Subcontinental / Industrial Coast, 2021
De uit Wenen afkomstige Mia Zabelka is een van oorsprong klassiek geschoolde violiste, improvisator en componiste die zowel elektrische als akoestische viool speelt, elektronische effecten gebruikt en ook haar stem als instrument inzet. Zij gebruikt geluid als een fysiek fenomeen, in een proces dat zij ‘automatic playing’ noemt, waarbij de muziek uit haar fysieke bewegingen voortkomt. Daarnaast is Zabelka geïnteresseerd in de interdisciplinariteit tussen muziek en wetenschap. Haar muziek beweegt zich in en tussen verschillende genres, variërend van ambient tot felle improvisaties.
Uit de Indiase stad Bangalore komt Arun Natarajan. Hij was en is te vinden in extreme metalbands als Extinct Reflections, Eccentric Pendulum en Moral Collapse. Op het binnenkort te verschijnen titelloze album van laatstgenoemde band levert Zabelka een bijdrage. Icostech is de elektronische uitlaatklep van Natarajan, waarbij ambient en noise twee belangrijke factoren zijn. In 2019 verscheen de ep Kaza, eens samenwerking van Icostech met Toshinori Kondo en IMA. Onlangs verscheen Aftershock, waarop Zabelka en IcosTech als duo te horen zijn.
Het album is in de coronatijd opgenomen, een tijd waarin live spelen niet tot de mogelijkheden behoorde. Het heeft de beide muzikanten de gelegenheid gegeven om hun muziek te creëren en uit te werken en om – zo blijkt bij beluistering van de cd – muzikaal alles uit de kast te trekken. Aftershock is namelijk geen bescheiden album en dat geldt niet alleen de albumlengte van meer dan een uur. De muziek beweegt zich tussen verschillende genres, gemoedstoestanden en klankkleuren en daardoor ontstaat een eclectische mix van muzikale uitingen die ook zeer gedetailleerd zijn.
Toch is het geen muzikaal ratjetoe wat je als luisteraar krijgt voorgeschoteld. Het album is bedoeld om als geheel te beluisteren en ondanks de diverse invalshoeken blijkt dat inderdaad de manier om het album op waarde te kunnen schatten. Onderweg worden genres als ambient, vrije improvisatie, techno en experimentele elektronische muziek aangeroerd en geëxploreerd en nergens zitten de verschillende stijlen en sferen elkaar in de weg. Vooral de inbreng van dansbare ritmes blijkt goed te passen bij de meer contemplatieve momenten die ook op het album te vinden zijn.
De creativiteit kent geen grenzen bij dit duo, dat zich bedient van een divers instrumentarium. Zabelka is verantwoordelijk voor viool, noise, elektronica, stem, experimenten en puls, terwijl Icostech dat is voor gitaar, bas, ambiance, experimenten en de mix. Muzikale dreiging staat voorop in de spannende opener ‘Prelude to Shock’, waarbij de tussen de elektronische klanken naar voren komende basgitaar je het gevoel geeft dat een metaluitbarsting zou kunnen volgen. Zabelka en Icostech houden echter niet zo van het voorspelbare. En dus volgt die uitbarsting niet, maar gaat de openingstrack over in het breakbeatachtige ‘Colliding Indigenous Forms / Shock’, dat qua ritmiek aan de The Prodigy ten tijde van Music for the Jilted Generation doet denken. Het stuk is even aanstekelijk als verrassend. Daar staat het ruwe experiment van ‘The Train to Nowhere’ tegenover, waarin daadwerkelijk het geluid van een voorbij denderende trein wordt nagebootst, verpakt in een spookachtig elektronisch landschap.
Het tweetal laat zich een paar keer bijstaan door een andere muzikant. Zo mag de Mexicaans/Amerikaanse trompettist Joshua Trinidad komen opdraven in ‘Recurring Conundrums’ en ‘Circadian Disrupt / Revisiting Narcolepsy’. Het eerste stuk combineert ambientachtige texturen met elektronische experimenten, waarin de trompet zich behoedzaam mengt. In het tweede werk is de rol van Trinidad prominenter. Het geluid van de trompet is elektronisch gemanipuleerd, waardoor het instrument onder andere een galmende klank krijgt, en soms klinken verschillende trompetpartijen door elkaar heen. Na een paar minuten verandert het muzikale speelveld. De dreigende ondergrond van het begin maakt plaats voor een vriendelijker muzikaal landschap, waarin de nu wel akoestisch klinkende trompet beheerste melodieuze motieven aanbrengt. De elektronische klankwolken komen echter weer dreigend opzetten, waarna percussieve klanken voor ritmische bewegingen zorgen.
De uit Spanje afkomstige muzikant Asférico (Alex Gámez) is verantwoordelijk voor compositie, mix en uitvoering van ‘Interlude’, dat afkomstig is van The Broken Glass, een duoplaat van Zabelka en Asférico. In het ruim elf minuten durende titelstuk horen we zware techno, van het industriële soort, zoals die van oorsprong in Duitsland werd gemaakt. Zabelka en Icostech voegen er allerhande elektronische geluiden aan toe die boven de harde beat zweven, vallen, aanzwellen, scheuren, schuren en ritmische patronen weven. De combinatie van repeterende beats en de steeds veranderende bovenlagen werkt wonderwel. Bovendien vormt het stuk een fraai contrast met het experimentele vioolspel van Zabelka en basspel van Natarajan in het daaropvolgende ‘Trapped Without Recourse / Rumination’, waarin de Oostenrijkse ook haar kunnen als stemkunstenares etaleert.
‘The Train to Nowhere / The Next Stop’ is een fraaie kruising tussen harde ambient en noise. Het stuk klinkt vol en dringt zich nadrukkelijk op. Opvallend is het vervormde vioolspel dat in de geluidsmuur opduikt. De muzikale reis komt ten einde met ‘Biblotheque / The Final Stop’, waarin Zabelka opnieuw haar zangkunsten opvoert. Mooi is hoe de aanvankelijk cleane zang, voorzien van de nodige galm, langzaam een steeds dreigender vorm gaat aannemen, waarbij keelklanken worden toegevoegd en zelfs ijselijke kreten worden geslaakt. Alsof je ongewild in een satanisch ritueel terecht bent gekomen.
Misschien is het wel zo, want Zabelka en Icostech weten je met hun gevarieerde en fantasierijke experimentele muziek volledig in te pakken. Aftershock is een muzikaal rijk album waarin grenzen worden geslecht, strakke beats, ambienttexturen en vrije improvisaties prima samen blijken te kunnen gaan en er geen plek is voor terughoudendheid als het gaat om muzikale experimenten. Kortom: muziek naar Opduvels hart.
Opduvel 