Doornroosje, Nijmegen
Donderdag 22 maart 2018
Het gaat accordeonist Mario Batkovic voor de wind. Sinds het uitkomen van zijn titelloze debuut is hij op vele podia te vinden en zodoende is hij ook regelmatig in Nederland te bewonderen. Vanavond speelt hij in Nijmegen in de kleine zaal van Doornroosje. Naar schatting zo’n tweehonderd mensen weten de muziek van de in Bosnië geboren maar grotendeels in Zwitserland opgegroeide muzikant op waarde te schatten.
Het succes van Batkovic is niet direct voor de hand liggend. Als het optreden al een eind op weg is, zal de accordeonist zeggen dat zijn muziek niet aan een stijl gebonden is en dat hij er niet van houdt als zijn muziek onder de noemer ‘balkan’ wordt geschaard, louter omdat hij accordeon speelt en in Bosnië is geboren. Hij heeft gelijk; een dergelijke kwalificering getuigt van gemakzucht en doet geen recht aan de niet aan een genre toe te schrijven muziek, die wel plukt uit genres als modern klassiek, jazz, minimal music, elektronische muziek en ja, ook balkan. Bovenal put Batkovic uit alles wat hem als persoon en muzikant heeft gevormd, om dat weer te geven in zijn strikt persoonlijke muziek.
En Batkovic is geen eendimensionale persoonlijkheid. De vorig jaar verschenen debuut-cd is daarom ook geen gemakkelijk album, want die bevat deels lange en redelijk complexe stukken die voor luisteraars die niet al te diep willen gaan moeilijk te nemen hindernissen zullen zijn. De accordeonist laat zich in zijn zoektocht naar geluid en naar de expressiemogelijkheden van zijn instrument geen beperkingen opleggen. Aan puur experiment maakt hij zich niet schuldig, zijn muzikale werken zijn zorgvuldig opgebouwd en het hele assortiment aan klanken dat hij uit zijn accordeon haalt, is ingebed in welklinkende composities.
Het voorgaande geldt voor het debuutalbum en het geldt voor het concert van vanavond in Doornroosje. Batkovic komt op, begint met spelen en pakt de zaal direct in met zijn prachtige klanken, zijn virtuoze spel en zijn originele vondsten. Veel stukken zijn afkomstig van zijn cd, maar de plaatversies worden niet getrouw nagespeeld. Het lijkt alsof de accordeonist alweer een stap verder is in zijn ontwikkeling en zijn muziekstukken daarop heeft aangepast.
Batkovic heeft een enorm arsenaal aan speltechnieken tot zijn beschikking en hij maakt daar ook gretig gebruik van, zonder een moment de indruk te wekken dat hij het voor de show doet. Zijn linkerhand bevindt zich veel aan de bovenkant van het instrument, bastonen spelend terwijl hij met zijn rechterhand vrij spel heeft en gevoelvolle melodieën produceert, razendsnel over de knoppen raast of met zijn vuist van onderen naar boven beweegt. Hij gebruikt zijn accordeon ook als percussie-instrument, tapt met zijn linkerhand tegen de zijkant of slaat met zijn rechtervuist op de hoek van het instrument. Alles heeft een doel en draagt bij aan het muzikale geheel en de emotie die de muzikant wil overbrengen.
In het eerste gedeelte van het concert zegt Batkovic geen woord, maar verderop krijgt hij de lachers op zijn hand als hij op grappige wijze opmerkt dat hij zich op het podium volledig op zijn gemak voelt wanneer hij speelt, maar het heel ongemakkelijk vindt als hij ten overstaan van het publiek water drinkt, wat hij veelvuldig doet. Batkovic zegt dat hij zijn muziek zeer serieus neemt, maar zichzelf als persoon niet. Dat is precies wat hij uitstraalt: zodra hij speelt is hij een en al concentratie en bevlogenheid, tussendoor oogt hij wat verlegen maar ook humoristisch. Die combinatie maakt hem een innemende persoonlijkheid.
Batkovic speelt anderhalf uur en in die tijd brengt hij zijn songs die vele stadia van menselijke emoties verklanken. Daardoor weet hij de volle speeltijd te boeien. De composities van de accordeonist zitten vaak boordevol ideeën en daarom is het mooi dat hij aan het eind, in de toegift, eindigt met ‘Somnium’, dat mooi klein en ingetogen wordt gehouden. Het stuk komt live nog intiemer over dan op cd. Het is de perfecte afsluiter van een avond met originele en veelzijdige accordeonmuziek.
Opduvel 