Stabwaf, 2017
Uit het Belgische Hasselt komt het stronteigenwijze noiserock-kwartet El Yunque. Vorig jaar wist het viertal al te verrassen met hun eerste langspeler Baskenland en nu blijkt dat bij deze band van een ‘moeilijke-tweede-plaat-syndroom’ in het geheel geen sprake is. Niet alleen verschijnt Boxes binnen tien maanden na het debuutalbum, ook weet El Yunque nieuwe bronnen aan te boren en tegelijkertijd nog even onbevangen uit de hoek te komen.
Boxes is volgens de band een plaat over gepensioneerde NBA-basketbalspelers, vogels, poema’s en creatieve vrijheid. Voor wat het waard is. De plaat is in ieder geval een verfrissend eigenzinnige opdoffer binnen het muzikaal niet altijd even interessante noiserock-genre. Eigenlijk doet die genre-aanduiding El Yunque tekort, want de plaat schiet prettig alle kanten uit en ook flarden post-rock en freejazz komen voorbij op dit tweede album.
Dat de muziek van de Belgen alle kanten uitschiet wil overigens niet zeggen dat chaos regeert op Boxes. De band heeft lak aan geijkte songstructuren en alles mag, tot aan een drumsolo aan toe, maar de muzikale vrijheid is ingekaderd in stukken met herkenbare ideeën en een structuur, hoewel die soms erg los is. Girl Band is een referentiepunt, evenals Slint en Sonic Youth, maar de invloeden liggen er niet te dik bovenop, daarvoor is El Yunque veel te eigengereid.
De plaat opent met ‘Scottie Pippen’, dat met een slordig intro begint, kort onderbroken door een strijkersintermezzo, voordat een hakkend ritme en tegendraadse gitaren de mantra “Michael Jordan” begeleiden. Verslavend goed. ‘Tired Of Dressing Like A Girl’ laat de band van een heel andere kant horen. Hier is het de broeierige, Slint-achtige spanning die het vrij kale stuk meerwaarde geeft.
De muziek verschiet vervolgens van kleur, van broeierig naar verschroeiend op het korte, felle ‘Nafi’, waarop echter aan het eind gas wordt teruggenomen. ‘Nafi’ sluit daardoor naadloos aan op ‘Deer’. De vaart is er even volledig uit, maar het deert niet, want ‘Deer’ is van alle dwarse stukken op Boxes nog wel het meest eigenwijs, beginnend met spannende post-rock, overgaand in een drumsolo begeleid door aanvankelijk voorzichtige gitaarklanken en -feedback, langzaam noisier wordend. De spanning wordt moeiteloos vastgehouden.
Van het losse ‘Deer’ wordt overgeschakeld naar het strak repeterende, verslavende ritme van ‘Cinder’, een song die daardoor zomaar, als ware het Swans, een kwartier of langer zou mogen duren. We moeten het doen met zeven minuten, waarin vooral in het tweede gedeelte het gitaarspel adembenemend mooi is.
De korte titeltrack zou uit de koker van Steve Albini ten tijde van Big Black kunnen komen. Volstrekt overbodig is ‘Michael Jordan’, dat niet meer is dan een deel van een speech van Michael Jordan, handelend over Scottie Pippen.
De misser wordt volledig goedgemaakt door afsluiter ‘Dog Park’, waarin de Slint-referentie weer opduikt aan het begin, maar waarin al gauw een herhalend zangmotief de overhand krijgt, dat weer ruw onderbroken wordt door een noise-uitbarsting. Fraai is het freejazz klarinetspel van Michiel De Naegel, dwars door de noise van het viertal heen.
De muziek van El Yunque heeft iets onbekommerds en is vrijmoedig maar niet nonchalant. ‘Michael Jordan’ daargelaten is Boxes een heerlijk koppig, tegendraads en spannend album waarop grenzen vervagen en muzikale vrijheid regeert. Dat wordt dan ook nog eens verpakt in noisy songs die zich, ondanks het ontbreken van standaard structuren, vrij makkelijk in je hoofd nestelen. Verdraaid goede plaat.
Opduvel 