In gesprek met Otto Kokke, René Aquarius en Hans van der Velden
Er staat wat te veranderen bij het van oorsprong Nijmeegse platenlabel Norwegianism Records. Het door René Aquarius en Otto Kokke van Dead Neanderthals opgerichte label is met ingang van 12 maart 2019 in eigendom overgegaan naar Hans van der Velden uit Goor. Die kennen we als initiatiefnemer van de concerten die een aantal keer per jaar bij hem in de huiskamer plaatsvinden onder de noemer Harmonics And Nonadaptive Sounds en als organisator van het H.A.N.S Festival, dat komend najaar zijn derde editie zal beleven.
Genoeg te bespreken, dus toog Opduvel naar Goor om de hoofdrolspelers te spreken over de geschiedenis van het label, de overgang en toekomstplannen, zowel wat betreft Norwegianism Records als de huiskamerconcerten, het festival en Dead Neanderthals.
Het begin
Aquarius en Kokke vormen sinds 2010 Dead Neanderthals. In dezelfde tijd begon Van der Velden met de huiskamerconcerten. De drie heren kenden elkaar destijds nog niet.
“Wij zijn Norwegianism begonnen, gewoon omdat het kon”, vertelt Kokke. “We hadden ons eerste plaatje zelf uitgebracht, en als je dat zelf kunt, dan kun je dus ook een labeltje doen.” Aquarius: “We hadden het op dat moment wat rustiger met Dead Neanderthals, dus wat minder werkzaamheden. Dan gaat het ook makkelijker. Mensen om ons heen hadden een label, zoals Colin Webster, die zijn eigen Raw Tonk label runt. Wij wilden dat ook doen, maar net even anders.” Kokke: “We wilden gewoon de shit uitbrengen die we zelf leuk vonden.”
Het label, dat is genoemd naar het in 2007 verschenen album van MoHa!, startte direct met drie uitgaven, allemaal uitgekomen op 30 maart 2012: Birds and Bats van Louis Minus XVI, Krybbedod van Dystopian Architect en Year Of The Metal Monkey – Demo van Next Life. Alle drie de uitgaven zijn verschenen op cd.
Aquarius: “Qua stijlen hebben we breed ingezet. Ik vind het nog steeds leuk dat we dat hebben kunnen doen. Over verkoop hebben we nooit nagedacht. We brachten muziek uit van acts die we goed vonden en van vrienden.” Kokke: “En we wilden iets gaafs doen met de hoesjes, zodat je direct kon zien: dat is van ons. Omdat de muziek op het label alle kanten op ging, was dat helemaal handig. We zijn op internet gaan zoeken naar rare hoesjes en kwamen zo bij die exemplaren van dik karton uit.”
Die simpele hoesjes, van grijs karton met een zeefdruk, zijn inderdaad direct te herkennen en zien er niet duur uit. Kokke: “Dat valt tegen, ze zijn juist duurder dan een digipack of jewelcase. Die dingen kosten vier à vijf euro per stuk. Tel daar de kosten voor de cd bij op en je komt op zes à zeven euro. Je snapt dat we er niet veel op verdiend hebben.” Aquarius: “Dat is ook niet onze insteek geweest. We hebben de prijzen niet boven tien euro laten komen. We hoefden er niet op te verdienen. De tijd die we erin hebben gestopt, kun je ook niet in geld uitdrukken.
We hebben meestal cd’s in een oplage van 50 stuks uitgebracht, soms 100 en een heel enkele keer 200. Zelf vind ik het nog altijd tof dat we Majeure hebben weten te strikken. Dat is A.E. Paterra, de drummer van Zombi, daarvan ben ik een groot fan. Ik dacht: we zullen eens kijken. Hij was meteen enthousiast en we hebben zelfs een tweede release van hem kunnen doen. Toen hij op Roadburn stond, hebben we hem persoonlijk cd’tjes overhandigd.”
De “grootste” artiest die tot nu toe op het label is verschenen, is Aafke Romeijn. Aquarius: “We hadden met haar getoerd in Engeland en zij had nog wat nummers liggen. Het is wel gaaf dat zij bij ons is verschenen, zij heeft uiteindelijk van iedereen de grootste carrière.” Kokke: “Ondertussen stond ze laatst wel mooi in het Volkskrant Magazine met een t-shirt van ons (Dead Neanderthals, red.) aan.”
De overname
Kokke en Aquarius stoppen met hun label omdat zij met hun eigen muzikale activiteiten druk zijn en omdat er na de uitgaven van april 2017 (Meglamancha, Colin Webster/Andrew Lisle en Forceps) even niet zoveel gebeurde. Aquarius: “Onze aandacht ebde ook een beetje weg.” Kokke: “Dan spraken mensen ons aan op het label en dachten we: o ja, dat hebben we ook nog.” Aquarius: We zijn nog één belofte nagekomen en hebben in december vorig jaar Khoro van Skymme uitgebracht. Daarna was het klaar.” Zo leek het, althans.
