Moving Furniture, 2017
Parijzenaar Jean-Luc Guionnet is een veelzijdig kunstenaar, niet alleen actief in de muziekwereld maar ook in die van film en beeldende kunst. Muzikaal begeeft de Fransman zich ook op verschillende vlakken, zowel wat gecomponeerde als geïmproviseerde muziek betreft. Guionnet speelt alt- en sopraansaxofoon, kerkorgel en piano.
De Bask Miguel A. García maakt muziek onder de naam Xedh, waarmee hij zich voornamelijk op elektro-akoestische muziek stort, waarbij soms ook gebruik wordt gemaakt van veldopnamen en het maken van noise niet uit de weg wordt gegaan. De elektronica van García wordt op Parkustomnie, een uitgave van het Nederlandse Moving Furniture Records , gekoppeld aan het kerkorgelspel van Guionnet. Dat levert een zeer beluisterenswaardig album op, al zijn enkele draaibeurten nodig om de muziek goed op waarde te kunnen schatten.
“This is a very quiet release, tune the volume to your own preferred volume”, luidt de begeleidende tekst bij dit album op bandcamp en dat is geen overbodige tip. De muziek wordt op cd inderdaad erg zachtjes weergegeven. Het loont de moeite om bij een nieuwe luisterbeurt een draai aan de volumeknop te geven, want de muziek komt op verschillende geluidssterktes ook verschillend over. Zachtjes afgespeeld klinken de klanken van het kerkorgel en de elektronica spannend maar ingehouden, lijkt er ogenschijnlijk sprake van rust, terwijl op hoger volume de gemene trekjes en de robuustere kant van de muziek naar voren komen en allerminst van kalm vaarwater kan worden gesproken.
Want Parkustomnie mag dan op zacht volume zijn opgenomen, de muziek is allesbehalve braaf. De twee stukken, ‘Jollus’ en ‘Belloopythors’, bieden een veelheid aan klanken, geluiden die bij elkaar passen, maar niet per se harmonisch klinken. Zowel de elektronica van García als het kerkorgel van Guionnet produceren ook tegendraadse, soms zelfs geniepige geluiden die ervoor zorgen dat verveling niet toe kan slaan.
Opvallend is dat het contrast tussen het ouderwetse kerkorgel en de moderne elektronica niet datgene is waar de muziek om draait. Evenmin zijn melodieën te bespeuren; het blijft bij aanzetten waardoor een ‘ongemakkelijke’ abstractie in stand blijft. Guionnet kiest niet voor de grote, majestueuze klank die het instrument kan bieden, maar houdt het, een paar uitzonderingen daargelaten, klein. García heeft alle ruimte om met zijn elektronische klanken te experimenteren, waarbij hij vaak gebruik maakt van zachte klanken met een veelheid aan ruis, hele hoge tonen en juist hele lage, dreigende bastonen.
De muziek van Guionnet en García is abstract, maar niet statisch. Een vast tempo is merendeels niet waar te nemen, maar zeker in ‘Belloopythors’ is een enkele keer een beat of een puls te beluisteren. Verder ontbreekt het je als luisteraar aan vaste grond onder de voeten want er is geen constante factor en bij eerste beluistering kan de muziek fragmentarisch overkomen. Van een afgerond geheel is in beide stukken ook geen sprake, maar bij vaker luisteren ontstaat toch een gevoel van samenhang.
Het eerste werk, ‘Jollus’, is het moeilijkst te doorgronden. De luisteraar die de moeite neemt, wordt echter beloond. De grens tussen orgel en elektronica vervaagt soms en de muzikanten vinden op non-figuratieve en redelijk impressieve wijze klanken die je meeslepen, niet op een logische, lineaire manier maar door een aaneenschakeling van interessante muzikale frases. Hetzelfde geldt voor ‘Belloopythors’, al is dat stuk wat expressiever, met een af en toe een kort uithalend kerkorgel en zelfs een luide climax (mits luid afgespeeld) na circa negen minuten.
De muziek op Parkustomnie fascineert, niet doordat de muziek grote emotionele diepgang heeft of razend spannend is, maar omdat de manier waarop Guionnet en García hun klanken verweven bewondering wekt en de muziek een weerbarstig soort schoonheid bevat. Het mag door het abstractieniveau moeilijk zijn om een verhaal te maken van de klanken, de muziek veroorzaakt wel degelijk opwinding en dwingt louter door de luisterrijke combinatie van akoestische en elektronische geluiden aandachtig luisteren af.