IIKKI, 2020
De doorlopende serie van de Franse uitgeverij en tevens platenlabel IIKKI, waarbij twee kunstzinnige werelden bij elkaar worden gebracht – die van de beeldend kunstenaar en die van de muziekartiest – beleeft met Through a Vulnerable Occur zijn elfde uitgave. Het idee is even simpel als mooi: tegelijkertijd verschijnt van een kunstenaar uit een van beide disciplines een uitgave. De kunstenaars laten zich door elkaars werk beïnvloeden en dat leidt tot een boek en een lp/cd, die afzonderlijk of gezamenlijk te koop zijn.
Voor de nieuwste uitgave worden de vanuit Melbourne opererende fotografe Sophie Gabrielle en de Engelse gitarist/multi-instrumentalist Andy Cartwright aan elkaar gekoppeld. Laatstgenoemde brengt zijn muziek uit onder de naam Seabuckthorn. Gabrielle gebruikt haar interesse in mythologie, spiritualisme en psychologie om poëtische werken te creëren, die ons zelfgevoel, onze plaats en de dubbelzinnigheid van het geheugen weerspiegelen. Haar werken zijn een verkenning van de wereld van het ongeziene. In het fotoboek betekent dat concreet dat foto’s niet zozeer bij elkaar worden gegroepeerd naar tijd, locatie of thema, maar in een poëtische context worden geplaatst, waardoor er meer ontstaat dan alleen het afgedrukte beeld op papier.
De muziek van Seabuckthorn sluit goed aan op de foto’s van Gabrielle – en andersom natuurlijk. In de muzikale landschappen die de Engelsman creëert, schuilt ook een poëtische kracht. Er is meer dan alleen de klanken. Het is de sfeer die wordt opgeroepen die een beeldende kracht heeft die de foto’s een extra dimensie geven, al zal ieder die op zijn eigen wijze ervaren. De muziek heeft raakvlakken met folk, maar door gebruik van verschillende technieken en effecten ontstaat iets dat meer weg heeft van ambient. Het experiment wordt door Seabuckthorn niet geschuwd.
Zo ook niet op Through a Vulnerable Occur, waarin de stukken bij elkaar een coherent geheel vormen, maar ondertussen een behoorlijke variatie laten horen. Cartwright gebruikt de zogenaamde fingerpicking-techniek, maar bespeelt zijn gitaar ook met een strijkstok, gebruikt galm en legt lagen over elkaar. Dat laatste komt naar voren in opener ‘Toward The Warmth’, terwijl fingerpicking in het daaropvolgende ‘While There By The Woods’ het hoofdmotief vormt.
Cartwright is niet de enige muzikant die te horen is op het album. In twee stukken krijgt hij muzikale bijstand van basklarinettist Gareth Davis. Die kun je wel om een ambient-boodschap sturen, dus het zal niet verwonderen dat het titelstuk en vooral ‘Place Memory’ tot de mooiste stukken op de plaat behoren. De basklarinet verrijkt de klankkleur van het titelstuk zonder opzichtig aanwezig te zijn. In het andere stuk is de rol van Davis prominenter, liggen zijn klanken meer bovenop, maar toch passen ze ook ook hier in het gelaagde geheel.
Opeenvolging en combinatie van lage opkomende en wegstervende grondtonen, hoge ijle klanken, distortion en galm maken dat aan ‘And Bickers Into Colour’ een sinister randje kleeft, terwijl met spel met de strijkstok een aanzet tot folk wordt gedaan. In ‘Other Other’ speelt Cartwright een repeterend motief op charango, een Zuidamerikaans snaarinstrument. Het wordt omgeven door een rijke schare aan klanken, waarbij de Brit met zijn gitaar de klank van een (alt)viool benadert, maar ook fluiten suggereert. Opnieuw is galm een belangrijke factor.
‘Clears’ beweegt zich vrij traag en zwaar voort, terwijl in ‘Copper & Indigo’ het sneller bewegende motief juist leidend is, al wordt het tempo door andere, meer plechtige klanken bepaald. Akoestische klanken en lange, soms bijna beangstigende drones vormen een vervreemdend geheel in ‘Sunken Room’. ‘Or a Morning Blue in The East’ is de galmende en rustgevende afsluiting, tenminste wat de samenwerking van gitarist en fotografe betreft.
Wie de cd beluistert en tegelijkertijd het fotoboek bekijkt, zal merken dat de laatste twee tracks op de cd niet meer corresponderen met beelden uit het boek. Het zijn bonustracks, waarvan je je kunt afvragen of die nodig zijn. Het haalt je een beetje uit de flow. Daar staat tegenover dat beide stukken niet onderdoen voor de andere nummers op het album, dus een groot bezwaar is het niet, en het geldt helemaal niet als je de muziek afzonderlijk beluistert. Die muziek is namelijk zo rijk aan verbeeldingskracht, dat die ook zonder foto’s overeind blijft. Het geeft je als luisteraar bovendien meer vrijheid om je eigen beelden te vormen bij de klanken van Seabuckthorn.
Through a Vulnerable Occur bandcamp
Sophie Gabrielle + Seabuckthorn = Through A Vulnerable Occur (IIKKI 011) from IIKKI on Vimeo.
Opduvel 