blindblindblind, 2021
Het Franse duo Cantenac Dagar bestaat uit Stéphane Barascud (banjo) en Aymeric Hainaux (human beatbox, mondharmonica, klokken en cassettes). Laatstgenoemde is ook beeldend kunstenaar en labelbaas van Isola Records. Dat is echter niet het label waarop Cantenac Dagars tiende release verschijnt, want die eer is gegund aan het in de Hongaarse hoofdstad Boedapest gevestigde Blindblindblind, een door een zen monnik gerund label dat zich richt op experimentele muziek. Het betreft hier een vinylrelease die als titel Seseuda heeft gekregen.
De muziek van Cantenac Dagar komt tot stand met een verre van alledaags instrumentarium en een eerste beluistering leert ook dat de verwachting van wat de muziek dan wél behelst ook nog eens gelogenstraft wordt door het duo. Geen experimenteel gefröbel bij de Fransen, maar een stevige sound, een repeterend patroon en een soort jam die wordt gekoesterd, geëxploreerd en voorzien van een portie noise. Invloeden uit ambient/drone zijn aanwezig, met name door de afwezigheid van melodie, maar ook rock geldt als duidelijke invloed, met name door de prominente ritmische component. ‘Musique brute’, wordt het door Barascud en Hainaux genoemd en dat is een benaming die de lading aardig dekt.
De muziek op de uitgaven van het tweetal is altijd live opgenomen. Luisterend naar Seseuda zou je dat niet zeggen. Zo wordt ‘Saique’ gedomineerd door een hard en machinaal klinkend ritme, dat dus door de human beatbox en de banjo wordt gecreëerd. Cantenac Dagar kent de kracht van repetitie, waardoor je, ondanks de luide ritmiek, in een trance geraakt. Het geluid van de banjo van Barascud klinkt nergens als een traditionele banjo, maar wordt met effecten en distortion flink gemanipuleerd. Bovenop het vaste ritme worden met cassettes geluidsfragmenten afgespeeld, die evenwel bijdragen aan de abstractie. Zo dienen de menselijke stemmen die te horen zijn niet als zang of gesproken woord, maar als instrumenten die de muziek van een extra levendige dimensie voorzien.
Daarnaast zijn de ingebrachte tapes samen met de banjo en klokken een belangrijke factor als het gaat om het produceren van noise. Het duo vervalt overigens niet in harsh noise; zelfs als de strakke beat even wordt weggelaten blijft het ritmische element overheersend, maar lawaai maakt het duo zeker. Lawaai dat een feest is voor de oren. Als de beat terugkeert, lijkt de muziek nog een keer aan kracht te winnen. Hoewel ‘Saique’ niet echt donker klinkt, is er sprake van een sinister randje en een licht onheilspellende sfeer. Het verslavende effect van het repeterende ritme zorgt er echter voor dat die twee bestanddelen geen overheersende rol toekomt. Het werkt juist stemmingverhogend.
Kant B van de lp heet ‘Seleau’ en daarin volgt Cantenac Dagar een wat andere koers. Een loop van een baslijn is hier de constante en daaromheen klinken de andere muzikale ingrediënten, waaronder een mondharmonica die voor een wat desolate sfeer zorgt. Een noise-uitbarsting zorgt voor een verrassingseffect, maar eigenlijk zit het stuk vol met verrassingen. Menselijke stemmen dienen opnieuw als instrument en de mondharmonica brengt voorzichtig melodische lijnen aan, maar geen echte melodie. De baslijn is onontkoombaar; er gaat een enorme aantrekkingskracht vanuit en eenmaal gegrepen wordt je als luisteraar in een soort hypnose gevangen waaruit je niet meer kunt ontsnappen.
Dat is beslist geen straf, want ‘Seleau’ zorgt naarmate het stuk vordert voor een gemoedsbeweging richting euforie, althans bij deze luisteraar. Met het toenemen van het aantal muzikale lagen neemt ook de intensiteit toe. En het noisegehalte. Waar het tweede stuk aanvankelijk veel meer lucht leek te bevatten dan het eerste werk, daar blijkt het uiteindelijk een nog intensere luisterervaring te zijn, zeker als na ruim elf minuten de noisekraan helemaal wordt opengedraaid en je als luisteraar omringd wordt een gewemel van harde klanken, terwijl de human beatbox zijn ritme door blijft pompen. De baslijn heeft de strijd tegen de noise dan al opgegeven. Ook de beatbox legt uiteindelijk het loodje, op het moment dat verrassenderwijs een applaus en een korte afkondiging te horen zijn te midden van het kabaal. Dat laatste mag nog even doorgaan.
Het is imponerend wat Barascud en Hainaux met hun aparte instrumentarium voor elkaar krijgen, helemaal als je bedenkt dat alles live is ingespeeld. De ‘musique brute’ wekt niet alleen bewondering, maar is zwaar verslavend en zowel een geseling van als een zaligheid voor de oren. Seseuda is een fantastische plaat waarnaar je bijna dwangmatig blijft terugkeren.
Opduvel 