Bedouin, 2020
Het is bijna tijd Opduvels korte winterpauze, maar in december komt er doorgaans meer dan genoeg interessante muziek uit. Zo ook dit jaar en dus is het kiezen wat nog voor het nieuwe jaar besproken gaat worden en wat niet. Het bij het Thaise label Bedouin Records verschenen 1000 Plateaux van de uit Tokyo afkomstige Hiiro Issiki mag in ieder geval niet aan de aandacht ontsnappen. Het is namelijk niet alleen de prachtig vage cover in grijstinten die intrigeert, de muziek van de Japanner doet dat ook.
Issiki put voor zijn muziek uit verschillende genres en daarmee brouwt hij een eigen mengsel van elektronische klanken, stevige beats en subtiel aangebrachte lagen. In de sound zijn de nodige contrasten te vinden die bij deze act echter moeiteloos samengaan. Stevige en noisy uitspattingen zijn te horen, maar ook fijngevoelige passages die soms dwars door de potige laag heen breken. Geen van de elementen wordt echter als gimmick gebruikt; de muziek lijkt door natuurlijke selectie tot stand te zijn gekomen, dat wil zeggen dat Issiki die klanken heeft gekozen die het best tot hun recht komen, zonder bijbedoelingen en zonder enig effectbejag. Dansinvloeden zijn te horen en ook industrial is hier en daar een referentie.
Wat levert dat op? Een levendig, enerverend en soms ook broeierig album waarop elektronica de hoofdtoon voert en waarop het vaak een drukte van belang is. Issiki propt zijn muziek niet overvol, maar die muziek is vaak wel energiek en opwindend, hoewel dat laatste aspect door de inzet van een paar stevige ritmes een enigszins perverse bijklank krijgt. Het is maar hoe je het bekijkt, natuurlijk, maar op 1000 Plateaux val je van de ene verbazing in de andere. Abstractie is toegestaan, maar de man uit Tokyo maakt geen rustige geluidslandschappen. Het zijn eerder rotsbodems waar je je als luisteraar op waant, een uitweg zoekend op smalle paden met aan weerszijden doornige struiken.
Het album opent met het korte maar spannende ‘Blurred’, een track waarin een ambient-landschap met een flinke bak noise wordt verstoord. Het echte geweld vindt echter plaats in ‘Socialnetics’ dat gebouwd is op een stevig industrial-ritme. Daarachter verscholen zijn de drones, die van achteruit naar voren komen met pulserende elektronische klanken en – zo lijkt het – menselijke stemmen. Geluiden glijden naar beneden, het ritme verandert en de drones worden steeds dreigender, alsof ze de industriële beat willen verslaan. Die slaat echter keihard terug en in het laatste gedeelte worden beide elementen in volle glorie ingezet. Het daaropvolgende ‘Body Without Organs’ vermengt sinistere klanken met puur klinkende menselijke zangstemmen, al kan dat laatste element elektronisch tot stand zijn gekomen. Er is geen tijd om daarover na te denken, want met gestapelde ritmes en melodieën bouwt Issiki aan een imposant stuk muziek dat een lugubere ondertoon heeft maar tegelijkertijd zo mooi is dat het geen angst aanjaagt.
De Japanner varieert volop. Elke track op het album heeft zijn eigen karakteristieke kenmerken en binnen die tracks gebeurt ook nog eens zoveel dat een paar luisterbeurten nodig zijn om het allemaal te kunnen vatten. ‘For Language to Come’ begint met een wirwar van elektronische geluiden die experimenteel overkomen en waarin langzaam de logica van begint door te dringen. Een basklank komt op in de achtergrond, een beat is afwezig en experiment en pure schoonheid gaan een verbond aan, wat een spanningsveld oplevert dat onweerstaanbaar is. De intensiteit neemt alsmaar toe en dan is daar uiteindelijk toch een allesvernietigende kracht: een keihard ritmisch motief dat zich in de muziek boort. ‘Unexplained’ is ritmisch lichtvoetiger, maar lijkt dat niet te zijn doordat de klanken de nodige distortion bevatten en bewust weerbarstig klinken. Maar voordat de gedachte opkomt om de dansschoenen aan te trekken, is Issiki alweer een andere richting ingeslagen. Even later wordt de ritmische component zelfs loodzwaar.
Zwaar is ook ‘Katto’, maar nu in een stampvoetend tempo. De combinatie van zware ritmiek, een elektronisch patroon en zowel wonderschone als noisy drones werkt ook hier uitstekend. Het is wel een van de meest rechtlijnige stukken op het album. ‘Qualia from a Complex’ is een kort werk waarin opnieuw in no time spanning wordt opgebouwd, al is die iets minder dwingend dan in ‘Blurred’. De stappen van een reus is waar het strakke ritme van ‘Neutrals’ aan doet denken. Daaroverheen weeft Issiki een tapijt van serene klanken, lawaaiige drones en bijna als angstkreten klinkende repeterende geluiden, die overigens in klankkleur en toonhoogte variëren. De dreiging is groot, maar er is ook hoop zodra een sneller ritme wordt toegevoegd, dat echter wordt opgejaagd door de stappen van de reus die de indringer op de hielen zit. Het leidt tot een zinderend slot.
In ‘Trisolaris’ wordt gas teruggenomen, ligt het tempo laag en overheerst een snurkende klank, omringd door zachte drones. Zowel een stappend als een snel ritme wordt toegevoegd, waardoor het rap gedaan is met de rust. 1000 Plateaux eindigt met de titeltrack. Dat lijkt een rustig, pianogedreven stuk. Het is echter schijn, want er verschijnen elektronische klanken die snel opkomen, de overhand nemen en daarmee een bijna orkestraal slot aan het album breien, ware het niet dat de piano zich tussen het orkest door nog even naar voren wurmt en een laatste verlossende toon tussen de orkestrale klanken propt.
Er valt veel te zeggen en veel te fantaseren over de muziek die Issiki op 1000 Plateaux bijeen brengt. De verschillende elementen haken in elkaar, vechten met elkaar of gaan in elkaar over. Steeds weet Issiki de spanning op voeren en de luisteraar mee te nemen in zijn klankenuniversum waarbinnen zware ritmiek, pure schoonheid, speelse elektronica, weerbarstige noise en esthetische drones allemaal een plek vinden. Het is indrukwekkend en het wordt per luisterbeurt mooier.
Opduvel 