Eigen beheer, 2019
Pianist en componist Yiannis Karygiannis is opgegroeid in het Griekse Khalkis, maar hij opereert al enige tijd vanuit Rotterdam. De pianist heeft een klassieke achtergrond, maar ook rock en jazz bevinden zich in zijn muzikale rugzak. Het zijn invloeden die terug te horen zijn op zijn debuutalbum Retrospection, evenals zijn mediterrane afkomst.
Die invloeden passen keurig in de jazzcontext waar Karygiannis in functioneert. De pianist heeft een sprankelende en fraai melodieuze stijl, waarbinnen hij zowel zijn technische kunnen als zijn gevoel voor emotie kwijt kan. Dat laatste is uiteraard belangrijker dan het eerste, maar het is soms puur genieten van hoe de Griek zijn melodielijnen en ritmes op knappe wijze vormgeeft.
Retrospection is het debuutalbum van een trio dat naast Karygiannis bestaat uit Alessio Bruno en Richie Struck. Bruno is een Italiaanse contrabassist die in Den Haag heeft gestudeerd en zowel een klassieke als een jazzopleiding genoot. Struck woont in Rotterdam en hij is te vinden in tal van jazzbands. Hij is een drummer die echt kan swingen, maar in dit trio blijkt hij ook in staat tot polyritmiek en tegendraadse accenten.
Want de composities van Karygiannis vragen wel wat van de muzikanten. Die composities zijn erg persoonlijk en gebaseerd op gebeurtenissen, ervaringen en gevoelens. Volgens eigen zeggen is Retrospection een reflectie op liefde, verlangen en immigratie gedurende verschillende jaren en een herinnering aan universele menselijke condities. Intieme ervaringen en eerlijke emoties worden verpakt in muziek die ritmisch complex is, maar wordt gebracht met de flair van een verhalenverteller.
En een verhalenverteller is de Griek zeker. In die zin doet hij wat denken aan Franz von Chossy, ook zo’n pianist die met een grote verbeeldingskracht te werk gaat. De muziek van Karygiannis zit echter ingewikkelder in elkaar. Zijn composities zijn levendig en zitten vol – vooral ritmische – verrassingen. Maar dat niet alleen: het pianospel is fonkelend en het spel met de linker- en rechterhand suggereert met contrapunt soms het gebruik van twee piano’s, zoals aan het begin van opener ‘1300 Miles’. Het trio lijkt aanvankelijk een rechtlijnig verhaal te vertellen, maar dat blijkt schijn. Ritmische onderbrekingen brengen hobbels aan in de verhaallijn en dat werkt spanningverhogend. Als luisteraar kun je niet rustig achterover gaan leunen zonder dat je essentiële onderdelen van de muziek mist.
Elk stuk op het album bestaat uit een waaier aan ideeën en een scala aan emoties, waar Karygiannis mee strooit alsof het voor hem dagelijkse kost is. De ritmesectie is vaak de tegendraadse factor die de muziek voor easy listening behoedt, maar ook de ritmische katalysator die de muziek richting geeft en regelmatig een andere kant op duwt. Solistisch overtuigen Bruno en Struck ook volledig, zowel dynamisch als ritmisch en in het geval van Bruno ook melodisch.
Melancholisch klinkt het trio in ‘Closer to East’, dat staat voor een intens verlangen naar huis en het vertrouwde. De gemoedsbewegingen zijn hoorbaar en voelbaar, maar in alle heimwee blijft het speelse element intact. Ook positieve herinneringen maken onderdeel uit van de nostalgie. De dynamische opbouw van het stuk is wonderschoon. In ‘Chasing Thoughts’ wordt een rusteloze geest verklankt met een beweeglijk ritme en verandering van muzikale invalshoeken. De gestreken bassolo van Bruno heeft een fraaie ruwe rand en op het eind deinst ook Karygiannis er niet voor terug stevig uit te pakken.
Een politieke kwestie wordt aangeroerd in ‘Peaceful Warrior’, dat zijn grondslag vindt in het massaprotest in juni 2011 tegen de voor veel Grieken desastreuze bezuinigingsmaatregelen. Ook hier kiest het trio niet voor een eendimensionale aanpak, maar worden verschillende emoties verklankt. Opgekropte woede, verdriet, teleurstelling, maar ook standvastigheid zijn te herkennen in de muziek, waarin een duidelijke rockinvloed is te bespeuren. De dominante rol verschuift tussen de drie muzikanten.
Twijfel, teleurstelling en het moeten maken van moeilijke beslissingen, kan de menselijke geest een duister gevoel geven. ‘The Hideout of Remorse’ vertrekt vanuit dat standpunt, maar ontwikkelt zich in positieve zin, dat wil zeggen richting een hoopvol einde. Er is een weg naar buiten en via verschillende muzikale stadia wordt die gevonden. Onrust wordt verklankt in een onstuimige bassolo, onzekerheid maar ook doorzettingsvermogen in de verschuivende ritmische patronen van de drums en hoop in het sprankelende pianospel, waarin het creatieve menselijke vermogen centraal lijkt te staan.
Het is niet moeilijk om je bij ‘After the Rain’ voor te stellen hoe je na een regenbui naar buiten kijkt en je bewust wordt van de schoonheid van het landschap. Het stuk heeft een rustiger en rechtlijniger karakter dan de andere werken op Retrospection en vormt de perfecte afsluiter van een album dat uit zijn voegen barst van de muzikale ideeën, die ook nog eens op sublieme wijze worden vormgegeven. Karygiannis toont zich een veelzijdig pianist en componist die in staat is gevoelens op geloofwaardige wijze in klanken om te zetten. Het resultaat is van grote schoonheid.
Opduvel 