aanvoelen. ‘Nie Aufhören’ luidt de titel van het laatste stuk op het album. Hopelijk mag het Windisch Trio die titel op de podia waar gaan maken.

Julius Windisch website