American Dreams, 2021
De in Los Angeles wonende saxofonist en multi-instrumentalist Patrick Shiroishi heeft Japanse roots. In een gedeelte van zijn werk komt die roots sterk naar voren. Shiroishi’s sterke betrokkenheid bij zijn familiegeschiedenis en de manier waarop heden ten dage met Amerikanen met Aziatische roots wordt omgegaan, kan worden verklaard uit het feit dat zijn grootouders tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp gevangen werden gezet. Het was iets dat ongeveer 120.000 mensen in de Verenigde Staten werd aangedaan, niet omdat zij niet loyaal waren aan het land van verblijf, maar alleen omdat zij Japanse roots hadden.
Shiroishi is een saxofonist die in staat is om zijn werk een sterke emotionele lading te geven. Dat komt niet alleen door de familiegeschiedenis, maar ook door de toenemende agressie ten opzichte van Aziatische Amerikanen ten tijde van het presidentschap van Donald Trump en tijdens de coronapandemie. Shiroishi vindt dat ertegen moet worden opgetreden, actie moet worden ondernomen, wat weer in strijd is met ‘gaman’, een uit het zenboeddhisme voortkomende houding waarbij de mens dat wat hem overkomt, hoe ondraaglijk ook, waardig en zonder veel klagen draagt. Deze houding werd ook door Japans-Amerikaanse gevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog gepraktiseerd.
Naast het engagement dat Shiroishi in zijn muziek legt, is hij ook op andere vlakken maatschappelijk actief. Zo heeft hij samen met andere Aziatisch-Amerikaanse muzikanten een boek getiteld Tangled uitgegeven. Daarin staan essays van onder andere Tashi Dorji, Eyvind Kang, Susie Ibarra en Dustin Wong over wat het heden ten dage betekent om Aziatisch-Amerikaans te zijn.
Het nieuwste solo-album van Shiroishi is getiteld Hidemi. Dat is de eerste voornaam van zijn grootvader. De titel zegt al iets over waar de muziek over gaat. De saxofonist gebruikte het lot van zijn grootouders eerder al op de albums Tulean Dispatch en Descension. Deze keer betreft het onderwerp echter niet de tijd dat Shiroishi’s grootvader gedetineerd was in het kamp, maar de periode daarna. Daarnaast wordt het toenemende geweld ten opzichte van Amerikanen van Aziatische afkomst verklankt.
Op Hidemi speelt Shiroishi alt-, bariton-, tenor-, C-melodie- en sopraansaxofoons. De verschillende partijen heeft hij in lagen over elkaar gelegd, zodat de composities op het album als afkomstig van saxofoontrio’s, -kwartetten en zelfs kwintetten klinken. De muzikale aanpak geeft de muzikant vele mogelijkheden, die hij ten volle benut maar binnen de context van het album als geheel. De boodschap is duidelijk, de muziek spreekt voor zich.
Shiroishi houdt het thematisch allemaal keurig bij elkaar, maar toont zich veelzijdig. Dat blijkt al uit het eerste gedeelte van de openingstrack ‘Beachside Lonelyhearts’, dat begint met harde saxsalvo’s, waarna de saxofonist met één sax een rustige melancholieke melodie neerlegt. Daar wordt een tweede stem aan toegevoegd en daaraan wordt de hoofdmelodie en improvisatie met de baritonsax gekoppeld. Maar ook de ander saxen maken melodische bewegingen en met de sopraansax wordt een repeterend patroon gespeeld dat als een nieuwe laag wordt neergelegd. De muziek klinkt nu hoopvol, maar het einde is somber en berustend.
Zo is elk stuk op het album opgebouwd uit lagen die inventief over elkaar schuiven of in elkaar haken. Lyrische momenten en momenten van wanhoop wisselen elkaar af, evenals clean spel en rauwe en gierende klanken. De emotie ligt aan de oppervlakte, al valt er ook puur te genieten van hoe de muziek in elkaar steekt. De stemming is optimistisch in ‘Jellyfish In The Sky’, waar aan het eind van ‘Tule Lake Like Yesterday’ de radeloosheid eruit geschreeuwd wordt. De muziek wordt echter nergens zwaar op de hand.
In ‘To Kill A Wind-Up Bird’ (je ziet het zo voor je) is het een drukte van belang, maar het stuk kent een kort verstild gedeelte waarin de moeilijke kant van het bestaan doorschemert, waarna het drukke spel weer wordt opgepakt. Zo heeft elk stuk op het album zijn eigen kenmerken. Vermelding verdient nog de slottrack, ‘The Long Bright Dark’, waarin een melodie van de sopraansax wordt omringd met snelle bewegingen van andere saxofoons en waarin ter afsluiting gezongen wordt. Het komt hard binnen en het vormt zo het perfecte einde van een prachtig emotievol album dat per draaibeurt beter gaat klinken.
Opduvel 