Anti-, 2018

Deafheaven houdt bij iedere nieuwe release de gemoederen bezig. De mengeling van stijlen (black metal, shoegaze, post-rock en nu ook dreampop) maakt dat de band door puristen wordt verguisd, terwijl de mannen uit San Francisco door menige ruimdenkende muziekliefhebber juist op handen worden gedragen. Nu kun je de groep van veel beschuldigen, maar niet van crowdpleasen. Op Ordinary Corrupt Human Love klinkt de band eigenwijzer dan ooit, misschien wel juist door een stuk toegankelijker te klinken dan voorheen.

Met het tweede album Sunbather brak Deafheaven in 2013 door naar een groter publiek, niet in de laatste plaats door de positieve bijval van critici. De manier waarop de band black metal volop kleurde met genrevreemde elementen wekte bewondering doordat op voorhand niet met elkaar te verenigen stijlen op vloeiende wijze werden samengebracht. Opvolger New Bermuda liet geen grote veranderingen horen, maar gaf wel de donkere kant van de muziek veel aandacht. Door iets meer focus, betere doordachte ideeën en een kortere speelduur, was dat album net iets beter dan de voorganger, al is dat niet de overheersende opinie.

Als iets duidelijk wordt op Ordinary Corrup Human Love, is dat dat de band zich door blijft ontwikkelen. Stilstand is achteruitgang en de bakens moeten worden verzet om interessant en relevant te blijven. Deafheaven doet dat door enerzijds zijn palet nog verder uit te breiden en anderzijds door de donkere sfeer van de voorganger plaats te laten maken door meer hoopvolle muziek. Je zou ook kunnen zeggen dat het een en ander zich steeds meer begint uit te kristalliseren in een volstrekt eigen stijl. Een stijl waarin de invloeden er dik bovenop liggen, dat wel.

Meer dan ooit zetten de Amerikanen vol in op emotie. De muziek komt echt binnen, weet te raken en dat is altijd een groot pluspunt. Gevaar is tegelijkertijd dat de gemoedsbewegingen iets potsierlijks krijgen en vals sentiment het wint van echte ontroering. Deafheaven bivakkeert soms op het randje, waardoor soms twijfel ontstaat, maar kukelt er nooit aan de verkeerde kant vanaf.

Een ambivalent gevoel ontstaat direct bij opener ‘You Without End’, dat begint als een soort pianoballad en waarin de gitaren bijna jubelend klinken. Het doet even pijn, maar zodra gesproken woorden van een vrouwenstem worden ingezet, weet de band met een melancholieke maar hoopvolle sfeer op het gemoed te werken en valt alles op zijn plaats. De black metal-vocalen van George Clarke liggen gedeeltelijk begraven in de muziek die met black metal niets van doen heeft. Het contrast werkt uitstekend.

Wie nu denkt dat Deafheaven braaf geworden is, is eraan voor de moeite. In ‘Honeycomb’ en ‘Canary Yellow’ trekt de band fel van leer en komt de black metalroots bovendrijven, zij het nergens in pure vorm, het post-rockelement is altijd aanwezig. Maar ook hier heeft de muziek iets uitbundigs; ook al doet Clarke al schreeuwend nog zo zijn best om er een zwarte rand aan te geven, de helderheid van de solerende gitaar wint het. Ook nu is het een tegenstelling die werkt. Knap is verder hoe de band zijn energie weet om te buigen, bijvoorbeeld door het tempo te vertragen of door daadwerkelijk post-rockterrein op te zoeken, zonder dat de flow verloren gaat. Opvallend is het einde van ‘Canary Yellow’, waarin de band in koor zingt. Gewaagd en geslaagd.

Dat Deafheaven in een zonnige bui toch ook neerslachtig kan klinken, wordt bewezen met ‘Near’, een post-rockachtige ballad (met opnieuw cleane samenzang) die de juiste snaar weet te raken. Het stuk wordt sober gehouden – geen wisseling van tempo en intensiteit – en dat werkt. In ‘Glint’ wordt vervolgens na een mooi post-rockbegin de rauwe energie teruggevonden. Het is een van de over de tien minuten klokkende dynamische stukken die stuk voor stuk hoogtepunten zijn op dit album.

Had de band het daarbij gelaten, Ordinary Corrupt Human Love zou een fantastische plaat geweest zijn. Maar Deafheaven wil net iets te veel. Ten eerste is de speelduur met ruim 61 minuten aan de lange kant, waardoor het uitzitten van de plaat op het einde een opgave wordt. En er is ook een muzikale maar. Die dient zich aan in de vorm van Night People, een ballad waarin Clarke samen zingt met Chelsea Wolfe. Het stuk past niet goed op het album en dat wreekt zich. De flow is verdwenen en het duurt even voor de schok is verwerkt, waardoor ‘Worthless Animal’, waarin het dynamische en eclectische spel weer goed naar voren komt, het risico loopt in eerste instantie niet op waarde te worden geschat.

De kritiekpunten zijn overigens onvoldoende om het album de das om te doen. Voor het overgrote deel weet Deafheaven met zijn unieke mix van stijlen volledig te overtuigen, net als op de vorige twee albums. Persoonlijk houdt Opduvel iets meer van de donkerte van New Bermuda, maar dat is een kwestie van smaak. De eigengereidheid van de band kan alleen maar worden geprezen. Ordinary Corrupt Human Love bewijst dat de toverformule van de band niet is uitgewerkt en dat daarbinnen nog steeds veel mogelijk is.

Ordinary Corrupt Human Love bandcamp