Hubro, 2019

De Noorse muzikant Ståle Storløkken is de keyboardist van Supersilent, een kwartet dat zijn eigen elektrische/elektronische kijk heeft op vrije improvisatie. De keyboardspeler is ook te vinden in Møster! en Elephant9 en hij werkte met onder andere Terje Rypdal, BigBang, Thomas Strønen, Labfield en Motorpsycho. Hij is gehuwd met zangeres Tone Åse en samen zijn zij lid van BOL. The Haze Of Sleeplessness is het eerste solo-album van Storløkken.

‘Solo’ gaat in dit geval zo ver dat de Noor alle instrumenten voor zijn rekening neemt en ook verantwoordelijk is voor het opnameproces en de mix van het album. Alleen de mastering heeft hij overgelaten aan Helge Sten (Deathprod, mede-bandlid van Supersilent). De instrumenten die Storløkken bespeelt zijn synthesizers, mellotron, hammondorgel, Fender Rhodes, Eminent310-orgel, bekken, saron en stem. 

De meeste stukken op het album bestaan uit geïmproviseerde gedeelten die de basis vormen van dat waar het arrangement en de uiteindelijke muziek op is gebouwd. Die basis kan een melodie zijn, een paar akkoorden, een groove of een geluid. Daaruit is een zevendelige suite ontstaan die je zou kunnen zien als een soundtrack bij een imaginaire film. Die film kun je dus zelf creëren in je hoofd, waarbij de titel van het album kan helpen om de fantasie te prikkelen. Die titel slaat op een geestesgesteldheid die ontstaat door slapeloosheid: je bent wel wakker, maar tegelijkertijd ook niet. Zo’n geestesgesteldheid kan erg creatief en fantasierijk zijn, maar ook erg destructief.

Met zijn de geest prikkelende muziek geeft Storløkken je de contouren en wat details van wat een retro-futuristische film zou kunnen zijn. Die details zitten in de verschillende geluiden die de muzikant uit zijn instrumenten tovert en die elk stuk op het album zijn eigen kleur geven. In de prelude waarmee het album opent zit een dominante melodielijn die aan alle kanten omgeven wordt door drones, pulserende geluiden, oneven ritmische patronen en incidentele klanken. De constante beweging van het stuk suggereert een reis over een verlaten landschap.

Geluiden van de saron (een Indonesisch instrument dat in gamelanensembles wordt gebruikt) en andere percussieve klanken bepalen de koers in ‘Orange Drops’. De geluiden klingelen, rinkelen en rammelen om je heen, op gecontroleerde maar niet voorspelbare wijze. In het tweede gedeelte vormt een ritmisch patroon de basis en duiken synths op die een hoge melodie en een donkere laag toevoegen. ‘Reality Box’ is kort en hoekig, met een onvast ritme, alsof een innerlijke strijd wordt uitgevochten. Tegelijkertijd klinkt zachtjes een heldere melodie die een uitweg mogelijk maakt.

‘Stranded at Red Ice Desert. Remember Your Loved Ones (In memory of my dear mother)’ kent een zware ondergrond en echoënde klanken. Daarbovenop klinkt een melodie van verschillende instrumenten en later ook stemmen. De losstaande elementen gaan op bijzondere wijze samen en de manier waarop Storløkken het stuk van kleur laat veranderen door simpelweg de melodielijn te wijzigen of door die een andere sound mee te geven, geeft het stuk variatie. ‘Turbulence’ is dan weer een kort en onrustig stuk. De innerlijke strijd blijkt niet gestreden maar woedt nog volop en de weg naar buiten lijkt nu verder weg.

De langste twee stukken bewaart Storløkken voor het laatst. ‘Skyrocket Hotel’ is grootser van opzet dan de andere stukken en dat uit zich in het begin door met drones een kleine geluidsstorm te creëren, die niet constant op volle kracht woedt maar in golven over je wordt uitgestort. Daarbinnen is ruimte voor veel nuance. Na ruim drie minuten wordt een dansbaar elektronisch ritme toegevoegd en vliegen de synthlijnen, melodieën en geluidsgolven over je heen. Het stuk kent veel dynamiek, heeft emotionele impact, verandert op vloeiende wijze van kleur of vorm en pakt soms bijna orkestraal uit.

‘Nitro Valley’ duurt nog een minuutje langer en is experimenteler van aard. In het begin lijkt de muzikant mogelijkheden af te tasten. Lage klanken maken een onvast ritme en hoge percussieve klanken doen hetzelfde in een ander tempo. Dreigende klanken komen tussendoor op en sterven weg. De dreiging neemt toe als zwaar aangezette donkere klanken op komen zetten. De spanning is om te snijden en de vraag is wanneer de verlossing daar is, zo die al komt. Die komt er op verrassende wijze; niet door naar een apotheose toe te werken, maar door een melodieus en positief klinkend ritme in te zetten en daarmee de duisternis te verdrijven. Het duurt echter maar kort en de dreiging verdwijnt nooit helemaal. Een tweede poging volgt en nu houdt het ritme langer stand. Storløkken bouwt het stuk zorgvuldig op en weet de muziek interessant te houden door lagen en geluiden toe te voegen, te variëren met instrumenten en door melodie, ritme en dynamiek gelijkwaardige rollen te laten spelen in zijn soundtrack.

‘Soundtrack’ is hier eigenlijk het verkeerde woord, want er is geen film. In je hoofd kan zich echter wel degelijk een film afspelen. De muziek doet een beroep op het voorstellingsvermogen en leidt je gedachten een bepaalde richting uit. Laat de muziek op je inwerken en je fantasie doet de rest. Maar het is natuurlijk niet verboden om alleen puur te genieten van de muziek. Die ruimte biedt The Haze Of Sleeplessness ook.

The Haze Of Sleeplessness bandcamp