Partisan, 2020
Vanaf het debuut Brutalism uit 2017 is IDLES een zeer succesvolle onderneming gebleken. De een jaar later verschenen opvolger Joy as an Act of Resistance gooide nog hogere hoge ogen en de uitstekende livereputatie zorgde voor volgepakte concertzalen die de band met speels gemak plat speelde. Toch was er ook kritiek, vanuit de Sleaford Mods-hoek en elders. IDLES zou uit de middle class afkomstig zijn en zich daardoor niet kunnen opwerpen als verdedigers van de arbeidersklasse. Opduvel lijkt het vooral een uiting van jaloezie vanwege het succes van de band uit Bristol.
Toch voelt de band, of in ieder geval vocalist Joe Talbot, kennelijk de noodzaak om zich te rechtvaardigen, wat toch een beetje overkomt als een zwaktebod. In het cd-hoesje staat een begeleidende tekst om uitleg te geven over hoe men wegdreef van zichzelf, over het schrijfproces, de manier waarop de boodschap wordt gebracht en hoe de band slechts een onderdeel is van iets groters. Het lijkt erop dat IDLES zich iets aantrekt van de huichelaars aan de zijlijn. Aan de andere kant: hiermee toont de groep ook zelfreflectie en daar wordt een mens doorgaans niet slechter van. Zelfkritiek is dan een uiting van een sterk karakter. Ondertussen deelt IDLES op het nieuwe album Ultra Mono gewoon weer ferme fuck you’s uit.
Wat er ook van zij, we hebben het op deze site over muziek en dan valt er in het geval van IDLES een stuk minder te klagen. De boodschap en de woede die de band tekstueel en muzikaal kanaliseert, is nog altijd eerlijk en urgent. Liefde prediken en woede uitspreken: het gaat prima samen bij IDLES. Ten opzichte van de vorige twee albums ligt de boodschap er wel wat dikker bovenop: de kwinkslagen en het subtiele sarcasme hebben plaatsgemaakt voor rechttoe rechtaan sloganisme. Iets meer fantasie had gemogen, maar het komt nog steeds luid en duidelijk door en dat is het belangrijkste.
IDLES laat zich op Ultra Mono in een groot aantal songs bijstaan door muzikale gasten, zoals David Yow (The Jesus Lizard), Warren Ellis (The Dirty Three, Nick Cave & The Bad Seeds), Jehnny Beth (Savages) en zelfs Jamie Cullum. Je zou het niet verwachten: IDLES met Yow en Cullum in een en dezelfde song, maar het gebeurt echt in ‘Kill Them With Kindness’.
Belangrijkste gast is echter saxofonist Colin Webster, die zich thuis voelt in freejazz (Kodian Trio en verschillende uitgaven op zijn eigen Raw Tonk-label), maar ook in noiserock (Sex Swing, Wart Biter) en dan komt de muziek van IDLES al dichterbij. Websters veelzijdige saxspel is een mooie opvulling van de songs van IDLES en ligt er nergens dik bovenop. Het past uitstekend in de harde muziek van het Engelse vijftal en weet de sound net die extra spirit te geven die het nodig heeft.
Over de sound gesproken: daar heeft de Amerikaan Kenny Beats, onder andere bekend als hiphop-producer, aan meegewerkt. De nadruk is waarschijnlijk door zijn inbreng nog iets meer komen te liggen op een ‘kale’ en droge sound, waarin vooral de harde drumklappen opvallen. Het zorgt ervoor dat IDLES nog iets meer in-your-face klinkt, hoewel men wel moet uitkijken dat de loudness niet nog verder wordt opgeschroefd.
Het songmateriaal is over het algemeen sterk tot zeer sterk, al wordt het uitzonderlijk hoge niveau van Joy as an Act of Resistance niet gehaald. Rake klappen worden uitgedeeld in bijvoorbeeld opener ‘War’ en ook in ‘Reigns’, waarin de baritonsax van Webster het duidelijkst doorkomt, terwijl ‘Mr. Motivator’ en ‘Model Village’ een zekere catchiness bevatten zonder dat concessies worden gedaan aan de stootkracht. Cullums piano-intro van ‘Kill Them With Kindness’ is een verrassing, waar de band verder vooral doet waar men goed in is: een perfecte mix van post-punk, punk en noiserock fabriceren die hard binnenkomt.
Daarmee is Ultra Mono het derde sterke album op rij van IDLES. Door de gastbijdragen en de wat directere productie worden wat accenten verlegd, maar het klinkt vooral vertrouwd. Met dit album kunnen we nog wel even vooruit, maar toch is Opduvel nu al benieuwd naar wat IDLES hierna zal gaan doen: doorgaan op het ingeslagen pad of de koers toch wat meer verleggen? De actualiteit zal er een rol in spelen. We wachten af.