Midira, 2019
Scatterwound is de samenwerking tussen de gitaristen Dirk Serries en N (Hellmut Neidhardt). Het is geen onlogisch samenwerkingsverband, want beide muzikanten weten hoe een geluidslandschap te creëren waarin ruimte is voor noise. Dat het er bij de Belg en de Duitser zeer luidruchtig aan toe kan gaan, bewezen zij vorig jaar tijdens hun optreden op het Roadburn Festival, waar het maximum volumepeil ver werd overschreden. Dat hoge volume draagt bij aan de fysieke ervaring die de muziek van het tweetal teweeg kan brengen.
Als duo hebben Serries en N nog niet veel muziek uitgebracht. Op 4 februari 2017 verscheen de cassette 0.0, op de dag dat Scatterwound voor het eerst optrad. Dat deed het tweetal tijdens het Moving Noises Festival, een festival dat onder auspiciën van Midira Records jaarlijks in de Christuskirche in het Duitse Bochum wordt georganiseerd.
Het concert dat Scatterwound tijdens het Moving Noises Festival 2017 gaf, is nu als cd verschenen bij datzelfde Midira Records. Voor wie met het werk van de beide gitaristen vertrouwd is, biedt het album geen grote verrassingen: het is een lange soundscape waarin de verschillende gitaarlagen aanzwellen, het maken van een bak noise niet uit de weg wordt gegaan en de emotie zich zowel aan de oppervlakte als in de diepte bevindt.
Voor nette ambientklanken ben je bij Serries en N aan het verkeerde adres. Beide heren weten hoe je gitaarklanken langs elkaar kunt laten schuren, zodat niet een wonderschone harmonie ontstaat maar een gruizige sound die de nodige spanning in zich bergt. Het best beluister je de muziek op hoog volume, zodat echt een muur van geluid op je afkomt en je niet anders kunt dan die te ondergaan.
Toch is de muziek van Scatterwound veel subtieler dan de omschrijving in de vorige alinea wellicht doet vermoeden. De lange gitaartonen, tot stand gekomen met onder andere e-bow en effecten, worden zorgvuldig en met gevoel voor emotie over elkaar gelegd en ook afgepeld. Elke toon is elektrisch geladen, draagt in zichzelf al spanning, maar de manier waarop de klanken zich samenvoegen is wat je als luisteraar aan de geluidsboxen gekluisterd houdt.
MN opent heel zachtjes, alsof er een monster verscholen in zijn hol op de loer ligt. Pas na een kleine anderhalve minuut breekt het stuk open, met gitaartonen die bijna als een orgel klinken, terwijl door de ander daar een subtiele en heldere laag aan wordt toegevoegd. Tergend langzaam verschuift het patroon, bewegen beide gitaristen naar elkaar toe totdat uiteindelijk een totaalklank ontstaat die steeds grotere proporties aanneemt.
Dat wil overigens niet zeggen dat de verschillende geluiden niet meer zijn te onderscheiden, alleen zijn de geluidslagen nu zo talrijk dat het onderscheid tussen de twee instrumenten bijna niet meer te maken is. De stemming is melancholiek en zelfs in de meest luidruchtige passages weet Scatterwound te ontroeren. De muziek vertelt een verhaal waarin niet alles prijsgegeven wordt, al dragen de klanken wel een heel persoonlijk stempel, voeren die je mee en werken op het gemoed.
Serries en N werken niet toe naar één enkele climax en nemen zelfs een behoorlijke tijd gas terug. Na een kleine vijftien minuten is de eerste geluidsstorm gaan liggen, wordt het volume getemperd en het aantal lagen verminderd. Pulserende klanken worden gecombineerd met in de diepte aangebrachte lagen, die verderop aan de oppervlakte verschijnen en in beweging komen.
Vanaf daar wordt gewerkt aan een nieuwe storm, die langzaam gestalte krijgt. Waar in de eerste climax van onderop wordt gebouwd, met een grofkorrelige gitaartonen waar lagen bovenop worden gestapeld, daar wordt nu van bovenaf gebouwd, zijn het hogere tonen die de regie voeren en waar lagen onder worden aangebracht. Ook nu is het totaalgeluid indrukwekkend, terwijl de verschillende klanken toch afzonderlijk herkenbaar blijven. In de laatste paar minuten wordt zachtjes afgebouwd, waarbij de spanning gehandhaafd blijft.
De muziek op dit album mag dan op zich niet erg verrassend zijn, dat is ook niet waar het hier om gaat. De manier waarop Serries en N hun gitaartonen en -lagen combineren en daarmee een stevige muzikale constructie bouwen, is indrukwekkend. De muziek is geladen met spanning en emotie en een stuk (hier van zevendertig minuten) duurt eigenlijk nooit lang genoeg. De live-sensatie is niet helemaal over te brengen op geluidsdrager, maar met de volumeknop wijd open geeft MN wel een aardig idee van wat het duo op het podium teweegbrengt.
Opduvel 