KMAN 92.5, 2018
Een interessant nieuw cassettelabel is het in Los Angeles gevestigde KMAN 92.5, opgericht in 2017. Het label wordt gerund door Richard McLaughlin en tot nu toe zagen vier uitgaven het licht. Het is de derde daarvan, het in mei verschenen Roughage #2, een registratie van twee live-optredens, waar hieronder aandacht aan wordt besteed. Vooralsnog is alleen sprake van een digitale release, een gelimiteerde tapeversie moet nog verschijnen.
Behalve het uitbrengen van muziek, organiseert KMAN 92.5 ook avonden onder de noemer Roughage. Het gaat daar bij om samenwerkingen en improvisaties en om ‘musical works in progress’, dus om de ruwe, ongepolijste versie en niet om het geproduceerde en (maar al te vaak) gladgestreken product. Op 25 maart 2018 vond zo’n Roughage-avond plaats en de optredende muzikanten waren het duo Noah Guevara en Patrick Shiroishi en solo-performer Kathryn Shuman. De muziek is ongemastered uitgegeven, zodat de luisteraar een eerlijk beeld krijgt van hoe de muziek zich live ontvouwt.
Op dit blog is al een paar keer aandacht besteed aan saxofonist Patrick Shiroishi. De laatste uitgave betreft Kage Cometa, waarop hij samenspeelt met keyboardist Paco Casanova en drummer Dylan Fyjioka. Enige research naar laatstgenoemde leidde naar de track ‘UFOREVER’, een ruim twaalf minuten durend, erg spannend duet met gitarist Noah Guevara, en zo is de interesse in de gitarist gewekt. Dat geldt helemaal als hij ook nog eens blijkt samen te werken met Shiroishi.
Het werk dat beide muzikanten brachten tijdens Roughage #2 is getiteld ‘Euphoria within Chönyi’. Het werk neemt zo’n tweeëntwintig minuten in beslag. Guevara speelt uiteraard gitaar en Shiroishi alt- en sopraansaxofoon, maar er komt ook elektronica aan te pas. Zodanig zelfs, dat met name de gitaarklanken bijna niet als zodanig zijn te herkennen. De geïmproviseerde muziek neigt naar ambient. Guevara maakt lange bewegingen, steeds met een puls die meestal vrij snel is. Het geluid komt dicht in de buurt van een orgel.
Shiroishi legt zijn saxklanken niet dominant over de grondlaag van Guevara heen, maar kruipt er als het ware onderdoor, verdwijnt erin en komt zo nu en dan bovendrijven. Soms is het samenspel van de muzikanten zo verweven, dat een gezamenlijke klank ontstaat. Na een kleine acht minuten maakt de sax zich meer los van het geheel, soms behoedzaam spelend, soms speldenprikken uitdelend. Het muzikale pad blijft abstract. Bewegingen zijn er volop maar als geheel klinkt ‘Euphoria within Chönyi’ vrij statisch.
Pas na ruim tien minuten klinkt het saxspel voor het eerst als bevrijd van de omringende drone-achtige klanken, waarbij Shiroishi’s vloeiende maar toch weerbarstige melodielijnen goed naar voren komen. Na ruim dertien minuten slaat de sfeer om. Weg is de meerlagige drone en die maakt plaats voor lichtere en ritmische klanken. Die verdwijnen echter weer in de drone, alsof die geluiden opslorpt en daardoor zelf van klankkleur verandert. Het is het samengaan van de ter plekke geïmproviseerde klanken wat ‘Euphoria within Chönyi’ zo boeiend maakt. Er is een constant spanningsveld en gemakzuchtig achterover hangen is er daardoor niet bij.
Kathryn Shuman een veelzijdig vocaliste noemen, is een open deur intrappen. De klassiek geschoolde sopraan, die ook componeert en les geeft, is thuis in een grote variëteit aan genres, technieken en stijlen, waaronder opera, experimentele muziek, hedendaags klassiek, improvisatie, sacred harp zang en Noord-Indiase klassieke zang. Zij zet zich daarnaast in voor milieukwesties. Onlangs maakte De zangeres fietstochten en zong zij om bedreigde vogelsoorten onder de aandacht te brengen.
Tijdens Roughage #2 bracht Shuman ‘#1 #2 #3′ en dat duurt bij elkaar zo’n twintig minuten. De vocaliste kan alle kanten op en weet ook te imponeren met haar stem, maar zij is er niet op uit om een staaltje muzikale acrobatiek ten gehore te brengen. Het is weinigen gegeven om met bijna alleen een stem de aandacht van de luisteraar vast te houden, maar Shuman lukt het moeiteloos. In het eerste gedeelte klinkt haar stem roepend, terwijl op de achtergrond zacht geluiden (field recordings?) klinken.
Het bereik van de zangeres is indrukwekkend, maar belangrijker is de emotionele kracht die van de stem en van de voordracht uitgaat. Hoge uithalen verraden de klassieke scholing, maar Shuman schakelt in no time over naar experimenteler klanken en bijvoorbeeld hardop lachen. Ze speelt met dynamiek, techniek en emotie. Na een kleine zes minuten klinken elektronische klanken, als harde windvlagen, terwijl de zangeres nu zachte stemgeluiden maakt. Experimentele synthklanken overheersen verderop. Stemlagen worden over elkaar gelegd: Shuman slaakt hoge kreetjes, maar zingt ook met een vrij lage stem. Zij werkt naar een korte maar indrukwekkende climax toe.
Die climax ligt echter niet aan het eind. Het laatste deel bestaat uit gesproken woord, een vreemde maar tot nadenken stemmende dialoog over mogelijkheden, nut en de verhouding tot computers. Op de achtergrond klinkt langzame elektronische percussie. Met die elektronische klanken eindigt #1 #2 #3, een experimenteel stuk dat zoveel verschillende elementen bevat, dat het maar goed is dat het werk uitgebracht is en dus vaker te beluisteren is. Shuman toont zich in het intrigerende stuk een grandioos zangeres met een warm gevoel voor experiment.
Kortom: Roughage #2 is een zeer geslaagde uitgave van KMAN 92.5 en het maakt nieuwsgierig naar de andere en toekomstige releases. Het fraaie artwork bij deze release is trouwens Seen From a Wall in the Memory van Mario Negri, een werk in brons uit 1960.
Opduvel 