Enter Van der Velden. Hij kende Aquarius en Kokke inmiddels al, want Dead Neanderthals stonden op de laatste editie van het H.A.N.S Festival en Kokke speelde kort daarna als Veni Om in Van der Veldens huiskamer. “Via Facebook vernam ik van René dat Otto en hij wilden stoppen met Norwegianism. Ik had niet direct het idee dat ik dat label zou gaan overnemen, want de muziek daarop was ik juist aan het ontdekken. Maar ik dacht wel: dat lijkt me wel wat.” “Wij hadden ook niet het idee dat we het label aan iemand konden overdoen”, zegt Aquarius. “Ik vertelde het aan Otto en die had er ook geen rekening mee gehouden.”
Van der Velden: “Ik heb in het verleden wel opnamen gemaakt van een huiskamerconcert dat ik wilde uitbrengen. Ik had Ashtoreth, Monnik en Innerwoud te gast in de kamer. Monnik en Innerwoud hadden nog geen plaat uit en wilden niet dat hun eerste release een weergave van een huiskamerconcert zou zijn. Ashtoreth wilde wel, maar het is er nooit van gekomen. Toen heb ik wel gedacht: als de kans zich een keer voordoet, wil ik graag iets uitbrengen. Ik had dus wel plannen, maar wist niet hoe het aan te vliegen. Toen René met de mededeling kwam, heb ik meteen toegehapt.”
Nieuwe koers?
Vooralsnog is Van der Velden niet van plan veel te veranderen. “Ik ga uitbrengen en verkopen op dezelfde manier als René en Otto. Ik heb alle social media overgenomen: facebook, bandcamp, soundcloud, wordpress. Voordat de eerste release verschijnt, wil ik wel de tekst op internet aanpassen. En PayPal moet ik natuurlijk ook gaan aanpassen.”
De eerste uitgave onder mijn auspiciën zal er een zijn van thisquietarmy en Tom Malmendier. Eric (Quach = thisquietarmy, red.) had nog een kant en klare plaat liggen en zocht nog iemand om het uit te brengen. Thisquietarmy heeft in 2012 en 2017 bij ons in de woonkamer gespeeld en stond vorig jaar op het festival. Bij Midira Records komt rond dezelfde tijd nog een album van hem, Tom Malmendier en Dirk Serries uit, maar dat zal elkaar niet bijten. Het hoesontwerp had Eric al helemaal af. Ik zal voor die release dus afwijken van de huisstijl van Otto en René, maar ik sluit niet uit dat ik in de toekomst dezelfde hoesjes zal gebruiken. Ik vind dat wel mooi en ik ben helemaal gecharmeerd van de naam en het logo, dus dat blijft zo.” Aquarius: “Dat is wel grappig, de letters zijn getypt in Word en dat logo heb ik gewoon ergens uitgeknipt. We hebben tassen met het logo uitgebracht, daarop kun je de randjes nog zien zitten.”
Van der Velden: “Dat logo komt dus op de nieuwe cd. Ik ga ook doornummeren (NOR020), maar de eerste uitgave komt in een krimpfolie en zal niet handgenummerd zijn. Ik hoop dat ik het zo breed mogelijk kan voortzetten. Ik realiseer me dat ik met thisquietarmy al een stijlbreuk pleeg.” Kokke: “Die hadden wij ook wel uit kunnen brengen. Wat Hans met zijn huiskamerconcerten doet, is te scharen onder een genre (ambient en drone, red.) Ik ging ervan uit dat je ook die kant op zult gaan.” Van der Velden: “In de huiskamer heb ik ook folk en blues gedaan. Ik zit zeker niet vast aan een genre. Ik sluit trouwens niet uit dat registraties van huiskamerconcerten bij Norwegianism zullen gaan verschijnen. Dan is de cirkel mooi rond.
Ik vind het album Day Of The Black Sun van Skullfuck op Norwegianism erg goed. De cd is inmiddels uitverkocht. Misschien ga ik die opnieuw uitbrengen. De saxofonist, Achilleas Polychronidis, vind ik sowieso een interessante artiest.” Aquarius: “Hij is van het zuiden van Spanje terug verhuisd naar Griekenland. Misschien heeft hij nog wat opnames liggen. Dat album van Skullfuck heeft bij ons bovengemiddeld verkocht.”
Van der Velden: “Ik heb al contact gelegd met diverse artiesten over het uitbrengen van muziek op Norwegianism Records. Zo heb ik bijvoorbeeld van Hellmut Neidhardt (maakt muziek onder de naam ‘N’, red.) een memory stick met nog te uit te brengen materiaal ontvangen. Ik ga het zo breed mogelijk houden, maar alleen muziek uitbrengen die ik zelf leuk vind. Bij een platenmaatschappij werkt zoiets natuurlijk anders. Ik heb geen zin in iets waar ik niet achter sta.
