Terp, 2018
Terp Records is het label van Terrie Hessels (The Ex-gitarist) en Emma Fischer. Op het label is veel Afrikaanse muziek te vinden, evenals vrije impro. Ook fungeert het als vehikel voor Hessels’ escapades als gitarist buiten The Ex. Daartoe ging de muzikant al samenwerkingen aan met Ab Baars, Han Bennink, Brodie West, Rozemarie Heggen, Paal Nilssen-Love en Xavier Charles. Voor het nieuwe album op Terp Records is het de beurt aan stemkunstenaar en dichter Jaap Blonk.
Die heeft ook al het nodige werk uitgebracht, solo of in samenwerking met bijvoorbeeld Maja Ratkje, Cor Fuhler, Machinefabriek, Ingar Zach & Ivar Grydeland en Jeb Bishop, Lou Mallozzi & Frank Rosaly. De vocalist verwerkt de laatste jaren ook elektronica in zijn vocale werken. Met Terrie Ex werkte hij al eens samen in het Ex Orkest, een uitgebreide versie van The Ex waarvan in 2001 Een Rondje Holland verscheen.
Het zal niet verwonderen dat het op Thirsty Ears gaat om een ontmoeting van twee muzikale vrijbuiters. Het is een samenwerking die eigenlijk voor de hand ligt, net als dat het voor de hand ligt dat de samenwerking geen voor de hand liggende muziek oplevert. Beide muzikanten zijn van het grillige soort, zijn niet of nauwelijks op voorspelbaarheid te betrappen en stoppen ook humor in hun muziek.
Die muziek kan bij allebei alle kanten uitschieten en de muzikale vrijheid die de beide muzikanten zich permitteren is bijzonder groot. Het fijne is dat het niet leidt tot compleet stuurloze muziek. De twee vullen elkaar opvallend goed aan en dat leidt tot muziek die weliswaar niet erg toegankelijk is – een paar getrainde oren is geen overbodige luxe – maar die in alle gekte ook gewoon klopt.
Blonk trekt de meeste aandacht naar zich toe. In ‘Sound’ horen we hem in het Engels zijn tekst declameren, met veel expressie en gevoel voor dramatiek. Al zou je de tekst niet verstaan, de man weet je als luisteraar volledig in te pakken, doet je de oren spitsen door de manier waarop hij zijn dichterlijke vrijheden aan de microfoon toevertrouwt. Een lezing over geluid wordt een spannend hoorspel dat van fluisterend naar blij en zelfs euforisch gaat. Een lofzang op geluid. In ‘Let’s Go Out’ zingt Blonk zowaar, al bestaat het grootste deel uit een vertelling, die ook weer met veel schwung wordt gebracht. Hessels speelt in dit stuk harmonium.
Daarnaast is Blonk met elektronica in de weer. ‘Cratchy’ is een speelse improvisatie voor elektronica en gitaar, waarin staccato spel van Hessels door Blonk wordt voorzien van vervreemdende geluiden. In ‘Gilded Flurries’ haalt Blonk zijn stem volledig door de elektronische mangel, daarmee zijn vocalen helemaal als een muziekinstrument gebruikend. De gitarist blijft onverstoorbaar zijn eigen eigenwijze ding doen, nu met open gitaarklanken en verbogen tonen.
Hessels weet de vocalen capriolen van Blonk steeds creatief te pareren. Nergens vervalt hij in het spelen van gemakkelijke akkoorden, motieven of patronen. Hij bewerkt zijn gitaar met voorwerpen en zijn spel is regelmatig percussief en soms dissonant, maar steeds aansluitend op wat Blonk doet. De gitarist lijkt zich steeds bewust van waar de vocalist naartoe wil en daarop reageren lijkt geen enkele moeite te kosten. Zo worden grommende klanken van Blonk in ‘Netherbends’ met enkele zware gitaartonen verrijkt en wordt een snelle opeenvolging van stemgeluiden voorzien van even snel gitaarspel.
In het laatste deel van het album wordt de vocale trukendoos nog verder opengedaan. Murmelend, pruttelend en sputterend baant de vocalist zich een weg door ‘Who’s Knocking?’ en in ‘Amicable Plops’ produceert hij compleet gestoorde wartaal. Maar hoe bont Blonk het ook maakt, Hessels heeft een antwoord dat de voordracht van de stemkunstenaar recht doet. Ook als die voordracht louter elektronisch wordt gebracht, zoals in het afsluitende ‘Fog Hunt’.
Thirsty Ears is een album voor luisteraars die van muzikaal avontuur houden en die er niet voor terugschrikken dat muzikale conventies overhoop worden gehaald. Blonk en Hessels doen niet aan compromissen maar alleen datgene wat in ze opkomt, zonder enige terughoudendheid. Dat levert tien spontane muzikale belevenissen op van twee originele vrije geesten.
Opduvel 