Submarine Broadcasting Company, 2020
Incentive is afkomstig uit Canton in de Amerikaanse staat Ohio. Hij was mede-oprichter van het inmiddels niet meer bestaande Dystopiaq-netlabel. Daarnaast heeft hij muziek uitgebracht op Wormhole World en Faturenet Recordings. Zijn nieuwe album Presence is op cd en cassette verschenen bij het Britse label Submarine Broadcasting Company.
De elektronische muziek van Incentive kent dansinvloeden, ambient texturen, is donker maar niet depressief en zit boordevol ritmes en melodieën. Op het album maakt de muzikant gebruik van synthesizer, gevonden geluiden en stem. Het thema van het album betreft het bestaan en de dood en dat wordt op fantasierijke maar ook rauwe wijze verklankt in zeven stukken die uiteenlopend van aard zijn maar onmiskenbaar Incentive’s signatuur bevatten. Het is donkere experimentele muziek waarop moeilijk een etiket te plakken is, maar dat maakt niet uit omdat het hier gaat om de spreekwoordelijke goede wijn die geen krans verdient. Hieronder volgt toch een poging tot duiding, al schiet die tekort omdat er simpelweg te veel gebeurt op Presence.
‘Bury Me’ begint weerbarstig en donker, met een collage van hele en afgebroken klanken, krakende ruis en fragmenten. De toon ligt tegen het agressieve aan. Na een kleine twee minuten komt een einde aan de stormachtige klanken en doemt langzaam een elektronisch motief op dat koersbepalend blijkt te zijn. Daaromheen vlecht Incentive duistere en inventieve klanken. De muziek klinkt nu duidelijker en krijgt een aanstekelijke ritmische dimensie. Incentive combineert luistervriendelijke elementen met minder voor de hand liggende klanken die onheilspellend overkomen. Het stuk wordt laag voor laag opgebouwd, inclusief nieuwe melodieën. Het wordt voller en drukker in het muzikale universum dat wordt geschapen.
Het begin van ‘Balancing Act’ is veel lichter van toon, maar zodra de elektronische basklanken hun werk doen, treedt duisternis in. Een redelijk traag maar dansbaar ritme vormt de grondlaag waarop de verschillende klanken en melodieën worden gelegd. Niets is normaal in de muzikale wereld van Incentive. De sfeer heeft iets naargeestigs maar tegelijkertijd is de muziek wonderschoon. Totdat een agressieve laag de schoonheid vakkundig om zeep helpt. ‘Fleeting’ staat bol van de sinistere synthklanken en is een ritmisch wonder met IDM-trekken.
Het zwaar aangezette ‘Synaptic Episode’ kent een heavy en afwisselend recht en hoekig ritme met donkere tonen. Die tonen en het zware ritme vormen de dominante factor, waar de overige klanken doorheen bewegen. Halverwege staat het stuk om, wordt het ritme lichter en rustiger en lijkt er licht te zijn aan de horizon. De hoop is tevergeefs: het muzikale veld vult zich weer met klanken en donkerte en dreiging maken de dienst uit, al blijft een melodisch motief daarbovenuit klinken. Zelfs in het korte ‘Reboot’ gebeurt zoveel dat het ondoenlijk is het goed te beschrijven. Zowel het ritmische als het melodische aspect komen goed naar voren in een track die gerust langer had mogen duren.
Maar misschien dient het korte werk als opmaat voor de laatste twee lange stukken. ‘Mortality Salience’ begint als een jaren tachtig synth-track, met een strak ritme en vliegende synthklanken. Een vleugje Kraftwerk is ook te ontdekken in het stuk. Het duurt echter niet lang of Incentive heeft weer zoveel uit zijn klankenarsenaal geplukt dat de vergelijkingen mank gaan, zeker als ergens halverwege van ritme wordt gewisseld. Het werk klinkt overigens minder donker dan de voorgaande stukken en kent een paar hoofdmelodieën die een melancholieke maar ook hoopvolle sfeer scheppen.
‘New Mountain’ is nog een minuutje langer dan ‘Mortality Salience’, kent een subliem en overdonderend ritmisch patroon en soms bijna orkestrale lagen geluid waaromheen verschillende ritmes en melodieën klinken. Maar niets blijft hetzelfde in de muziek van de Amerikaan. Noisy klanken worden dominant gevolgd door een waar koor van synths waar dat ritme prachtig doorheen laveert. Iets over de helft krijgt de toch al niet misselijke intensiteit nog een boost. Mocht iemand zich nog niet gewonnen hebben gegeven, dan is die er nu ongetwijfeld ook aan. Steeds verder bouwt Incentive het stuk uit en in alle dadendrang wordt de muzikale pracht bijna ondraaglijk.
Presence is een fenomenaal album met ritmische en melodische elektronische muziek met een donkere inslag. Elk stuk is een klein kunstwerk op zich en de pauzes tussen de stukken zijn dan ook vrij lang, alsof Incentive het belang van elke track afzonderlijk wil benadrukken. De vele details zorgen ervoor dat steeds iets nieuws valt te ontdekken en dat je nooit helemaal vat krijgt op Incentive’s muzikale wereld. Dat is een mooi aspect van wat deze enerverende en betoverende muziek teweegbrengt.
Opduvel 