Gizeh, 2017
Opduvel mist Incubate, het ter ziele gegane festival in Tilburg waar voor de avontuurlijk ingestelde muziekliefhebber heel veel moois te ontdekken was. Een van de spannendste concerten tijdens de september-editie in 2016, was het optreden van de Zweedse contrabassist Otto Lindholm in de vorm van een ‘silent disco’. De muzikant bespeelde zijn bas en manipuleerde zijn klanken met elektronica, wat te horen was door de hoofdtelefoon. Zodra je die afzette, hoorde je alleen het akoestische basspel, wat een mooi contrast opleverde.
Lindholm opereert vanuit Brussel en Alter is zijn tweede album. Vorig jaar mei verscheen het titelloze debuut bij Vynilla Vynil/Icarus Records. De nieuwe plaat is evenals de voorganger op vinyl verschenen, nu bij het Engelse Gizeh Records. Het album telt vier lange stukken die door het door de Zweed gebruikte instrumentarium (contrabas en elektronica) als bij elkaar horende stukken klinken. Bij meer dan oppervlakkige beluistering blijkt ieder stuk echter zijn eigen kenmerken te hebben qua sfeer, opbouw en muzikale invulling.
Er gebeurt veel in de muziek van Lindholm. Ambient, drone en modern klassieke muziek zijn etiketten die makkelijk te plakken zijn op de soundscapes van de bassist. Zijn muziek doet het zonder beat, maar is niet statisch. Dat komt voor een deel doordat Lindholm melodieën speelt op zijn contrabas, maar ook doordat de meerlagige muziek verschuift, in beweging is en dynamiek heeft. De muzikant heeft niets aan het toeval overgelaten en daardoor klinkt de muziek op de plaat wat netter dan destijds in de openlucht tijdens Incubate, waar de elektronische bewerkingen ongepolijst en ruw klonken.
Het album opent donker met ‘Fauve’. Die donkerte wordt gecreëerd door een lage contrabasdrone, een sombere melodie van de bas en de eveneens in mineur klinkende lagen die bovenop de zware drone worden gelegd. Een elektronische puls wordt toegevoegd en later ook een klein repeterend patroon, waar Lindholm met zijn bas overheen soleert. Bijzonder mooi is het gedeelte waarin twee basmelodieën tegelijkertijd ten gehore worden gebracht. Even later klinken juist twee bassen unisono. De muziek staat geen moment stil en steeds worden nieuwe lagen, nieuwe melodieën, nieuwe geluiden en nieuwe motieven ten gehore gebracht. Ondertussen blijft het stuk organisch klinken; de elektronische bewerking is niet klinisch en overheerst niet zodanig dat futuristische muziek ontstaat.
‘Lehena’ opent op hogere toon en spaarzamer. Op de achtergrond klinkt een lichte maar tegelijkertijd dreigende drone. Daar bovenop legt Lindholm zijn melodieuze baspartij. Er heerste een ijle sfeer, maar daar komt verandering in zodra een elektronisch motief zijn intrede doet, waarmee een gang voorwaarts wordt gemaakt, die echter wordt tegengewerkt door een statische, zich steeds herhalende toon die klinkt als een orgel. Lindholm blijft zijn melodie op contrabas spelen terwijl de geluiden daaromheen in aantal en daadkracht toenemen.
Een meerlagige, opnieuw donkere en nu ook spooky drone start ‘Alyscamps’. Lindholm voegt daar niet zozeer een melodie, maar langzame tonen aan toe, eveneens meerlagig. Daar omheen klinken onheilspellende geluiden, als in een spookhuis. Waar de eerste twee tracks redelijk harmonieus klonken, is dissonantie een belangrijk en terugkerend thema in dit derde stuk. De klanken schuiven en schuren langs elkaar heen en dat zorgt voor een enorme spanning. ‘Alyscamps’ klinkt ten opzichte van de andere nummers ook minder gecontroleerd; de verschillende geluiden lijken niet allemaal met voorbedachten rade op te duiken, al zal dat waarschijnlijk wel het geval zijn. ‘Alyscamps’ is het meest spannende stuk op het album. Op het eind wordt toch kort een basmelodie gespeeld.
Iets lichter van toon is het afsluitende ‘Heliotrope’. Er is meer lucht, de klanken ademen meer en de sfeer is hoopvoller. De melodie is langzaam, meerlagig, en ligt aangenaam op de elektronische klanken. Met romantiek heeft het echter allemaal niet van doen, want her en der klinken wat gemene geluiden en een zekere dreiging is ook nog steeds aanwezig. Er is licht waarneembaar, maar de duisternis is nog niet verdreven.
Alter is een prachtig album waarop de contrabas schittert, zowel wat betreft het leggen van muzikale lagen als in de functie van melodie-instrument. Lindholm weet een fraai elektro-akoestisch geheel te smeden dat weliswaar voornamelijk somber klinkt maar ook van een adembenemende schoonheid is.
Opduvel 