Dronarivm, 2017
Aaron Martin is een uit Topeka, Kansas, afkomstige cellist. Hij heeft muziek uitgebracht onder zijn eigen naam en als lid van Black Vines, The Cloisters, Winter’s Day en From The Mouth Of The Sun. Elektronicapionier Rutger Zuydervelt opereert vanuit Rotterdam onder de naam Machinefabriek of onder zijn eigen naam. De beide muzikanten werkten al samen in 2007 op Cello Recycling/Cello Drowning, waarbij Zuydervelt door Martin geïmproviseerde cellomuziek bewerkte.
Iván Pérez is een in Spanje geboren, in Nederland wonende choreograaf, verbonden aan de Haagse dansproducent Korzo. Eerder gebruikte hij al muziek van Martin in zijn voorstelling Kick The Bucket. Voor de dansvoorstelling Hide And Seek maakten Martin en Zuydervelt (onder de noemer Machinefabriek) samen de muziek op verzoek van de choreograaf. Voorstelling en muziek stammen uit 2012/2013, maar pas in december 2017 is de muziek uitgebracht bij het Russische label Dronarivm.
Hide And Seek is een stuk voor zes dansers. De personen in het stuk kennen elkaar niet, maar zijn van elkaar afhankelijk. Zij dagen elkaar uit en raken gevangen in een psychologisch spel. De vraag is wat zij voor elkaar verborgen houden. Zo ontstaat een atmosferische trip waarin verlangens, frustraties, krankzinnigheid en humor langzaam worden onthuld. Hide And Seek is een spel dat niet iedereen zal willen spelen, aldus de toelichting bij het stuk.
De soundtrack bij de dansvoorstelling is ontstaan doordat Martin door hem opgenomen muziek stuurde naar Zuydervelt, die vervolgens aan de score bouwde door middel van processing, editing en het toevoegen van geluiden. Daarna werden de stukken samengevoegd tot een lange collage, passend bij de choreografie. De uiteindelijke score is echter niet op de cd Seeker te vinden, maar als digitale bonus toegevoegd aan het album.
Op de cd zijn verfijnde versies te vinden van de eerste muzikale schetsen die Martin en Zuydervelt maakten, toen zij nog bezig waren met uitproberen hoe hun geluiden zouden mengen en welke richtingen en sferen zouden kunnen worden gebruikt in de dansvoorstelling. Door toevoeging van de digitale bonus krijg je als luisteraar dus twee verschillende uitwerkingen van hetzelfde bronmateriaal.
Martin speelt op Seeker niet alleen cello, maar ook banjo, orgel en ukelele. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor de vocalen. Vooral de cellopartijen zijn vaak wonderschoon, en het is daarom goed dat Zuydervelt in zijn bewerking ruimte laat voor de natuurlijke klank van het instrument. In de negen stukken wordt op atmosferische wijze en met veel gevoel voor detail gemusiceerd. Martin zorgt daarbij voor de stemmige akoestische partijen, terwijl Zuydervelt op speelse en prikkelende wijze zijn geluiden produceert of de klanken van de akoestische instrumenten bewerkt. Dat gebeurt zodanig, dat je niet kunt spreken van ‘toevoeging’ van elektronische klanken. Dat zou suggereren dat de akoestische muziek het belangrijkst is en de boventoon voert, maar dat is niet het geval. Akoestische en elektronische klanken hebben een even belangrijke functie en het een kan niet zonder het ander. Soms vervaagt de grens en soms contrasteren de geluiden.
In de dansscore loopt de muziek constant door, drieënvijftig minuten lang, al maken stiltes rond de achtentwintigste en drieënveertigste minuut deel uit van de score. De soundtrack maakt nieuwsgierig naar de bijbehorende bewegingen van de dansers, maar zonder het visuele aspect staat de muziek evengoed als een huis. Het ongemak, de dreiging en het donkere randje die Pérez met de voorstelling wil uitdrukken, zijn in de muziek terug te vinden. De muziek en de geluiden zijn niet alleen mooi, maar dragen ongerieflijke emoties en spanning in zich, veel meer dan op de cd Seeker. Ook zijn de dynamische contrasten soms groter. Daar staat tegenover dat het speelse element wat minder sterk op de voorgrond treedt dan op de cd.
Of het nu gaat om de losse stukken op Seeker of de dansscore: Martin en Zuydervelt creëren prachtige atmosferische muziek die de luisteraar verleidt en betovert. Op de cd is iets meer plaats voor muzikale schoonheid, zij het niet zonder een paar gemene speldenprikken, terwijl onheil en duisternis meer aanwezig zijn in de uiteindelijke dansscore. De muziek neigt naar ambient en soms naar modern klassiek, maar in feite valt er geen etiket op te plakken, behalve: prachtig album en een even prachtige digitale bonus.
Aaron Martin & Machinefabriek – Seeker (album trailer) from Dronarivm on Vimeo.