Hubro, 2017
Dans Les Arbres bestaat uit de Noren Ivar Grydeland (gitaar, samples), Christian Wallumrød (piano en synthesizer) en Ingar Zach (basdrum en percussie) en Fransman Xavier Charles (klarinet). Tot nu toe bracht het kwartet twee albums uit op het ECM-label, wat gelet op de ingetogen wijze van musiceren van het viertal niet vreemd is. Voor het derde album zijn de heren uitgeweken naar het Noorse Hubro-label, dat gericht is op (experimentele) jazz en improvisatie.
Gitarist Grydeland maakt naast Dans Les Arbres ook deel uit van Huntsville en countryrock-band Last Heat. Daarnaast speelt hij regelmatig met Hanne Hukkelberg, een singer-songwriter die laveert tussen pop, jazz en avant-garde. Wallumrød speelt piano, al dan niet elektronisch versterkt, en synthesizer en van zijn eigen ensemble (met onder andere trompettist Arve Henriksen in de gelederen) is een flink aantal cd’s verschenen op het ECM-label. Op die cd’s wordt ingehouden en zacht spelen tot kunst verheven, met spannende resultaten. Daarnaast heeft Wallumrød ook twee cd’s uit op Hubro, waaronder een soloplaat.
Percussionist Zach vinden we ook terug in Huntsville, maar ook in onder meer Mural, Looper en Glúck. Zijn handelsmerk is een grote, liggende basdrum die als basis dient voor zijn fijnzinnig percussieve spel. Klarinettist Charles heeft een lange staat van dienst en speelde onder meer met Otomo Yoshihide, Michel Doneda, Axel Dörner, The Ex en Getatchew Mekuria. Zijn spel is veelzijdig en vaak meer gebaseerd op geluid dan op melodie.
Dat laatste geldt ook voor Phosphorescence, waarop het kwartet nergens vervalt in het spelen van melodieën of lange frases, maar eerder de abstracte mogelijkheden van de instrumenten verkent, waarbij kennelijk afgesproken is dat het volume beperkt dient te blijven. De muziek is ontdaan van conventies, wat inhoudt dat ‘normale’ gitaar-, klarinet- of pianoklanken nauwelijks te bespeuren zijn op het album. De wijze van musiceren is veelal percussief en vooral behoedzaam, weloverwogen. Uitbarstingen zijn niet toegestaan in deze muzikale context.
Zach is de meest herkenbare muzikant op het album, zijn basdrum dienend om daarop met objecten allerhande percussieve spelletjes te spelen. Daarnaast maakt hij gebruik van kleine bekkens en schalen. Dat levert voor het oog een mooi schouwspel op, zoals bleek bij het concert dat Dans Les Arbres gaf tijdens de viering van het dertigjarig bestaan van het Australische The Necks in het Bimhuis te Amsterdam, in november 2016. Ontdaan van het visuele aspect wordt een beroep gedaan op de verbeeldingskracht van de luisteraar en daardoor klinkt de percussie extra spannend.
Wallumrøds handen lijken zich veelal te bevinden in de buik van zijn geprepareerde piano, om de snaren rechtstreeks te beroeren. Charles speelt met lucht, de kleppen en produceert zachte klanken en Grydeland legt accenten door het spelen van ultrakorte frases. Daarnaast wordt de muziek zo nu en dan behoedzaam elektronisch bewerkt door real time sampling. Alle muzikale ingrediënten bijeen genomen, ontstaat een spel van klanken dat in abstractie blijft hangen maar nergens stilstaat; altijd is een voorzichtige beweging voorwaarts hoorbaar.
Wat soms een opeenvolging lijkt van min of meer willekeurige geluiden, is in feite een veelal geïmproviseerd muzikaal parcours, dat klinkt alsof het zorgvuldig is uitgedokterd. Dat parcours wordt afgelegd door vier uiterst geconcentreerd spelende muzikanten die omzichtig te werk gaan en elke noot en elk geluid exact daar plaatsen waar het bedoeld is, niets meer en niets minder. Daarbij blijft de spanningsboog constant intact, al vergt het wat inspanning van de luisteraar omdat aandachtig luisteren vereist is om deze muziek op waarde te kunnen schatten. Wie daartoe bereid is, wacht een avontuurlijke muzikale reis.
Opduvel 