Coriolis Sounds, 2020
De uit Australië afkomstige Karen Vogt is de zangeres van de dreampop-band Heligoland. Ze heeft ook haar vocale bijdrage geleverd aan albums van Philip Bückle (Paintings, 2018) en Akira Rabelais (cxvii, 2019). Met eerstgenoemde maakte Vogt vorig jaar ook de ep Before We Rise. Daarnaast was Vogt bij talloze andere artiesten gastvocaliste, daarbij in genre variërend van post-rock, electronica, house/techno en indierock tot experimentele en hedendaagse gecomponeerde muziek. Tegenwoordig woont de Australische in Parijs, van waaruit zij verantwoordelijk is voor Little Pink Fluffy Clouds, een wekelijkse ambient en experimentele online radioshow.
Vogts stem is herkenbaar en haar vocale muziek is gericht op het tot uiting brengen van een breed scala aan menselijke emoties. Alles wat de zangeres doet heeft een sterke emotionele lading, die rauw en ongepolijst kan zijn, maar ook zacht en introspectief. Des te opvallender is het dat op Vogts nieuwe ep I Just Want To Feel haar stem niet te horen is. Er zijn echter wel stemmen te horen, veel zelfs. Vogt is degene die daarmee haar eigen muziek heeft gecreëerd.
De ep telt vier stukken die gemaakt zijn op basis van opnamen van mensen die allemaal de zin “I Just Want To Feel” fluisteren. Meestal is voor de opname een mobiele telefoon gebruikt. De korte momentopnamen bleken een directheid en intimiteit te bevatten die Vogt nodig had om haar project te definiëren. De opnamen zijn weliswaar door de artieste bewerkt, maar bevatten nog steeds de onmiskenbare complexiteit, texturen en tonen die alleen in de menselijke stem te vinden zijn.
De herhaling van een enkele zin blijkt doordrenkt te zijn met gevoelens en betekenissen. Er spreekt een verlangen uit, niet alleen door de woorden, die ene zin, maar ook door de manier waarop die door de verschillende stemmen uitgesproken wordt. Bij de vrouwelijke stemmen komt dat verlangen sterker over dan bij de mannelijke, waarin ook iets van berusting te bespeuren valt. Dat is uiteraard een persoonlijke waarneming, maar interpreteren staat vrij. De manier waarop de muziek binnenkomt zal voor eenieder verschillen.
In ‘voices one’ projecteert Vogt de stemmen op een ronddraaiende beweging, waarbij de zin niet door een en dezelfde persoon wordt uitgesproken, maar door verschillende stemmen, zowel mannelijk als vrouwelijk. Het aantal stemmen neemt toe en er hoewel de zin steeds anders wordt uitgesproken, ontstaat een cadans waarin de repeterende zin wordt meegenomen. Het verlangen dat ervan uitgaat, krijgt na verloop van tijd iets wanhopigs, alsof om een aanraking gesmeekt wordt.
Ook in ‘voices two’ is er een ronddraaiende beweging, luider nu en daardoor indringender. Waar in ‘voices one’ de zin steeds duidelijk en helemaal wordt uitgesproken, heeft Vogt de zin nu zodanig opgeknipt dat die in fragmenten uiteenvalt. Zo is een tijdje alleen het woord “I” te horen en even later alleen “I Want To Feel”, dus zonder “Just”. Nadat de ondergrond wegvalt en alleen het woord “Feel” wordt herhaald, krijgt het stuk een wending en wordt de zin juist wel in zijn geheel uitgesproken, in een opgeschroefd tempo. Zo zit het stuk vol muzikale verrassingen die de oren gespitst houden.
Zijn in ‘voices two’ de vrouwenstemmen overheersend, in ‘voices three’ zijn het stemmen van mannen die het duidelijkst naar voren komen. Het zijn niet alleen fluisterstemmen, want de dominante stemmen hebben een stemklank. Op de achtergrond klinkt een beat, een beheerst maar strak ritme waarbinnen de stemmen opereren. Waar de fluisterende vrouwen een sterke emotionele lading hebben, klinken de mannenstemmen wat afstandelijker. Het heeft zelfs iets mechanisch. De emotie zit in de omringende fluisterstemmen, waardoor zelfs in de monotonie van de mannenstemmen een gemoedsbeweging doorklinkt.
De ronddraaiende beweging keert terug in ‘voices four’, nu gevormd door talloze vrouwelijke fluisterstemmen, maar verdwijnt vrij snel naar de achtergrond. De zin wordt nu door zowel mannen als vrouwen uitgesproken en Vogt creëert daarmee lagen. Die liggen echter niet recht op elkaar maar slechts gedeeltelijk, volgen op elkaar, verschuiven, nemen in aantal toe en af en zorgen er samen voor een bijna claustrofobisch gevoel, alsof die stemmen steeds dichterbij komen en je met het verlangen zouden kunnen verstikken. Zover komt het niet, want het is Vogt er niet om te doen om het de luisteraar ongemakkelijk te maken. De emotie is echter zo sterk, dat het die kant op kan gaan, omdat het gevoel kan ontstaan dat de stemmen je intieme ruimte betreden.
Daarmee is de kracht van de muziek op deze ep ook blootgelegd: Vogt weet die ene zin steeds zo voor het voetlicht te brengen, dat die hard doordringt in je hersenpan en er nog maar moeilijk uit weg te krijgen is. Het verlangen is bijna tastbaar en heeft iets ontroerends maar soms iets dreigends, terwijl tegelijkertijd niet krampachtig wordt geprobeerd de emotie sterker te maken dan die is. Die emotie is echt en dichtbij en komt tot uiting in slechts één zin, die in zoveel facetten tot je komt dat je er niet aan kunt ontkomen. Vogt wilde iets maken dat haar beweegt en hopelijk ook de luisteraar. Dat laatste is bij deze luisteraar gelukt.
Opduvel 