Clean Feed, 2021
De Portugese trompettist Luís Vicente is al enkele jaren een graag geziene muzikant op Europese podia. Hij heeft de nodige muzikale samenwerkingen op zijn naam staan en vorig jaar verscheen zijn eerste solo-cd Maré. In hetzelfde jaar was hij gast op een cd van Hung Mung, bracht hij een plaat uit met John Dikeman, William Parker en Hamid Drake en een met Olie Brice en Mark Sanders. Nu verschijnt voor het eerst een cd van een trio dat Vicentes naam draagt. De twee andere muzikanten die daarop zijn te horen, zijn Vicentes landgenoten Gonçalo Almeida (contrabas) en Pedro Melo Alves (drums en percussie).
De in Rotterdam wonende Almeida is altijd muzikaal actief. Recentelijk is dat in The Hydra Ensemble en The Selva, waarvan uitgaven zijn verschenen waarop Rutger Zuydervelt zijn elektronische ideeën inbrengt. Daarnaast verscheen eerder dit jaar een solo-album van de bassist. Melo Alves is een muzikant die zich zowel in gecomponeerde als geïmproviseerde muziek thuisvoelt. Hij speelt in moderne jazzbands als Omniae Ensemble en Omniae Large Ensemble, The Rite of Trio en In Igma. Daarnaast heeft hij zijn elektroakoestische soloproject O, maakt hij ‘post-human non-binary techno jazz in het duo Caco.Meal, is hij te vinden in het elektroakoestische pianotrio Symph en speelt hij post-rock/metal in Catacombe. Het is een greep uit een groter aantal projecten waarin de drummer te horen is.
Chanting In The Name Of luidt de titel van de eerste uitgave van het Luís Vicente Trio. Het schijfje telt vijf stukken van de hand van de trompettist. Die vijf stukken overdonderen niet maar overtuigen door de muzikale klasse van de drie muzikanten, de geraffineerde composities en bovenal de gloedvolle improvisaties. Het is daarbij vooral het gezamenlijk musiceren en improviseren wat ervoor zorgt dat de muziek grote indruk maakt. Een ander aspect dat bijdraagt is de ‘kale’ sound van het trio. Zonder echt akkoordeninstrument (piano of gitaar, de contrabas fungeert niet als zodanig) ontstaat een basissound die elk klein onderdeel van de muziek in het volle daglicht zet. Dat betekent dat ook dat wat van de musici gevergd wordt om te blijven boeien, maar daar draait dit drietal zijn hand niet voor om.
De opening van ‘Anahata’ is voor Almeida, die een paar fraaie samenklanken laat horen, bedaard gespeeld, met een fijn gevoel voor melodie. Vicente en Alves meldden zich na een kleine twee minuten, de eerste een langzaam thema spelend, de tweede met zijn bekkens ruisend en vrij bewegend over de toms. Almeida en Alves reageren op de melodie die Vicente speelt, omspelen of ontregelen die op subtiele wijze. Het echte spel begint zodra de trompettist het thema loslaat en de gezamenlijke improvisatie begint. Opvallend is de mooie cleane toon die Vicente uit zijn instrument haalt. De ritmesectie geeft hem de ruimte maar is zelf druk met ritmisch zoekend spel, uitmondend in een robuuste muzikale beweging waarop de trompettist naar hartenlust kan improviseren. De ingetogen afsluiting is een ontroerend kunststukje.
Vicentes onconventionele technieken komen naar voren in ‘Keep Looking’. Dat begint met een combinatie van gedempte en volle klanken, het aanbrengen van een ruw randje aan de toon, gevolgd door het produceren van sputterende, hijgende en zuigende klanken. Almeida is de bedaarde rots in de branding terwijl Alves juist de onrustige factor is met nerveuze percussie. Mooi is het thema, dat door trompet en bas unisono wordt gespeeld en een tempoversnelling kent voordat het spel op de wagen gaat met levendige maar ook fijngevoelige improvisaties, waarbij in een handomdraai van stemming en intensiteit wordt gewisseld. Halverwege lijkt Alves even een marsritme te spelen, maar dat moment is zo vervlogen. Het is vrij spel waar het om draait, wat wordt benadrukt in een gedeelte waarin Almeida zich nadrukkelijk manifesteert met glijdende tonen, Alves over meer dan twee armen en handen lijkt te beschikken en Vicente melodieuze lijnen uitzet. Mooi is ook de wat lome bassolo van Almeida over de zeer bedrijvige percussie van Alves.
Met fluitende hoge tonen start de titeltrack. Almeida gebruikt zijn hoogste register, waarmee hij doorgaat zodra Vicente zijn beheerste en wat droevig gestemde thema speelt. Alves speelt daarna ook hoge tonen door de randen van zijn cimbalen met een strijkstok te bespelen, waarmee hij de rol van de bas overneemt. Het in mineur gespeelde stuk heeft een sterke emotionele lading. Vicente laat zijn lyrische kant schitteren en Almeida en Alves zorgen voor een stemmige maar gevarieerde ondergrond waarin hun individuele spel de gevoelige snaar extra raakt. Gaandeweg wordt het spel wat dynamischer, maar de grondtoon blijft. De hoogstandjes en niet-alledaagse technieken staan ten dienste van de herkenbare thematiek en de emotie. Een adembenemend mooi stuk.
‘Connecting The Dots’ is een stuk speelser en opgewekter, kent een jaren zestig-invloed zonder leentjebuur te spelen en lijkt een soort verlossing na de ingehouden spanning en sterke emoties van het voorgaande stuk. De sound is open en transparant en het spel losjes, met vooral gevoel voor het géven van ruimte. Zo krijgt Almeida alle ruimte voor een fijnbesnaarde solo, begeleid door de ontspannen spelende Alves. In het laatste gedeelte gaat het trio los en laat Vicente nog even zijn sublieme techniek horen in een paar onnavolgbare tonenreeksen. Dat het trio ook het spelen van het heuse ballad beheerst, wordt bewezen in ‘May’s Flavour’, dat als zodanig begint en is gezegend met een eenvoudige en prachtige melodie. De combinatie gevoelvol melodieuze trompet met de soepel bewegende combi bas-drums werkt en zorgt ervoor dat de overgang naar een sneller gedeelte als vanzelf verloopt.
Het zijn dit soort bijna terloops gespeelde wisselingen die de kwaliteit van het trio benadrukken en – belangrijker – de muziek naar een hoger plan tillen. Chanting In The Name Of is een bijna perfecte jazzplaat waarop vindingrijkheid en techniek ten dienste staan van stemming en emotie en de improvisaties zo gevoelvol voor het voetlicht worden gebracht, dat ze de luisteraar echt weten te raken. De ‘kale’ sound is daarbij een enorm pluspunt. Grote klasse.
Opduvel 