Silken Tofu, 2018
Plurals is een Brits gezelschap, momenteel een trio, dat zich toelegt op geïmproviseerde ambient, drone en noise. Vorig jaar verscheen op het Belgische label Silken Tofu ‘Atlantikwall’, een weergave van een performance die Plurals gaf in een Duitse wapenstandplaats in een openluchtmuseum in Raversijde, nabij Oostende. De Britten deden daar in 2015 een vier uur durende live-sessie in de open lucht en daarvan werd circa twee uur op een dubbel-cd geperst. De ambient/drone wordt van een flinke portie noise voorzien, wat bij live-uitvoeringen van Plurals geen uitzondering is.
Op Tri Tone, wederom verschenen bij Silken Tofu, worden de zaken anders aangepakt. De noise is wat naar de achtergrond geschoven of, beter gezegd, maakt meer een integraal onderdeel uit van de totaalsound. De ambient/drone-muziek is beheerster en meer reflectief van aard dan voorgaand werk en de agressie is getemperd. De mannen uit Brighton namen zo’n drie uur aan muziek op en daarvan resteren op het op vinyl verschenen nieuwe album twee stukken van rond de vijfentwintig minuten.
Dichtheid is naar eigen zeggen een belangrijke factor in de muziek en dat blijkt ook op Tri Tone. De verschillende lagen zorgen voor een volle en dichte drone, waarin geen plaats is voor excessieve uitspattingen. De muziek is rechtlijning, statisch en constant. Zo lijkt het althans, want er gebeurt heel veel, zowel aan de oppervlakte als in de diepte.
In ‘Bas Fond’ komt die dichte drone niet direct tot stand, maar ontstaat die pas na circa anderhalve minuut. De constante factor wordt ontregeld door allerlei geluiden, sommigen steeds aanwezig, anderen incidenteel. Gaandeweg verandert de drone van toonhoogte en bestaat die uit steeds meer lagen. Het is een veelbeproefd recept, maar Plurals geeft er zijn eigen draai aan, met name door de veelheid aan klanken die over de drone heen worden gelegd. Het zorgt ervoor dat constant iets gebeurt, dat er rondom de statische drone constant beweging is.
Na circa vijf minuten gaat de drone trillen, waarna langzaam maar zeker een zwaardere variant verschijnt, waardoor de sfeer van het stuk donkerder wordt. Pas nu lijkt het stuk zijn definitieve vorm gevonden te hebben. Vanaf hier wordt gewerkt aan de toename van de intensiteit en worden noisier elementen toegevoegd. De geluiden die worden toegevoegd doen soms dienst als stemmen van acteurs in een verhaal, maar in een abstracte context, en soms als toegevoegde laag in de drone. Uiteindelijk ontwikkelt zich een puls in de onderlaag, gepaard gaand met onvaste hoge klanken op de voorgrond. Alles centreert zich echter – nog steeds – rondom een constante drone.
Ook ‘Sun Lock’ is gebaseerd op zo’n constante drone, die een snel ronddraaiende beweging maakt. Het stuk is minimaal van opzet, in het begin zelfs opvallend licht, en wordt langzaam opgebouwd. Ook hier horen we verschillende geluiden die de trance die de drone teweegbrengt, proberen te verstoren, maar op een vriendelijker wijze dan in ‘Bas Fond’. Het muzikale proces lijkt zich bijna sereen te voltrekken, maar na zo’n zevenenhalve minuut worden wat nieuwe bepalende elementen toegevoegd en verliest de drone zijn beweging, klinkt die strakker dan voorheen. Het stuk verschiet daardoor van kleur.
Want plots is er spanning, dreiging en onrust. Dat gebeurt door het veranderen van incidentele elementen in de drone en door het laten toenemen van de intensiteit. Plurals voegt naar hartenlust componenten toe zonder de continuïteit los te laten. Nieuwe geluiden fungeren niet zozeer als losstaande onderdelen, maar worden als bouwstenen in het geheel opgenomen. Pas in de laatste acht minuten worden op de voorgrond nieuwe klanken ten gehore gebracht, die niet zozeer verstorend als wel versterkend werken.
Tri Tone bestaat uit twee lange soundscapes die zich langzaam ontwikkelen. Plurals weet de aandacht moeiteloos vast te houden door de ogenschijnlijk beheerste drones te omringen met geluiden die onrust veroorzaken of de intensiteit doen toenemen. Binnen het statische geheel is er constant beweging, soms niet direct waarneembaar maar altijd van invloed op de totaalsound. Beide stukken zijn enerverend van begin tot eind.
Opduvel 