Not Two, 2016
De eerste releases van 2017 druppelen binnen, maar zo aan het begin van het nieuwe jaar kan nog wel even een bijna over het hoofd gezien juweeltje uit 2016 onder de aandacht worden gebracht, want Desire & Freedom van het Motion Trio van de Portugese saxofonist Rodrigo Amado, begin november verschenen bij Not Two, is simpelweg te goed om onbesproken te laten.
Amado is een tenorsaxofonist die in 2015 ook al indruk maakte op This Is Our Language, een schitterende freejazz-cd van een kwartet dat naast Amado bestond uit Joe McPhee (tenorsax en pockettrompet), Kent Kessler (bas) en Chris Corsano (drums). In zijn eigen Motion Trio krijgt Amado gezelschap van twee andere Portugezen: drummer Gabriel Ferrandini (RED Trio) en cellist Miguel Mira (Iridium String Quartet, Variable Geometry Orchestra).
Dit drietal bracht in 2009 zijn eerste cd als trio uit, maar daarna zocht men samenwerkingen met trombonist Jeb Bishop, resulterend in Burning Live At Jazz Ao Centro in 2012, en The Flame Alphabet in 2013, en met trompettist Peter Evans (The Freedom Principle en Live in Lisbon, beide uit 2014). Op Desire & Freedom is weer de originele triobezetting te horen.
Of het op die manier bedoeld is of niet, Motion Trio is een uitstekende naam, want als iets de muziek van het Portugese drietal kenmerkt, dan is dat de bijna constante beweging. Zelfs in wat meer contemplatieve gedeelten weet een van de muzikanten daar een levendige, vaak prettig ontregelende draai aan te geven. Vooral de ritmesectie toont zich zeer bedrijvig en weet de muziek richting te geven, zonder overigens rechttoe rechtaan te spelen, daarvoor is de spelopvatting veel te vrij.
Amado laat zich wat beweging betreft natuurlijk ook niet onbetuigd. Zijn spel bevat een flink aantal lange lijnen met veel noten, wat enigszins aan trompettist Peter Evans doet denken. De muziek heeft verder raakvlakken met John Coltrane en Albert Ayler, maar dit trio klinkt wat netter en gecontroleerder. Amado’s toon blijft beheerst, ook in de wat krachtiger en vuriger gedeelten op Desire & Freedom. Zijn spel is inventief, fantasierijk en hoewel hij het lage register van zijn sax regelmatig gebruikt, weet hij zijn instrument bij tijd en wijle opvallend licht te laten klinken. Het gebruik van een cello in plaats van een contrabas draagt ook bij aan een zekere lichtheid die dit trio uitstraalt.
Je zou kunnen gaan denken dat we hier dus te maken hebben met lichtvoetige jazz, maar niets is minder waar. Het betreft freejazz in optima forma waarin allerminst voor de makkelijke weg wordt gekozen. Het drumspel van Ferrandini is druk, met opvallende rollen voor snare, bekkens en gebruik van de randen van de trommels. Cellist Mira gebruikt zijn strijkstok niet; met louter geplukt spel weet hij richting te geven aan de muziek.
Want hoewel sprake is van volledig geïmproviseerde muziek, is geenszins sprake van een richtingloze bedoening. Elk van de drie stukken lijkt constant op weg naar een weliswaar niet vastomlijnd, maar toch duidelijk gezamenlijk doel. Desire & Freedom laat een trio horen dat perfect op elkaar is ingespeeld, dat elkaar ruimte geeft en waarin de muzikanten ieder hun eigen ruimte vinden en gebruiken in het samenspel. Het is een waar genot om naar te luisteren.
Opduvel 