Sentient Ruin Laboratories, 2020
Het Nijmeegse duo Cryptae is toe aan zijn derde uitgave, die evenals de twee voorgangers is verschenen bij het Amerikaanse label Sentient Ruin Laboratories. De samenwerking tussen drummer René Aquarius en gitarist Kees Peerdeman blijkt een vruchtbare, want Nightmare Traversal is net als Cryptae (2017) en Vestigial (2019) een agressieve death metal-plaat, al zijn er een paar opvallende verschillen.
Zo is er de lengte van de plaat. Waar de twee eerdere uitgaven als ep’s kunnen worden betiteld, gelet op de tijdsduur van 15 respectievelijk 19 minuten, daar is de nieuwe release te bestempelen als een album, al is de plaat daarvoor weer aan de korte kant met zijn speelduur van een dik half uur. Een belangrijk verschil met Vestigial, dat uit één lange track bestond, is dat Aquarius en Peerdeman nu weer kiezen voor wat kortere songs. Nightmare Traversal telt zeven stukken waarvan de langste een kleine zes minuten duurt.
Ook in de sound is wel iets veranderd, al ligt dat niet aan de productie. Die is net als op de voorgangers in handen van Marlon Wolterink en die heeft niets van het rauwe geluid afgeschraapt. Gelukkig maar, want het is een van de sterke troeven van Cryptae. Nee, het verschil zit erin dat het duo op dit album wat directer, scherper en urgenter klinkt dan voorheen. Niet dat het niet meer vuil en vuig is wat het duo brengt, maar de toon is wat harder en het spel iets strakker. Daar komt bij dat Cryptae op Nightmare Traversal gevarieerder klinkt dan voorheen.
In de openingstrack lijkt het tweetal je even mee te willen nemen op een kosmische reis, maar zodra de gitaar invalt – en dat gebeurt al snel – staan beide benen stevig en wijdbeens in de modderige aarde geplant. De energie voelt vertrouwd, de gitaar klinkt vol en ruig, de drums donderen en rollen en Aquarius’ grunt ligt er niet bovenop maar bevindt zich in de muziek. Elementen uit black metal zijn hoorbaar, maar het blijft voornamelijk death metal wat de klok slaat. En die slaat hard.
Dat Aquarius en Peerdeman verder kijken dan het nauwe genresteegje, wordt ook bewezen in ‘Cryptic Passage’, dat opent met een gitaargeluid waar een alternatief lo-fi gitaarbandje jaloers op zou zijn. Ook dat duurt niet lang, want Peerdeman schakelt al snel een tandje bij en dan volgt een helse rit in een achtbaan met veel bochten en geen rem. Het tempo gaat drastisch omhoog in ‘Concrete Inferno’, waarin de snaredrum overuren maakt, de grunt vanuit de diepste diepten lijkt te komen en de gitaar ragt en gruist. Mooi is de overgang naar midtempo. Die geschiedt zonder iets van de opgebouwde energie verloren te laten gaan. Dat een gitaar ook melodieus kan klinken, blijkt hier ook, maar het is vooral de enorme slagkracht die opvalt.
‘Oubliette’ is het perfecte vervolg. Het stuk kent een aardedonkere gitaarriff, maar Cryptae klinkt veel te uptempo en energiek om doom metal te maken. Aquarius lijkt zijn drumkit aan gort te willen slaan, onderwijl enkele dodelijke grunts producerend. Halverwege volgt een verrassende wending en lijkt hardcore punkrock in zicht te komen in het drumspel. Peerdeman weet een nieuwe en opnieuw meedogenloze riff overheen te leggen. Daarna wordt in ‘Monastic Tomb’ een krachtige metalriff afgewisseld met wat melodieuzer motieven, later gevolgd door een hakkende gitaar met daarbovenop het melodieuze element. ‘Melodieus’ moet hier uiteraard relatief worden opgevat: het is een factor binnen de hard beukende muziek van Cryptae.
Dat Peerdeman ook een typische metal staccato-riff beheerst, blijkt uit ‘Edifice’, waarin headbangers hun hart kunnen ophalen. De sound blijft echter smerig, mede door de schorre kreten van Aquarius en het volle drumspel. Mooi is hoe een enkele keer een scherpe gitaartoon bovenop de riff wordt gelegd. Doom metal komt in beeld in het wat tragere slot van het stuk.
En dan is er nog afsluiter ‘Cronos’, de grootste verrassing op het album. De track wordt opgesierd met wat elektronische klanken en Peerdeman speelt een dominante baslijn. Aquarius houdt het simpel door slechts een paar basic drumslagen te spelen. Totdat de hele zaak in de hens gaat. Dat gebeurt zodra Peerdeman plots een agressieve riff uit zijn gitaar tovert en Aquarius direct reageert en het tempo omhoog gooit. Maar ook daar blijft het niet bij, want even plotseling wordt het tempo stilgelegd en is er even tijd voor wat rust en een surfgitaar. Even, want uiteraard komt het duo daarna weer gewelddadig uit de hoek. Het nummer bestaat uit talrijke ideeën die op fraaie wijze in elkaar zijn geschoven.
Het is daarmee het volmaakte slot van een plaat die ten opzichte van het eerdere werk meer variatie kent, zonder aan agressie in te boeten. Cryptae kiest ervoor om niet nogmaals dezelfde plaat te maken, maar groeit door, zonder de uitgangspunten te verloochenen. Het resultaat is er naar, want Nightmare Traversal is een voortreffelijke metalplaat.
Opduvel 