Submersion, 2021
Dimos Vryzas is een violist, improvisator, songschrijver en componist uit het Griekse Thessaloniki. Hij studeerde improvisatie bij Fred Frith en Alfred Zimmerlin. Zijn muzikale aanpak kenmerkt zich door een uitgebreid spectrum aan invloeden, van klassieke muziek en volksmuziek tot rock, noise en ambient. Als violist verkent Vryzas de grenzen van het instrument en zoekt hij naar verschillende expressiemogelijkheden door te experimenteren met het contrast tussen akoestische en elektronische klanken. De Griek werkte samen met vele componisten, beeldend kunstenaars, regisseurs en dansers in verschillende interdisciplinaire projecten in heel Europa.
Blue Line Sequence is het tweede solo-album van Vryzas, op cassette verschenen bij Submersion Records. Daarop blijft de improvisatiebenadering van Vryzas enigszins intact, maar verbreedt hij zijn horizon door het aanbrengen van ambient-texturen en door een behoorlijke nadruk te leggen op het atmosferische aspect binnen de muziek. Hij doet dat met behulp van viool, loops, effecten en een paar andere instrumenten. Dat levert een album op dat als een ambient zou kunnen worden beschouwd maar het eigenlijk niet is. De muziek begeeft zich op het randje van een paar genres, en dat is het gebied waar spanning is te vinden.
Het is aan te raden om het album met een goede koptelefoon te beluisteren, want de muziek van Vryzas bevat vele kleine details en nuances die anders verloren gaan, zoals de subtiele elektronische elementen die het repeterende patroon van de viool omringen in ‘A Whale’. Die loop krijgt gezelschap van meerdere vioolklanken en ook de elektronische geluiden nemen in aantal toe. Langzaam bouwt de muzikant zijn muziek op, zonder naar een echte climax toe te werken. De viool is een instrument waar hoge klanken uit voortkomen. Dat Vryzas violist is, is ook te horen in de manier waarop hij zijn muzikale landschappen creëert. Hij heeft veel oog voor klanknuances in het midden en hoge spectrum en in de muziek is dan ook geen zware of donkere onderlaag te herkennen.
In ‘6 Loosened Ropes’ is de klank van de viool-loop zodanig bewerkt, dat het niet meer als een viool klinkt. Het folkelement in de muziek komt naar voren in de vioolmelodie die over de loop wordt gelegd. Een ritmische beweging suggereert dat een accordeon wordt gebruikt, maar het kan ook elektronica zijn of vioollagen. Het is een simpele toevoeging die uitstekend werkt en hetzelfde geldt voor de spaarzame pianotonen die opduiken. Het folkaspect komt ook sterk naar voren in ‘Birds Shapes’, nu in de akoestisch klinkende viool-loop, en ook de eenvoudige inbreng van piano komt hier weer tot zijn recht. Het stuk is op eenzelfde manier in elkaar gezet als de vorige twee stukken, maar door de andere melodie en de andere klankkleur onderscheidt het zich toch. Het door elkaar laten lopen van de verschillende vioolpartijen en de lichtje ontregelende elektronica geven de muziek meerwaarde. Aan het einde van ‘Birds Shapes’ verandert er iets. De vioolklanken leggen het af tegen de elektronica.
In ‘Steamboat Peaceful Ride’ klinkt de muziek van Vryzas melancholiek. De violen wenen, de omlijsting is somber gestemd. Als kleine plaaggeesten verstoren snelle elektronische bewegingen de rust, die echter ook terugkeert. Getokkelde klanken zijn te horen in ‘Rain Is Gone’, dat toepasselijk getiteld is. Je kunt je makkelijk makkelijk een nat landschap na een fikse regenbui voor de geest halen. Meer en meer wordt duidelijk dat de muziek van Vryzas om bewegingen draait, zowel muzikale als gemoedsbewegingen. Zelfs als in ‘Tangerines In The Fridge’ een drone de leidraad vormt, is er daaromheen zoveel aan de hand dat nooit van een statisch klanklandschap kan worden gesproken. De loop van een getokkeld motief vormt een mooi contrast met de drone en tevens met de onregelmatige elektronische geluiden. Vanuit die geluiden ontstaat een nieuwe melodische lijn die de akoestische klanken naar de achtergrond verdrijft.
Het melodische motief in ‘Lithium Drops’ is enigszins ongemakkelijk en juist daardoor spannend. Vryzas realiseert zich dat en laat de beweging lang doorlopen zonder er opzichtige andere elementen aan toe te voegen. Verderop in het stuk doet hij dat wel, maar het aanvangsmotief blijft intact en dominant aanwezig. Met elektronische glitches en andere geluiden wordt het motief wel verstoord, maar nooit verbroken. Opvallend is wel dat de muziek van Vryzas met elektronische ingrepen of manipulaties steeds meer wegdrijft van de eerste, door de viool gedreven stukken. Zoals een beweging in elk stuk een belangrijke factor is, zo lijkt ook het album als geheel een ontwikkeling door te maken.
Ook in ‘Breaking News’ overheersen elektronisch klinkende geluiden, waarvan een aantal een percussieve inslag heeft en hetzelfde gaat op voor ‘Almost Got a Techno Beat’, dat met moeilijke ritmische patronen begint maar in het laatste gedeelte een ongecompliceerder ritme laat horen. Verrassend is dat in slotstuk ‘100% Cotton’ de akoestische klanken van viool en piano weer een prominente rol vervullen. Sterker nog: ze vormen met een minimalistisch patroon de kern van het stuk. Pas in het laatste gedeelte worden ze vervangen door rustige elektronica. Het album eindigt daardoor enigszins verstild.
Het is een mooi einde en het dwingt je als het ware om even stil te staan bij wat er de afgelopen drie kwartier allemaal is gebeurd. Dat is heel veel. De muziek van Vryzas is moeilijk te categoriseren en bevat veel muzikale ideeën, een mooie mix van akoestische en elektronische klanken en bovendien neemt de muzikant je mee in zijn hang naar muzikaal experiment en avontuur, zonder dat het er te dik bovenop ligt. De muzikale ontwikkeling die gaandeweg duidelijk wordt, maakt het luisteren naar Blue Line Sequence extra aantrekkelijk. Het is moeilijk om erop uitgeluisterd te raken.
Opduvel 