Consouling Sounds, 2018

Dirk Serries wordt dit jaar 50 en hij maakt al meer dan 30 jaar in het openbaar muziek. Aanvankelijk deed hij dat onder noemer vidnaObmana (waarvan het eerste werk, The Ultimated Sign of Burning Death, stamt uit 1984) en later als Fear Falls Burning of onder zijn eigen naam. Serries kan worden gezien als een pionier in het ambient-genre, iemand die in de door synthesizers gedomineerde ambientwereld de gitaar als hoofdinstrument ging gebruiken en die altijd zijn eigen koers is blijven varen.

Nadat de Belgische gitarist door in Noorwegen aan te schuiven bij Tomas Järmyr en Kristoffer Lo (als Yodok III) op het spoor van improvisatie werd gezet, is de muzikale interesse van Serries steeds meer gaan verschuiven richting vrije improvisatie. De perfectionist die zijn soundscapes met grote precisie in elkaar draaide, veranderde in een vrij denkende en spelende muzikant en dat opende nieuwe muzikale  wegen.

Nadat Serries twee jaar geleden zijn Microphonics-serie afrondde, vindt hij het nu tijd om afscheid te nemen als solo-ambientmuzikant. Niet omdat hij afstand neemt van zijn verleden, maar om ruim baan te maken voor andere muzikale paden, zoals bijvoorbeeld zijn werk met Kodian Trio en Yodok III. Helemaal afscheid nemen van ambient doet Serries overigens niet. In bijvoorbeeld Scatterwound en Yodok III speelt hij ook drones, maar dan als onderdeel van gezamenlijk geïmproviseerde muziek. Epitaph is echter wel zijn zwanenzang als solo-ambientartiest.

Consouling Sounds herkent en erkent gelukkig de grote waarde die Serries als muzikant heeft. Niet alleen zorgde het label ervoor dat Epitaph als dubbelelpee en dubbel-cd is verschenen, ook werd op instigatie van Consouling op 8 april jl. in de AB in Brussel een avond gewijd aan de muziek van de gitarist, waarbij Serries speelde met onder andere Scatterwound, Fear Falls Burning en Yodok III.

Serries pakt op het album, dat ruim negentig minuten in beslag neemt, op grootse wijze uit, kwalitatief en kwantitatief gezien. De door hem in afzondering geïmproviseerde soundscapes moeten het niet hebben van het grote gebaar en dus ook niet van bombast, luide climaxen of ondoordringbare geluidsmuren. Met slechts gitaar en effecten smeedt Serries zijn instrumentale werken tot emotievolle en indrukwekkende muzikale landschappen, die je als luisteraar niet onberoerd kunnen laten. Hij heeft het al veel vaker gedaan, maar iedere keer komt de muziek toch weer hard het gevoelskanaal binnen.

Hij heeft daar deze keer geen inleiding voor nodig. Direct aan het begin van opener ‘Spectral Grey Walls’ is het raak. Met een paar gitaarlagen weet Serries een muzikaal landschap neer te zetten dat rijk is aan gevoel en dat de fantasie van de luisteraar prikkelt. Door het laten opkomen en wegsterven van klanken krijgt het stuk beweging. Het stuk klinkt gelijkmatig maar toch gebeurt er constant iets, doordat Serries texturen laat verschuiven en nieuwe gitaarklanken naar voren laat komen waar andere naar de achtergrond verdwijnen.

Veel van wat in de vorige alinea is beschreven, gaat ook op voor de andere stukken op Epitaph. Je zou het album ook als één atmosferisch geheel kunnen beschouwen, maar dat doet tekort aan de variatie die Serries aanbrengt, want ieder stuk heeft binnen de bandbreedte zijn eigen unieke karakter door de manier waarop de muzikale lagen worden aangebracht. Zo weet de gitarist in ‘Shining Form Constellation’ zijn instrument soms als een fluit te laten klinken en is de achterliggende drone veel grover dan die van het openingsstuk. In ‘Alternation and Return’ is die zelfs noisy en fungeert de drone als een gitaarstorm waarop de andere klanken worden meegevoerd.

Overeenkomst tussen de verschillende stukken is de melancholieke sfeer, maar daarbinnen blijken veel kleurschakeringen te bestaan. De hoge klanken in combinatie met de onderliggende, langzaam verschuivende lagen in bijvoorbeeld  ‘Eaves in Dusk’ laten een weemoedige indruk achter. In ‘Torrential Aether Shadows’ is de melancholie wat milder en gloort er hoop. Daar staat de luide dreiging van ‘Formations of Grace’ tegenover, die weer in contrast staat tot de meer berustende sfeer van ‘And All The Murmur Fell’. De muzikale aanpak is steeds minimaal, maar het sorteert maximaal effect.

Waar de muziek van veel ambientmusici rust brengt en een meditatief karakter heeft, zijn de soundscapes van Serries enerverende gebeurtenissen. Het luisteren naar Epitaph is dan ook een intense beleving. Je zou Serries kunnen zien als abstract schilder die met een paar nauwgezette streken een wereld aan emoties oproept. De gelaagde muziek komt diep binnen en bepaalt je gemoedstoestand. Het is subliem gedaan en daarom is het jammer dat het een afscheid betreft. Serries’ andere muzikale projecten zijn echter ook zeer de moeite waard. Blijven volgen dus.

Dirk Serries website