Drone Rock/Echoic Memory, 2019
De uit het Engelse Bristol afkomstige gitarist John Scott maakt zijn muziek onder de noemer Stereocilia. Dat doet hij al zo’n tien jaar en vanaf 2013 hebben de nodige albums en ep’s het licht gezien. De gitarist opereert in de ambient/drone-hoek, maar vult zijn soundscapes ook met andere elementen. Dat doet hij ook op zijn nieuwe album The Silence That Follows.
Dat nieuwe album heeft wellicht een paar draaibeurten nodig om zijn geheimen volledig prijs te geven, maar de aanhouder wint. Stereocilia kiest er niet voor om een van het begin tot het eind consistent album te maken met puur op lange drones en atmosfeer gebaseerde muziek. De Engelsman houdt er kennelijk van om de luisteraar zo nu en dan op het verkeerde been te zetten.
Dat doet hij overigens zonder een echte stijlbreuk te plegen, maar wel door verschillende kanten van zijn muzikale persoonlijkheid naar voren te laten komen. De lengte van de stukken varieert van nog geen drie minuten tot ruim zeventien minuten. Scott laat soms zijn ideeën langzaam ontwikkelen, daarbij ruim de tijd nemend, maar soms vraagt de muzikale richting daar simpelweg niet om en volstaat een kort muzikaal verhaal.
Het korte ‘Verglas’ opent het album met pulserende gitaarklanken, in verschillende lagen. Al gauw doemt uit de klankenwolken een heldere en ook wat scherpe gitaarklank op die de meest dominante positie in het stuk inneemt, hoewel die klank tussen de andere lagen te horen is en er niet bovenop ligt. De gitaargeluiden worden met smaakvolle synths omlijst.
Met ‘Fragments’ wordt het door de opener geplaveide pad verlaten. Aanvankelijk lijkt het daar niet op, omdat opnieuw verschillende gitaar- en synthdrones als het ware een gordijn van mist optrekken, maar nu kiest de gitarist ervoor om uit die mist een rustige gitaarmelodie naar voren te laten komen. Melodie is wellicht niet het goede woord, het zijn meer losse stukjes, fragmenten die naar voren komen, waarmee de titel is verklaard. Onderwijl is een kalm basmotief waarneembaar.
‘Syzygy’ laat vervolgens de luide kant van Stereocilia naar voren komen. Het is de enige ritmische track op het album, want het hele stuk door is sprake van een vast ritme afkomstig uit een drummachine. Er zijn opnieuw gitaardrones, maar ook luide gitaarakkoorden met distortion. Daarbovenop klinkt een scherpe gitaar. Zo ontstaat een repeterend patroon waar op wordt gevarieerd, onder andere door die scherpe gitaar. Synthklanken vliegen af en aan, terwijl de muzikale onderlaag steeds meer reliëf krijgt.
Elektronische klanken zorgen voor een vervreemdende sfeer in ‘Beneath The Surface’, het meest experimenteel klinkende stuk op het album. Na het vervreemdende begin, vervolgt Scott zijn weg met haast orkestraal aandoende gitaarklanken, waarbij een uiterst trage puls waarneembaar is achter die klanken en synths hun weg zoeken tussen de lagen door. Waar het geheel aanvankelijk een beetje kunstzinnig aandoet, worden de drones steeds dominanter en ontstaat een soundscape met futuristische trekjes.
‘Visions’ is het kortste nummer op het album en bij oppervlakkige beluistering ook het minst opvallende. Het is een puur ambient-stuk waarin de gitaarklanken laag over laag zijn gelegd, zoals zo vaak gebeurt. Maar zo makkelijk kom je er bij Stereocilia niet vanaf. De manier waarop de muzikant zijn lagen legt, zijn landschap creëert, is wonderschoon door de bijna melodische bovenlaag en doordat hij het aantal lagen weet te beperken. Het stuk had wel iets langer mogen duren.
De plaat eindigt met het langste stuk, ‘Celestial Light’, waarin Scott bewijst – maar dat wisten we natuurlijk al – ook het lange baanwerk te beheersen. Net als in ‘Visions’ doet de gitarist niets revolutionairs. In het eerste deel is sprake van een subtiele opbouw en zit de muziek zo vol details dat iedere luisterbeurt tot nieuwe inzichten leidt. De drones die te horen zijn, zijn onder te verdelen in laag, midden en hoog en samen vormen ze de basis voor andere, opkomende en wegstervende drones. Daaronder gromt een gitaar. Standvastige en pulserende klanken worden gecombineerd en alles bij elkaar maakt het een gelijkmatige maar niet onbewogen indruk.
Dat is gerekend buiten de gitaarstorm die opsteekt niet lang nadat het middelpunt van de track is bereikt. Stereocilia kiest niet voor een allesvernietigende orkaan van geluid, maar weet met een enkele scherp, hard en intens klinkende gitaar de tot dan toe evenwichtige sfeer onderuit te halen en het stuk een post-rockachtige injectie te geven. Waar vaak ook een zwiep aan de volumeknop wordt gegeven als het gaat om de onderliggende drones, blijven die in dit stuk op hetzelfde geluidsniveau als in het eerste gedeelte, al veranderen ze wel van klankkleur. Het is vooral de gitaar bovenop die het harde werk moet doen. Het contrast met de zachtere onderlaag werkt uitstekend.
Stereocilia weet met The Silence That Follows een mooi nieuw hoofdstuk toe te voegen aan zijn oeuvre en hij laat door de variatie die hij tentoonspreidt ook horen dat er nog heel wat terrein te verkennen valt. De man uit Bristol lijkt nog lang niet uitverteld. Laten we het hopen.
The Silence That Follows bandcamp
Opduvel 