Midira, 2018
Midira Records is een Duits platenlabel, gespecialiseerd in ambient, drone en experimentele muziek. De interessante catalogus van het label is op 19 januari 2018 uitgebreid met drie nieuwe releases, waarvan Fragmented Lives van Zenjungle er een is. Zenjungle is het muzikale vehikel van de uit Athene afkomstige Phil Gardelis. De nieuwe uitgave is niet de eerste die op Midira Records verschijnt, Flow (2015, tape) en We Are Not Here (2016, cd) gingen eraan vooraf. Het nieuwe album is te verkrijgen op doorzichtig vinyl.
De specialiteit van het label wordt door Zenjungle geen geweld aangedaan, maar de muziek van de Griek neemt wel een eigen plaats in binnen het ambient- en drone-genre. Jazz en noise zijn de herkenbare invloeden die het onderscheid maken. Tenorsaxofoon, field recordings en gitaardrones creëren voor een groot deel de soundscapes, maar op het nieuwe album zijn ook viool (gespeeld door Nima Aghiani) en cimbalen (gespeeld door Babis Coltranis) te horen.
Waar op de vorige twee uitgaven de muziek was onderverdeeld in een aantal tracks, kiest Gardelis er op Fragmented Lives voor om zijn muzikale verhaal te vertellen in één lange track. Die is overigens wel opgedeeld in twee stukken, ‘Anticipation’ en ‘Realization’, ieder een kant van de vinylschijf beslaand.
Gardelis vond zijn inspiratie in de recente geschiedenis en de huidige situatie in Griekenland. Hij leeft in Athene, in het hart van de crisis die het land trof. De muzikant zag en ziet de gevolgen van de bezuinigingsmaatregelen in de hoofdstad. ‘Anticipation’ beslaat de periode van hoop na de Griekse verkiezingen van twee jaar geleden. ‘Realization’ verklankt de huidige situatie, de periode na de hoop. Het stuk heeft een politieke lading, maar is vooral Gardelis’ persoonlijke reflectie op de situatie in zijn land.
Het werk begint met een steeds sterker wordende en vrij scherp klinkende drone. Een plechtige saxofoon doet al snel zijn intrede, traag een melodie producerend. Daaronder klinkt een trage baslijn. Even later wordt een flinke bak distortion over het geheel gelegd, wat een ontregelend effect heeft. Daarna vallen sax, bas en distortion weg en wordt het stuk opnieuw opgebouwd, waarbij het saxofoonspel meer verweven zit in de drones, maar ook regelmatig met een melodieuze frase naar voren komt. De atmosferische klanken zijn somber en berustend.
Na negen minuten wordt met elektronische ruis en noise een onrustige sfeer gecreëerd, waar een bedrukte drone aan wordt toegevoegd. Gaandeweg gaat de muziek steeds meer leven, worden orgelklanken en opkomende geluiden waarneembaar, als klein motief of incidenteel. De saxofoon laat zijn klaagzang ook regelmatig horen. Dat alles zorgt ervoor dat de muziek een sterke emotionele lading heeft. De hoop die uit de muziek naar voren moet komen, klinkt als tegen beter weten in.
‘Realization’ begint hard, met noise, als een harde werkelijkheid die doordringt. De klanken harmoniëren niet, maar schuren langs elkaar heen en de drones klinken gemeen. Elektrische gitaar voert de boventoon en de saxofoon heeft moeite om door de dikke laag noise heen te breken. Nadat de storm is gaan liggen, komt de viool naar voren en lijkt het wat op te klaren. Maar het is geen vredige opklaring, eerder een besef van verlies. De ijle vioolklanken gaan vergezeld van een baslijn en orgelspel. Het aantal klanken groeit en de muziek neemt dramatischer vormen aan. Ruisende bekkens worden toegevoegd en ook de saxofoon speelt zijn droevige melodieën weer. Steeds meer sleept Zenjungle je mee in zijn fraaie maar vreugdeloze klankenwereld.
Fragmented Lives is een zeer persoonlijk werkstuk, een emotionele reis door de psyche van Gardelis in een tijd waarin de Griekse samenleving grote problemen ondervindt. Gedurende zesendertig minuten ontvouwt zich in langzaam tempo een muzikale uiteenzetting waarin diverse gevoelsstadia zijn te onderscheiden, al zijn bijna alle gemoedstoestanden varianten op weemoed. Zenjungle slaagt erin om met zijn instrumentale muziek echte emoties te creëren die je als luisteraar niet onberoerd laten. Dit is een knap en bijzonder mooi werk.
Opduvel 