De prijs houd ik ook ongeveer hetzelfde. Een tientje is genoeg voor een cd.” Aquarius: “Je doet het voor vrienden en voor dingen die je leuk vindt. Je kent de mensen die het maken, dat geeft vertrouwen dat het terechtkomt bij de liefhebbers. Thisquietarmy speelt veel, dus die schijfjes vinden hun weg wel.” Van der Velden: “Van dat album laat ik er 200 maken, waarvan er 100 naar Eric gaan om tijdens optredens te verkopen.”
Kokke: “Bij een nieuwe release heb je een piek die zo’n twee weken duurt. Daarna wordt het minder, verkoop je incidenteel wel cd’s maar is het grootste deel van de verkoop al geweest.” Aquarius: “Het hangt ook een beetje van de artiest af. Colin Webster en Andrew Lisle zijn gaan toeren, dus die verkopen bij concerten nog wel wat, maar bijvoorbeeld Forceps was een eenmalig project. Daar heb je die piek en daarna verkoop je af en toe nog een exemplaar. Daarom hebben we ook die tasjes gemaakt, met daarin alle releases van het label voor veertig piek.” Kokke: “Toen kocht een aantal mensen zo’n tas met cd’s waarvan ze de helft al in huis hadden. Wij wilden vooral heel graag die tasjes doen.”
Dead Neanderthals en andere muzikale activiteiten
Aquarius en Kokke staan erom bekend dat ze nooit stilzitten. Vooral van eerstgenoemde verschijnen met de regelmaat van de klok nieuwe releases. Aquarius: “De nieuwe van Cryptae is klaar en dat wordt een gezamenlijke uitgave van Sentient Ruin Laboratories en Tartarus op lp. Dat Sentient Ruin ons wilde hebben, was een mooie verrassing. Ik vind dat een erg goed label. We hadden ons eerste album af, gooiden de muziek op bandcamp en bestelden tapes bij een Duitse perserij. Toen kwam Sentient Ruin plotseling met de vraag of we al een label hadden omdat zij het graag wilden uitbrengen. Dus hebben we die tapes in Duitsland gecanceld, want we wilden heel graag met Sentient Ruin werken. Toen kwam Richard van Tartarus ook ineens voor Heavy Natural en dat hebben we ook gedaan.”
“Daarnaast heb ik twee solo-albums af. Het is afhankelijk van labels wanneer die uit gaan komen. Een ervan zal verschijnen bij Zona Watusa. Ook ben ik bezig met een project met Omar en Tess van de band Turia.”
Kokke: “Ik ga een tweede release van Veni Om doen, maar ik weet nog niet exact wanneer. Misschien in augustus. Ik wil in ieder geval een tweede, derde en vierde release doen. Dan kan ik boxsetjes van vier tapes maken om te verkopen.”
Een nieuwe Dead Neanderthals is ook in aantocht. Aquarius: “We zijn bijna klaar met de opnames en het mixen bij Marlon Wolterink in de White Noise Studio in Winterswijk. De plaat zal op lp worden uitgebracht en we werken daarop samen met een gitarist uit een wat grotere band. Voor ons is het de grootste samenwerking die we tot nu toe hebben gedaan.”
Kokke, Aquarius en Van der Velden zien een verandering in het aanbod als het gaat om kleinschalige podia. Aquarius: “Je ziet steeds meer een verschuiving van officiële podia naar kleinschalige initiatieven. Van der Velden: “Artiesten hebben het moeilijk om ergens te kunnen spelen. Bij mijn huiskamerconcerten vraag ik een tientje per bezoeker voor de optredende acts. En mochten er te weinig mensen komen, dan vergoed ik in ieder geval de reiskosten.” Aquarius: “In zo’n huiskamer heb je een sterke connectie met het publiek en na afloop raak je makkelijk met de mensen in gesprek.”
Tien jaar Harmonics And Nonadaptive Sounds en H.A.N.S III
Volgend jaar is het tien jaar geleden dat Van der Velden begon met het organiseren van huiskamerconcerten. “Destijds was Dirk Serries de eerst optredende artiest. Voor het tienjarig jubileum heb ik hem weer gevraagd. Of ik dat jubileum thuis ga organiseren of elders, weet ik nog niet. Het ligt dus allemaal nog niet vast, maar ik ga er zeker wat mee doen.”
Voordat het zover is, zal eerst de derde editie van het H.A.N.S Festival worden gehouden. Van der Velden: “Het festival zal weer plaatsvinden in Cultuurcentrum Herberg De Pol in Diepenheim. Ik ben blij dat zij na de vorige editie mij opnieuw de kans bieden om een programma samen te stellen. Het past ook wel bij de culturele plaats die Diepenheim is en Herberg De Pol is een zeer geschikte locatie. Inmiddels ben ik daar ook werkzaam als vrijwilliger, uiteraard in de muziekgroep.
Op een of twee acts na heb ik het programma voor het festival rond. De volgende artiesten zijn inmiddels bevestigd:
Kodian Trio
Tonus
ORE
Daimon
Meglamancha
Jason van Gulick
Machinefabriek
H.A.N.S III vindt plaats op 12 oktober 2019. Ik hoop dan zoveel mogelijk mensen te mogen verwelkomen.”
Opduvel 