Art For Ears, 2020

Venja is het project van de uit België afkomstige Johan Geens. Hij is al meer dan dertig jaar muzikaal actief als muzikant, componist, sound designer en producer voor documentaires, films en tv. Geens is multi-instrumentalist, met een voorliefde voor synthesizers. Hij is ook een groot promotor van Belgische ambient- en elektronische muziek, getuige de compilatiereeks Ambient Nation die hij onder de noemer Art For Ears samenstelt en het door hem georganiseerde B-Wave Festival, dat is gewijd aan niet-commerciële elektronische muziekvormen.

Van Venja verscheen in mei Galactic Underground Volume 2, waarop de muzikant kosmische ambientmuziek laat horen die beïnvloed is door de Berlijnse School (Tangerine Dream, Klaus Schulze), maar door Venja naar het heden wordt vertaald. De muziek bevat zweverige wolken van klanken en met je ogen dicht verken je samen met de muzikant het heelal in vele aspecten. Volgens eigen zeggen gaat Venja met zijn muziek op een epische reis door ruimte en tijd en betreft het zijn observatie van de waanzin van de mensheid of een wereld die uit de hand loopt in een duister en onbekend tijdperk.

De inhoud van de woorden van Venja blijkt inderdaad in de muziek te zijn verklankt. De sfeer is vaak somber, donker en mysterieus. De kille leegte van het heelal wordt gevat in wonderschone klanken, waarbij drones en melodieën over elkaar heen schuiven, maar ook de menselijke invloed is een belangrijke factor in de muziek. Ruim een uur waan je je weg van deze wereld, op een kosmische reis langs planeten, sterren en de maan, waarin je getuige bent van zowel de schoonheid van het universum als van een dystopisch toekomstbeeld van de mensheid.

Venja bewerkstelligt dat in dertien met emotie geladen stukken die samen een coherent geheel vormen, qua sfeer goed op elkaar aansluiten maar toch onderling behoorlijk verschillen. De thematiek indachtig, bevatten de stukken op het album een enorme diepte, die wordt althans gesuggereerd. De muziek is gelaagd en hoewel Venja hoorbaar niet afkerig is van orkestrale bombast, worden ook veel lagen op subtiele wijze aangebracht, zodat een kleurrijk amalgaam van klanken ontstaat. De gedetailleerdheid van de muziek staat er overigens niet aan in de weg dat ook bij oppervlakkige beluistering de schoonheid van de klanken zich direct openbaart.

Galactic Underground Volume 2 is geen volledig instrumentaal album. Vocale bijdragen worden geleverd door Nyoko Myzuki en Michael Stearns, waarbij eerstgenoemde in beide delen van ‘Daikanyama’ een eigen tekst declameert en laatstgenoemde een stuk uit ‘Darkness’ van Lord Byron reciteert in het gelijknamige stuk. Beide vocale bijdragen zij in het eerste, vrij donker gestemde deel van het album te horen. Stearns speelt ook synthesizer in ‘Crossing Icy Planets’. In het afsluitende ‘Terrae Novae’ speelt Erik Wøllo gitaar, zowel akoestisch als elektrisch. De gastbijdragen zijn geen aanvulling op, maar een essentieel onderdeel van het klankenuniversum dat door Venja wordt gecreëerd. Ze dragen bovendien bij aan de pluriformiteit die de muziek uitstraalt.

Pure soundscapes als ‘The Stars Are Better Off Without Us’ worden afgewisseld met stukken waarin ook melodie een belangrijke rol speelt, zoals in ‘Daikanyama’, en donkere landschappen als ‘Annihilation’ vinden even makkelijk een weg naar buiten als de dromerige synthklanken van ‘Awe’. Dat laatste stuk is het voorlaatste stuk en daarin is al iets te horen van het hoopvolle einde, hoewel de bijna lieflijke sfeer van een mysterieuze rand wordt voorzien door krakende draaigeluiden. De langzaam minder pessimistisch klinkende muziek mondt uit in ‘Terrae Novae’, wat ‘Nieuwe Wereld’ betekent.

Galactic Underground Volume 2 duurt ruim een uur, maar is geen minuut te lang. De klanken betoveren en de ontwikkeling die tijdens de kosmische reis wordt doorgemaakt maakt dat de muziek blijft boeien. Je verdwijnt als het ware in het muzikale universum van Venja en hoewel geen sprake is van een optimistisch mensbeeld, is de neiging om het avontuur nog een keer te ondergaan bijna niet te onderdrukken. De muziek is verslavend mooi.

Galactic Underground Volume 2 bandcamp

Venja website