HNE, 2017
Als wordt teruggeblikt op de eerste jaren van de New Wave of British Heavy Metal, wordt de band Riot meestal over het hoofd gezien. Nu komt Riot ook helemaal niet uit Groot-Brittannië maar uit New York, maar toch kan de Amerikaanse band worden gezien als een van de grondleggers van het genre. In het Verenigd Koninkrijk is Riot de eerste jaren veel geliefder dan in eigen land, maar qua populariteit heeft de band het ook in Engeland moeten afleggen ten opzichte van menige Britse NWOBHM-band.
Gitarist Mark Reale en drummer Pete Bitelli richtten Riot al op in 1975 en het eerste album, Rock City, zag het het levenslicht in 1977. De stijl van het New Yorkse vijftal ligt dan al behoorlijk vast, maar zal pas tot volle wasdom komen op Narita en Fire Down Under. Die laatste plaat is een voor die tijd (1981) spijkerhard album. Bepalend voor het geluid zijn vooral leider Reale, destijds een van de meest begenadigde solisten, en zanger Guy Speranza met zijn zowel krachtige als melodieuze stemgeluid. Helaas verlaat laatstgenoemde de band na het uitbrengen van Fire Down Under. Hij overlijdt in 2003.
De jaren na het klassieke album zijn een tijd van vallen en opstaan, waarin bandleden komen en gaan. Met zanger Rhett Forrester worden twee middelmatige albums gemaakt, waarop Riot meer bluesy en minder heavy klinkt. Daarna kent de band een opleving met Thunder Steel en The Privilege of Power, waarop de stijl van Riot het best te kenschetsen is als power metal. Zanger van dienst is Tony Moore. Die wordt na de twee sterke platen vervangen door Mike DiMeo. De band richt zich vanaf dan op de Amerikaanse markt en brengt een zestal matige platen uit in de jaren 1993-2006.
Reale lijdt aan de ziekte van Crohn en heeft ernstige gezondheidsklachten als in 2011 het in de bezetting van Thunder Steel en The Privilege of Power opgenomen Immortal Soul verschijnt, het eerste behoorlijke album in jaren. Reale blijkt tijdens de opnamen al niet meer bij machte om alle gitaarpartijen in te spelen en hij sterft in januari 2012. Enkele bandleden komen op het onzalige idee om Riot zonder de bandleider voort te zetten en onder de naam Riot V verschijnt in 2014 Unleash The Fire, waarop niet één origineel bandlid te horen is.
Bij HNE Recordings verschijnt nu de zesdelige boxset Riot The Official Bootleg Box Set Volume 1 – 1976-1980. Dat is de periode vóór klassieker Fire Down Under, dus daarvan is geen materiaal terug te vinden op deze schijfjes, maar gelukkig horen we wel songs van het even sterke Narita. Dat was ook al het geval op het in 1993 verschenen Riot Live, waarop live-opnamen van de Narita-tour in Engeland in 1980 zijn te horen.
Dat maakt deze boxset trouwens niet overbodig, want de zes cd’s laten fraai de ontwikkeling van de band in de eerste jaren horen. De geluidskwaliteit is verre van optimaal, maar geeft een eerlijk beeld van hoe de band destijds klonk. De eerste twee schijfjes bevatten ieder een set van het concert dat Riot gaf in Red Foxx, New Jersey in 1976. Reale is op dat moment nog de enige gitarist en de band is nog niet helemaal tot bloei gekomen. De eigen songs, waarvan de meeste op de debuutplaat terecht zijn gekomen, blijken al ijzersterk en ook de ongepolijste sound is mooi. De covers zijn niet allemaal geslaagd (‘Sweet Jane’ is zelfs behoorlijk gênant), maar zullen naarmate de tijd vordert in aantal afnemen.
Disc drie bevat een concert dat werd gegeven in de Agora Ballroom in Ohio in 1978. We zijn dus twee jaar verder en de band is duidelijk gegroeid en blaakt van zelfvertrouwen. Lou Kouvaris is toegetreden als tweede gitarist. Het aantal covers is beperkt tot drie (twee van Ronnie Montrose en een van Deep Purple) en Riot speelt drie songs van het pas een jaar later te verschijnen Narita: ‘White Rock’, ’49er’ en ‘Kick Down The Wall’. Speranza zweept het publiek op en Reale verkeert in topvorm. De vreugde wordt enigszins getemperd door de zeer matige geluidskwaliteit van de opnamen, zelfs in vergelijking tot de eerste twee schijfjes.
Dat probleem speelt minder op de vierde cd, die vooral minder dof klinkt. De disc bevat zeven songs van een concert in Atlanta, Georgia en twee van een concert in Boston. Beide optredens vonden plaats in 1980. Kouvaris is inmiddels vervangen door Rick Ventura en drummer Spitelli door Sandy Slavin. Bas en drums staan prominent in de mix, maar de vocalen van de steeds beter zingende Speranza komen ook goed naar voren. Vooral de twee uitvoeringen van prijsnummer ‘Waiting For The Taking’ maken disc vier meer dan de moeite waard, maar ook het instrumentale ‘Narita’, ‘Overdrive’ (twee keer) en ‘Rock City’ worden bevlogen gespeeld.
De laatste twee schijfjes bevatten opnamen uit Engeland uit 1980. Op disc vijf is dat een optreden in Bristol en daarop horen we voor het eerst ‘Do It Up’ en ‘Tokyo Rose’. Speranza komt helaas wat minder goed naar voren dan op de opnamen uit Atlanta en de opname zwalkt. Gaandeweg wordt het iets beter. De setlijst is puik en de uitvoeringen klinken opnieuw zeer bevlogen. Hoogtepunt in de carrière van deze bezetting van Riot is het optreden tijdens de eerste editie van het Monsters of Rock Festival in Castle Donington in Engeland, waar de band als tweede mocht aantreden, na Touch en voor April Wine, Saxon, Scorpions, Judas Priest en Rainbow. Van een uitgebalanceerde mix is opnieuw geen sprake, de band klinkt wat dun, maar Speranza komt luid en duidelijk door. Dat geldt helaas ook voor de tweede stem die af en toe opduikt en die veel te hard staat. De setlijst bevat publieksfavorieten als Road Racin’ en Warrior en de live-energie komt ondanks het wat dunne geluid goed over.
Natuurlijk is een boxset als deze bedoeld voor de ware Riot-fan. De box bevat nogal wat doublures (zes keer ‘Rock City’ en ‘Angel’, vijf keer ‘Overdrive’) maar de uitvoeringen zijn niet steeds hetzelfde en laten de ontwikkeling van de band goed horen. De ongepolijste sound staat Riot goed en maakt dit een waarheidsgetrouw live-document dat niet alleen historisch interessant is maar ook laat horen hoe goed deze bezetting van Riot was. Volume 2 staat aangekondigd voor eind november, behelst de periode 1980-1990 en zal ook live-uitvoeringen van songs van Fire Down Under bevatten. Daar kijken we reikhalzend naar uit.
Opduvel 