Home Normal, 2018
Fieldem van Silent Vigils is de eerste samenwerking van de ambient/drone-muzikanten Stijn Hüwels (België) en James Murray (Engeland). Behalve muzikant zijn beiden ook labelbaas, Hüwels van Slaapwel Records en Murray van Slowcraft Records. Dat betekent niet dat de muziek van de heren ook uitsluitend op hun eigen labels verschijnt. De Belg en de Brit lieten eerder werk verschijnen op Home Normal en dat heeft uiteindelijk tot deze samenwerking geleid. En dus is het logisch dat Fieldem op Home Normal verschijnt.
Hüwels en Murray houden allebei van een minimale muzikale aanpak. De stukken hebben één sfeer en het duo zoekt niet naar extremen maar opereert redelijk ingetogen. Dat wil niet zeggen dat er niets gebeurt in de soundscapes die het tweetal creëert, maar bewegingen worden met geduld gebracht en passen binnen de constante sfeer. Van de luisteraar vergt het ook enig geduld, maar wie naar dit soort muziek luistert zal dat makkelijk kunnen opbrengen.
En het is ook geen opgave om naar Fieldem te luisteren, want al doet het hiervoor geschrevene misschien anders vermoeden, de vier stukken op het album bevatten het nodige avontuur. Dat avontuur speelt zich vaak af in de diepte, in de onderliggende lagen. Ingewikkeld klinkt de muziek niet, maar spannend is het op de een of andere manier wel. De muzikanten bevinden zich in het midden van het ambient/drone-spectrum: de muziek is niet noisy, maar ook niet lieflijk. Er wordt een gulden middenweg gevonden tussen warmte en scherpte.
De titels van de stukken (‘Molenbrook’, ‘Mossigwell’, ‘Zwartewall’ en ‘Fieldem’) zijn volgens Hüwels en Murray plekken die zich noch hier noch daar bevinden. Het zijn plaatsen die voor de helft in de echte wereld en voor de helft in de menselijke geest bestaan. De opnamen van Fieldem werden voltooid op 22 maart 2017, de dag waarop in Londen de aanslag op de Westminster Bridge plaatsvond en exact een jaar na de aanslagen in Brussel. De vier stukken betreffen de persoonlijke toewijding van de makers aan de stille kracht van een gemengde cultuur, het vrije denken en open grenzen.
‘Molenbrook’ begint zacht, met een eenvoudige drone die meer gestalte krijgt doordat lagen worden toegevoegd. Het volume neemt langzaam toe, terwijl gitaarklanken die opdoemen en weer verdwijnen voor een scherp randje zorgen. De drone verandert van vorm, doordat lagen worden toegevoegd en worden afgepeld. De toonhoogte is over het algemeen vrij hoog, het stuk bevat geen zware baslaag. In het stuk laat Silent Vigils een lichte dreiging samengaan met een fijn gevoel voor esthetiek.
Meer dreiging, meer beweging en meer mysterie zijn aanwezig in ‘Mossigwell’. Vooral in het begin is het stuk razend spannend door hoge, bijna als (gecontroleerde) feedback klinkende klanken te combineren met een mystieke onderlaag. Er ontstaat frictie tussen de klanken; het harmonieert niet helemaal en ook dat levert spanning op. De drones zijn niet statisch, maar verroeren zich en bevatten dynamiek. Langzaam maar zeker klinkt de muziek voller, maar het neemt geen orkestrale vormen aan; Silent Vigils houdt het redelijk minimaal. Naarmate het stuk vordert wint de schoonheid van de klanken het steeds meer van de dreigende ondertoon.
‘Zwartewall’ verrast met een melodieuze gitaarpartij en een zachte elektronische puls aan het begin. Er zijn zelfs percussieve elementen te onderscheiden. Toch blijft sprake van een soundscape doordat ook steeds drones hoorbaar zijn. Na een kleine vier minuten wordt een lagere drone toegevoegd die het stuk een donkerder karakter geeft en die mooi contrasteert met het heldere maar ook wat raadselachtige gitaarspel. De puls is dan allang weggevallen; die heeft plaatsgemaakt voor elektronische kraakjes. Het gitaarspel klinkt steeds meer elektronisch gemanipuleerd, waardoor het gaandeweg meer een onderdeel gaat vormen van het geheel.
De afsluitende titeltrack lijkt het meest constante stuk op de plaat, maar dat blijkt schijn. Vanaf het begin heeft het stuk een volle inhoud in de vorm van een meerlagige drone, die bestaat uit constant aanwezige klanken en opkomende en wegebbende klanken. Hoewel het stuk geen tempo heeft, is het wel steeds in beweging. Nieuwe klanken geven het stuk volume of veranderen de klankkleur licht. Tegen de zevende minuut wordt een orgelklank toegevoegd die er niet dik bovenop ligt, maar toch dominant aanwezig is. Na achtenhalve minuut valt de onderlaag weg en klinkt het stuk scherper. Zo valt er steeds iets nieuws te ontdekken, ook na meerdere draaibeurten.
Die laatste zin gaat op voor het hele album, dat coherent klinkt maar toch uit vier duidelijk verschillende stukken bestaat. Fieldem is een evenwichtig maar ook avontuurlijke plaat die boeit van begin tot eind. Het is kennelijk niet de bedoeling dat het bij een eenmalige samenwerking van Hüwels en Murray blijft. Dat is te hopen, want dit album maakt nieuwsgierig naar wat er nog meer in het vat van Silent Vigils zit.
Opduvel 