Doornroosje, Nijmegen

Donderdag 11 april 2019

IDLES maakt sinds het debuutalbum ‘Brutalism’ uit 2017 een stormachtige ontwikkeling door. De vorig jaar verschenen opvolger ‘Joy as an Act of Resistance’ gooide hele hoge ogen en de uitstekende livereputatie deed de rest. Tijdens het Down The Rabbit Hole festival speelde IDLES vorig jaar de tent volledig plat. Geen wonder dus dat het concert in de grote zaal van het Nijmeegse Doornroosje vanavond uitverkocht is.

Als voorprogramma fungeert het uit Hull afkomstige LIFE. Een enkele keer is een flard IDLES in de muziek van het Britse kwartet te ontwaren, maar de muziek van het viertal met een net als de hoofdact in kapitalen geschreven bandnaam vaart een iets andere koers. Je kunt de muziek onder post-punk scharen, maar het is niet de meest noisy variant waarop LIFE de langzaam vollopende zaal trakteert.

Qua songmateriaal en zeggingskracht legt de openingsact het sowieso af tegen de hoofdact. De presentatie van zanger Mez heeft – waarschijnlijk onbedoeld – wat clownesk (nee, geen compliment) en zijn praatjes tussen de nummers door vallen dood door de lauwe reactie uit het publiek. Muzikaal heeft de band wel wat te bieden, want met name de riffs doen hun werk goed en op zich steken de songs goed in elkaar. Het klinkt echter niet erg vol en zeker in het eerste gedeelte van het concert komt het allemaal erg vlak over.

LIFE revancheert zich echter in het tweede gedeelte van het half uur dat de band gegeven is. Het tempo en de intensiteit gaat wat omhoog en de beste songs, waaronder single ‘Popular Music’, zijn duidelijk voor het laatst bewaard. Op de beste momenten heeft de muziek een lekker ruw randje en dan vallen de puzzelstukjes op hun plaats. Dat gecombineerd met de inzet en het speelplezier maken dat de band uit Hull toch de handen op elkaar krijgt.

In een tijd dat ‘links’ bijna een scheldwoord is geworden en ook in Nederland een op de vijf mensen extreemrechts (FvD, PVV) stemt, is het goed dat een band als IDLES bestaat, een band die geen blad voor de mond neemt en openlijk linkse standpunten uitdraagt in teksten waarin niet om de hete brij wordt heen gedraaid en de boodschap niet voor misinterpretatie vatbaar is. Dat de band uit Bristol zijn statements verpakt in pakkende noisy rocksongs, maakt het plaatje compleet.

IDLES is de juiste band voor het huidige tijdsgewricht. “Long live the European Union”, is het eerste wat zanger Joe Talbot tussen de songs door zegt, in de week waarin May voor de derde keer uitstel is verleend voor de Brexit. Net als de leden van het voorprogramma zijn de mannen van IDLES geen voorstander van een vertrek. Het enige goede dat het Verenigd Koninkrijk voor elkaar heeft gekregen, wordt ook benoemd: de National Health Service. Verder deugt er weinig in het VK en dat weet Talbot op volstrekt geloofwaardige wijze te benoemen.

Het concert begint met de openingstrack van het laatste album, ‘Colossus’, waarvan het eerste gedeelte nog iets langzamer wordt gespeeld dan op de plaat. De punkuitbarsting na een korte stilte mist zijn uitwerking niet. Niet alle songs van de band zijn even sterk, maar wel allemaal bovengemiddeld en IDLES beschikt bovendien over een flink aantal echt memorabele songs, die worden aangedreven door de drums, gecombineerd met een stuwende of pompende baslijn, waar de gitaren hun dwarse, schurende en noisy geluiden overheen draperen.

Het is echter vocalist Talbot die de show steelt, simpelweg door er te staan en zijn commentaar te leveren. Hij is geen overdreven showman; hij danst niet over het podium maar bevindt zich meestentijds vooraan, tussen de monitors, en zingt en schreeuwt zijn urgente boodschappen de zaal in, zich daarbij regelmatig op zijn borst kloppend. Letterlijk en zeker niet figuurlijk, want de presentatie van de zanger heeft geen zweem van eigendunk. De teksten zijn niet alleen politiek getint, want onderwerpen als depressie (‘1049 Gotho’) en kanker (‘Faith In The City’) worden niet uit de weg gegaan, en het mag ook over liefde gaan (‘Love Song’ is voor “my girlfriend who is now my fucking wife”).

Talbot windt het publiek om zijn vinger, hoewel hij ook mensen uit dat publiek op hun plaats zet. Hij is duidelijk niet gecharmeerd van lieden die op het podium verschijnen en je kunt ook maar beter van hem afblijven (“I’m a nice person, I don’t touch you, so dont’ touch me”). Voorafgaand aan een van de laatste songs van het concert vraagt hij de moshpitters om eens niet met hun armen en ellebogen om zich heen te meppen en nodigt hij iedereen uit om in een cirkel te gaan draaien. IDLES laat duidelijk en op energieke wijze horen waar men het niet mee eens is, maar draagt tegelijkertijd een boodschap van goedhartigheid en verdraagzaamheid uit.

Op zijn sterkst is IDLES als muziek, attitude en statement perfect samenvallen. En dat gebeurt nogal eens, zoals in ‘Mother’, waarin om het hardst “Mother fucker” kan worden meegeblèrd, terwijl de serieuze boodschap, zoals “Sexual violence doesn’t start and end with rape / It starts in our books and behind our school gates / Men are scared women will laugh in their face / Whereas women are scared it’s their lives men will take”, luid en duidelijk overkomt. ‘Danny Nedelko’ is een nog catchier meezinger, een brok samengebalde energie die loskomt en waarin onderwijl racisme aan de kaak wordt gesteld.

“This is why you’ll never see your father cry” en “I kissed a boy and I liked it” zingt Talbot in het anti-macholied ‘Samaritans’ en je kunt niet anders dan van deze man houden. En van de hele band, want die laat ondanks een ogenschijnlijke nonchalance geen enkele steek vallen en vuurt de songs hard en resoluut op het publiek af. Voor het ontroerende en erg persoonlijke ‘June’ is geen plaats in de setlist, maar verder valt over de songkeuze weinig te klagen.

Aan het eind krijgen we nog een prima versie van ‘Well Done’ voor de kiezen, waarna wordt afgesloten met het vernietigende ‘Rottweiler’. Aan een toegift doet IDLES niet, maar niemand die er om maalt. De afgelopen tachtig minuten zijn voorbij gevlogen en daarin heeft het Engelse vijftal laten zien en horen dat het niet voor niets als een van de meest relevante gitaarbands van dit moment wordt beschouwd.

IDLES website

LIFE website