Vagueness, 2017
Van de Canarische Eilanden komt de experimentele gitarist en basgitarist Francisco Javier (FJ) González Torres, maar hij opereert al jaren vanuit Amsterdam. Hij speelde in bands als Fields Orchestra, Calesoria, nonac, Monocroma en Gallo. De laatste band is nog steeds actief. González Torres werkt ook samen met andere muzikanten als Larva Peruzzotti en Mario Ramirez. Laatstgenoemde speelt bas in Gallo, waarin Lukas Kubicina of Thomas van Nieuwenhoven als drummer fungeert.
Sinds enkele jaren heeft de Spaanse muzikant ook een solo gitaarproject. Hoe dat klinkt, is te horen op het eind vorig jaar verschenen Grandes Esferas En Movimiento. Daarop maakt González Torres de muziek niet helemaal alleen, maar wordt hij ook bijgestaan door Larva Peruzzotti (field recordings) en Efraim Schulz-Wackerbarth (drums en percussie). Voor de hoofdmoot is echter de gitarist zelf verantwoordelijk, op zijn gitaar en ook met wat field recordings.
De muziek die González Torres maakt op dit album, is niet zo makkelijk in een genrehokje te plaatsen. De gitarist experimenteert met klanken en hij maakt gebruik van repeterende patronen of loops. Daarmee creëert hij een sound die helder is, in composities die overzichtelijk zijn en tegelijkertijd veel inhoud hebben. Details komen aan de oppervlakte bij vaker luisteren. De muziek is ook niet ontoegankelijk, maar bevat meer tegendraadse elementen dan je zou vermoeden. De muzikale spelopvatting lijkt er een van zoeken naar het juiste gevoel en de daarbij passende tonen en muzikale setting.
De openende titeltrack kent een loop van bas en gitaar, wat een sixtiesgevoel oproept. De drums spelen steady, later aangevuld met een shaker. Over dat alles heen soleert González Torres met heldere tonen. De combinatie voorspelbare backing en onvoorspelbare solopartij werkt wonderwel. De vrije rol voor de sologitaar wordt op schitterende wijze ingevuld en er zou eigenlijk geen einde aan moeten komen. Doet het wel, na ruim zes minuten.
‘On The Gallows’ is ook gebaseerd op een loop, van alleen een gitaarloopje, volledig anders dan in de titeltrack. Een opvallende rol is weggelegd voor percussie, maar verder is het gitaar wat de klok slaat. Opnieuw is de elektrische gitaarklank helder en er zijn ook twang-effecten hoorbaar. De gitarist experimenteert op beheerste wijze, zoals de muziek op Grandes Esferas En Movimiento überhaupt beheerst overkomt. Ook ‘On The Gallows’ klokt net boven de zes minuten, die voorbij zijn voordat je er erg in hebt. Kinderstemmen op de achtergrond zijn te horen op het eind.
En aan het begin van ‘Calentando Un Filamento Hasta Su Incandescencia’. Dat stuk bouwt snel naar een climax toe, die dient als opmaat voor een repeterend en hypnotiserend motief. Het gitaarspel verschilt behoorlijk in vergelijking met de vorige twee tracks. González Torres brengt verschillende lagen aan en ondertussen zijn omgevingsgeluiden te horen die voor een vervreemdend effect zorgen. De muziek straalt kalmte uit maar kent tegelijkertijd een dosis spanning. Mooi is dat de gitarist het zaakje niet kapot soleert, maar zorgvuldig zijn noten en melodieën kiest.
Weer een andere richting wordt ingeslagen met ‘Campos Eléctricos Empujan A La Partícula En La Direccion Del Movimiento’, waarvan de onderlaag wordt gevormd door een tweetonige maar monotone loop. De Spanjaard soleert fragmentarisch en staccato en elektronische klanken worden daaraan toegevoegd. Ook is een stem te horen, van een volwassen man deze keer, op de achtergrond. Het stuk kent een zekere dreiging, die niet toeneemt maar constant blijft. Alleen als slotakkoord neemt de intensiteit toe.
In ‘Restos De Otras Partículas Menores’ wordt rust gevonden in het gitaarspel. De percussie bestaat uit een shaker. De field recordings spelen een grote rol, bepalen in belangrijke mate de sfeer. Het gitaarwerk bestaat uit meerdere partijen die elkaar completeren. ‘Faugh’, tot slot, is iets steviger aangezet. Gitaar, bas, cimbaal, stemmen en ruis bepalen het muzikale parcours in een stuk waarin niets hetzelfde blijft behalve het repeterende gitaarpatroon. De muziek begint logisch en eindigt in verwarring.
Verwarring kan ook optreden na het beluisteren van het album. De muziek heeft iets wonderlijks, maar klinkt ook wonderschoon. Een enkele keer zweeft de muziek tussen abstracte en melodieuze schoonheid in. Het is een afwisselend geheel, maar González Torres heeft wel een eigen geluid dat ervoor zorgt dat sprake is van coherentie. Grandes Esferas En Movimiento is een overtuigend album van een begeesterd muzikant.