Eigen beheer, 2020

Een gezamenlijke voorliefde voor het werk van de Amerikaanse schrijver en dichter Charles Bukowski en een kroeggesprek over de onderbuik van de samenleving, drankmisbruik en de kwetsbaarheid die daarmee gepaard gaat, leidde in Nijmegen tot de muzikale samenwerking van lo-fi elektronicamuzikant Michel van Collenburg, die zijn muziek maakt onder de noemer nobuka, en Stefan Kollee, frontman van de psychedelische rockband The Naked Sweat Drips.

Het resultaat van de samenwerking, waarbij op afstand werd gewerkt en waarin nobuka verantwoordelijk is voor de muziek en elektronica en Kollee voor de teksten en vocalen, is neergelegd op de ep The Body and The Madness. Dat is een bescheiden pareltje waarop intelligente en variabele elektronische composities worden gekoppeld aan donkere melodieën en een declamerende stem. De grimmige zedenschetsen van Bukowski klinken door in gruizige klanken, in de sfeer en in de teksten, maar worden niet geparafraseerd of gekopieerd.

Kollee heeft bij The Naked Sweat Drips al bewezen dat hij tekstueel niet terugdeinst voor waanzin en controverse. Wie de band live aan het werk zag, weet ook dat zijn podiumpresentatie maniakele vormen kan aannemen. Op deze ep ligt de manie op de loer, maar net onder de oppervlakte, daar waar het broeit. Broeien doen ook de met analoge apparatuur, field recordings en samples tot stand gekomen composities van nobuka, waardoor de songs allemaal een dosis spanning in zich dragen en ver blijven van al te makkelijke dance- of popinvloeden.

De elektronica van nobuka vliegt als het ware om je heen in opener ‘Magazine’. De vreemde klanken, het repeterende motief en de lichtjes rommelende percussie worden door Kollee op waarde geschat en zoveel mogelijk met rust gelaten. Hij beperkt zich tot het leggen van korte maar duidelijke vocale accenten, meestal bestaande uit slechts één woord. De vocalen worden vervolgens elektronisch bewerkt, waardoor een echoënd effect ontstaat. In ‘Reality Check’ zijn de gesproken vocalen zeer nadrukkelijk aanwezig, niet in de laatste plaats door de indringende tekst. nobuka bewijst zijn veelzijdigheid door een volledig ander muzikaal parcours te kiezen voor deze track. Het neigt zelfs naar noisy lo-fi indie, ware het niet dat gitaren ontbreken en met name de ritmische bewegingen overduidelijk elektronisch klinken.

Als voorbijrazend verkeer klinkt het begin van ‘Bad Moves’, omringd door elektronica, totdat een strak ritme de koers bepaalt. Kollee’s voordracht is redelijk ingetogen en klinkt soms zelfs wat verweesd, maar toch straalt de intensiteit ervan af. In combinatie met de subtiele muziek zorgt dat voor een donkere geladenheid, zelfs al is het nummer behoorlijk dansbaar en op momenten zelfs aanstekelijk te noemen. Het daaropvolgende ‘Perhaps Nothing’ is een instrumentaal miniatuurtje dat muzikaal echter niet onderdoet voor de andere stukken op de ep. Een jazztrompet klinkt in ‘The Bell Jar’ samen met elektronische percussie. Kollee vangt je met een indringende tekst: “Why do I feel so happy ‘cause everybody is dying slowly”, zegt de vocalist met een duister en onderkoeld gevoel voor pathos.

‘The Fence’ verlegt de route richting ambient. nobuka start met een gelaagde drone, waar Kollee met een vervormde stem emotievol overheen declameert. De drone wordt sterker, daarmee de spanning opvoerend. “In silence I cut myself with barbed wire”, luidt de repeterende zin die Kollee bijna gelaten opzegt, waarbij je je realiseert dat achter die gelatenheid de krankzinnigheid heerst. Het stuk kent twee meesterlijke zetten. Ten eerste is dat de tweede stem die zingend achter de eerste opduikt, wat in combinatie met de dreigende drone een onontkoombare suspense oplevert en waaruit duidelijk wordt dat de tekst handelt over de Brexit. Daarnaast is er de sublieme manier waarop de elektronische klanken bijna als vanzelf overgaan in natuurgeluiden, het slaan van een kerkklok en voetstappen. Het contrast met de speelse elektronica in bonustrack ‘Mono Dia’ is groot. In dat stuk lijkt de elektronica om het benevelde hoofd van Kollee te draaien. Dat wordt althans gesuggereerd door zijn verward klinkende vocalen.

De samenwerking tussen Kollee en nobuka leidt op The Body and The Madness tot zeven duidelijk van elkaar te onderscheiden tracks, die als overeenkomst hebben de broeierige atmosfeer, de gesproken vocalen en de soms curieuze maar intrigerende teksten. De fraaie interactie tussen de twee muzikanten staat garant voor een prachtige ep met onderhuids kruipende, enigszins duistere en spannende muziek.

The Body and The Madness bandcamp