Taping Policies, 2020

In mei van dit jaar verscheen Tape Cuts van het Belgische eenmansproject SITKA. Achter die naam gaat gitarist Ben van Houdt schuil en die muzikant heeft zo zijn eigen kijk op het ambient/drone-genre. De op cassette uitgebrachte muziek kwam namelijk op een aparte manier tot stand. Van Houdt verzamelde gedurende bijna twee jaar cassettebandjes uit een afvalcontainer en vond een manier om ze te behandelen met een taperecorder. Cassettes werden geopend om stukken tape af te snijden en gebruikt om gitaarcomposities op te nemen. Door de stukken keer op keer op te nemen en af te spelen, werd de tape behoorlijk opgebruikt. Zo ontstond een gemankeerd product, muziek die door slijtage van de tape anders klonk.

Sindsdien heeft Van Houdt niet stilgezeten, want hij is verder gegaan met zijn project, wat heeft geresulteerd in het uitbrengen van Tape Cuts II, opnieuw op cassette en opnieuw bij Taping Policies. Het idee voor de tweede tape begon zich te ontwikkelen toen de Belg op zoek was naar een manier om Tape Cuts live te spelen. Een stuk werd gecomponeerd en de vormen ervan werden herhaaldelijk verkend. De uiteindelijke vorm werd in een enkele take vastgelegd op tape. Die versie is te horen op kant A van de cassette. Het stuk weerspiegelt een live-optreden en viert een moment in de tijd.

Op het eerste stuk op de tape is duidelijk te horen dat het om een enigszins beschadigd eindproduct gaat, maar de muziek zit toch anders in elkaar dan op de Tape Cuts-uitgave van een paar maanden geleden. Er is geen sprake van abrupte overgangen, een door herhaaldelijk opnemen dof geworden sound of bibberige gitaarklanken. Hier klinkt duidelijk de gitaarcompositie door: een stuk van een kwartier waarin SITKA zijn gitaarklanken rustig laat opkomen en wegsterven, subtiel nieuwe lagen en klankkleuren toevoegt, de dichtheid varieert en een melancholieke sfeer creëert. De stoffig klinkende taperuis vormt de ondergrond van waaruit de compositie zich ontvouwt. Zo nu en dan is een kleine ontregeling hoorbaar door beschadiging van de tape. Naarmate het stuk vordert nemen die ontregelingen in aantal en sterkte toe. Het voegt een dosis spanning toe aan de compositie.

Daarmee zijn we er nog niet, want Van Houdt ging verder. Na het voltooien van de opname die uiteindelijk op de A-kant van de tape terechtkwam, werd hij geconfronteerd met een massa tape-loops die aan de muur hingen, het ‘wrak’ van het compositieproces. Daarmee is de muzikant aan de slag gegaan en het resultaat daarvan is te horen op kant B van de cassette. Die compositie is dus opgebouwd uit restmateriaal. Het gaat hier echter niet om een opgewarmd kliekje, maar om een interessant inkijkje in het proces, in de wel opgenomen maar niet gebruikte onderdelen van de compositie op kant A.

Je kunt het stuk op kant B echter ook als een nieuwe compositie beschouwen. Die lijkt iets meer op wat SITKA een op de eerste Tape Cuts-release deed. Dat betekent dat de muziek fragmentarisch klinkt en plotsklaps kan worden onderbroken waarna even alleen taperuis overblijft. Die taperuis is sowieso luidruchtig en daardoor vormt het een belangrijk onderdeel van de gitaarmuziek, die qua geluidssterkte soms niet veel harder klinkt dan de ruis. Waar op kant A een mooi opgebouwd en consequent stuk te horen is, daar volgt de muziek op de andere kant van de cassette een onvoorspelbaar parcours en wordt je als luisteraar keer op keer verrast. De verschillende elementen zijn doordacht maar met speelruimte voor het toeval bij elkaar gebracht. Dat maakt dat je blijft luisteren en de plotse veranderingen niet als storend ervaart. Kant B is dus niet alleen een mooi studieobject van materiaal dat is afgevallen voor de compositie op kant A, maar ook een op zichzelf staand en intrigerend werk.

Net als een paar maanden geleden toont SITKA op Tape Cuts II de schoonheid van het onvolmaakte en deze keer doet hij dat op twee verschillende manieren. De stukken hebben met elkaar te maken, maar het bronmateriaal is niet helemaal hetzelfde en de uitwerking is dat zeker niet. SITKA laat horen hoe je mankementen en toeval kunt toelaten in ambient/drone-muziek en daarmee de zeggingskracht op peil houdt of zelfs vergroot. Het is een interessant project en mooi om naar te luisteren bovendien.

Tape Cuts II bandcamp