Midira, 2019
De Christuskirche in het Duitse Bochum blijkt niet alleen een fraaie locatie maar ook een zeer geschikte plek om muziek op te nemen. Eerder berichtte Opduvel al over de cd’s van Scatterwound en Aidan Baker & Karen Willems, nu is het de beurt aan een samenwerking van de gitaristen Eric Quach (thisquietarmy) en Dirk Serries en drummer Tom Malmendier.
Thisquietarmy presenteerde zijn album Democracy of Dust live tijdens de Moving Noises Evening 2017. Zijn voorprogramma werd verzorgd door Malmendier, die tijdens het optreden van thisquietarmy ook kwam opdraven voor wat drumwerk bij ouder werk van de Canadese gitarist. Dirk Serries speelde op dezelfde avond een van zijn laatste ambient-sets voordat hij als solo-ambientartiest afscheid nam met de dubbel-cd Epitaph. De drie muzikanten kwamen al snel op het idee om de avond af te sluiten als trio.
Een weergave van dat trio-optreden is nu verschenen bij Midira Records en heeft als titel Hell meegekregen. Van een gedegen voorbereiding kon op die avond natuurlijk geen sprake zijn, en Hell is dan ook een lange improvisatie die ruim veertig minuten in beslag neemt. Het is een veelomvattende improvisatie. Klankonderzoek, samenspel, spanning, subtiel experiment, vrije expressie en een muur van geluid: het is allemaal terug te vinden in de samenwerking tussen de twee gitaristen en de drummer.
Quach en Serries hebben ieder hun eigen stijl en dat is ook hoorbaar in deze improvisatie, maar de kracht zit hem hier in de manier waarop zij naar elkaar luisteren, elkaars klanken in zich opnemen en daarop hun eigen spel aanpassen. Het is een spel dat de nodige spanning oproept en die spanning is vanaf de eerste zachte, voorzichtige klanken voelbaar. Een gruizige drone gaat samen met een hoge en heldere gitaarklank, terwijl Malmendier op zijn cimbalen de spanning verder opvoert.
In het eerste gedeelte wordt een logisch parcours afgelegd en neemt langzaam de intensiteit toe. Zo nu en dan duikt een zware klank uit de diepte op, als een soort voorbode voor wat gaat komen. Het drumspel is vrij en wordt steeds bedrijviger. De gitaartonen passen wonderwel bij elkaar, maar er worden incidentele klanken aan toegevoegd. Langzaam maar zeker lijken de muzikanten je mee te trekken de diepte in, naar onbekende oorden waar duisternis regeert.
Toch bevat de muziek ook steeds licht, wat met name wordt veroorzaakt door de bovenop liggende tonen. Hell is geen volledig donkere trip, maar er is wel een constante dreiging aanwezig in de muziek. Na dertien minuten houdt Malmendier stil en horen we de gruizige drone steeds zachter worden tot ook die verdwijnt. Een hoge pieptoon doemt op en daaromheen wordt geëxperimenteerd met geluiden, terwijl op de achtergrond zacht een tweede drone hoorbaar is. Er is geen beweging voorwaarts meer; je bevindt je in een vreemd landschap waar van alle kanten op je geloerd wordt. Als soundtrack voor een horrorfilm die het moet hebben van suspense zou dit gedeelte van Hell goed dienst kunnen doen. De muziek slorpt je op als je niet uitkijkt.
Na twintig minuten zorgt Malmendier met een ritme op de snare voor enig houvast. De onheilspellende klanken in de diepte zijn er nog, maar op veilige afstand. Zodra het ritme wegvalt, komt de dreiging weer dichterbij. Serries en Quach hebben geen luid volume nodig om een enorme spanning te creëren; met twee gitaardrones en enkele opkomende en wegstervende klanken bereiken zij dat doel al. De ogenschijnlijke rust is niet vredig; er is storm op komst.
Die dient zich aan in de vorm van een drone op de achtergrond, ver weg nog maar duidelijk aanwezig. De bovenliggende klanken zijn wonderschoon en maskeren het gevaar enigszins. De climax wordt lang uitgesteld maar is onontkoombaar. Vanaf de dertigste minuut dringt dat besef door, neemt de dreiging van de toch al onheilszwangere muziek steeds verder toe, wat uiteindelijk uitmondt in een orkaan van gitaarklanken, waar Malmendier als een losgeslagen demon doorheen manoeuvreert.
‘Meeslepend’ is het woord dat het best past bij de geluidstrip die thisquietarmy, Serries en Malmendier al improviserend creëren. De fluisterzachte passages, de luide climax en alles daartussenin zijn geladen geladen met spanning. Die spanning kan fluctueren maar wordt nergens helemaal losgelaten. De aantrekkingskracht blijft daarbij ongewijzigd groot en de nieuwsgierigheid wordt dus constant geprikkeld. In deze Hell is het goed toeven.