Eigen beheer, 2016

Genregrenzen zijn er om geslecht te worden en in black metalland zijn steeds meer bands te vinden die grenzen opzoeken en overschrijden. Dat kan betekenen dat een andere afslag wordt genomen dan de liefhebber van het eerste uur zou willen, maar een band met een beetje zelfvertrouwen trekt zich daar niets van aan. Het Italiaanse Chiral is een band die zich gestaag ontwikkelt en verder kijkt dan het hokje ‘black metal’ groot is, zich ondertussen wel steeds met één poot in dat genre bevindend.

Het woord ‘band’ moet hier wel met een korrel zout worden genomen, want Chiral is het eenmansproject van Matteo “Teo” Gruppi, afkomstig uit de buurt van het Noord-Italiaanse Piacenza. Het project is actief sinds eind 2013 en Gazing Light Eternity , dat overigens al in oktober vorig jaar is verschenen, is het derde album van Chiral, na Abisso en Night Sky, allebei uit 2015. De Italiaan is echter nog veel productiever, want sinds 2014 zijn ook drie demo’s en vijf ep’s verschenen, allemaal in eigen beheer.

Chiral maakt niet de meest agressieve vorm van black metal; zelfs in de heftige stukken op de plaat wordt muzikaliteit verkozen boven brutaliteit en dat uit zich in het aanbrengen van subtiele details en het gebruik van akoestische instrumenten. Het gevaar dat bij een eenmansband op de loer ligt, is dat door het een voor een over elkaar leggen van de muzikale onderdelen een wat klinisch klinkend geheel ontstaat en de muziek doodslaat door een gebrek aan gevoel. Dat gevaar wordt door Chiral bezworen doordat de verschillende lagen niet te strak zijn aangebracht. De muziek heeft zelfs emotionele impact en kan de luisteraar echt raken.

Gazing Light Eternity telt vier tracks en bij een gemakzuchtige indeling zou je op de twee langste stukken de sticker ‘black metal’ kunnen plakken en de twee kortste het label ‘ambient’ kunnen geven. Dat is echter te makkelijk, want de langere stukken kennen ook atmosferische gedeelten en de kortere stukken zijn niet als louter ambient te bestempelen. De cd laat zich overigens het best als een geheel beluisteren; de titels beginnen niet voor niets met Part I t/m IV en de plaat heeft een overkoepelende thematiek: de evolutie en perceptie van het eeuwigdurende verstrijken van tijd op mensen, plaatsen en herinneringen. Het is maar dat je het weet.

‘Part 1 (The Glazer)’ opent midtempo en Chiral vindt met een black metal-riff een cadans die als basis dient voor het stuk. Daaroverheen wordt nog een gitaarlaag aangebracht die in een post-rockband niet zou misstaan en daar weer overheen speelt Teo een gitaarsolo. De drums klinken wat onevenwichtig, sommige fills lijken niet helemaal te kloppen en de snare klinkt wat dun, maar op de een of andere manier draagt dat bij aan de levendigheid en authenticiteit van de muziek. Halverwege het stuk wordt een synthlaag aangebracht, wat een voorzichtig symfotintje geeft aan de muziek. De stuk wordt echter pas echt naar grotere hoogte gestuwd door het spel op akoestische gitaar, niet in een rustig intermezzo, maar juist in een van de meest heftige gedeelten van het stuk. De smerige vocalen krijgen na ruim tien minuten op de achtergrond gezelschap van mannelijke koorzang en tegen het einde vormt een lichte synthmelodie de bovenlaag.

Geheel andere koek is ‘Part II (The Haze)’, een tussen ambient, post-rock en pop bewegend stuk, met gesproken vocalen. Muzikaal wordt het nummer gedomineerd door akoestische gitaren en synths. De sfeer is ondanks het verfijnde akoestische gitaarspel spookachtig. Het past perfect tussen de twee zwaarder aangezette tracks op Gazing Light Eternity.

Want ‘Part III (The Crown)’ vervolgt de op ‘Part 1 (The Glazer)’ ingeslagen weg met een midtempo cadans, smerige vocalen en een lichte toets van synths. Ook hier is er meer dan alleen black metal, de gitaren neigen soms naar post-metal en heavy metal, opnieuw duikt kort een mannenkoortje op en de muziek vertoont avant-gardistische trekjes zoals we die ook kennen van het Hongaarse Thy Catafalque. Knap is hoe onder het synthmelodietje de lagen op elkaar worden gestapeld, waardoor dat dreinende deuntje toch niet gaat vervelen. Grootste verrassing is echter de plotsklapse tempoversnelling na dik elf minuten, waarna aan het einde een stuk traditionele heavy metal uit de hoge hoed wordt getoverd.

Tot slot rest de dreigende ambient van ‘Part IV (The Hourglass)’, het meest bevreemdende stuk op de plaat. Tromslagen verstoren de gespannen rust en de synths zorgen voor een enigszins sacrale sfeer. Het stuk zit vol met kleine details, geluiden die niet altijd thuis te brengen zijn maar bijdragen aan de onheilssfeer. ‘Part IV (The Hourglass)’ besluit daarmee een zeer fraai album, dat rijk is aan details en sfeer en waarop de verschillende muzikale elementen op vernuftige wijze met elkaar zijn verweven.

Gazing Light Eternity bandcamp

Chiral website