Rookie, 2021
Wie vaker op deze site te vinden is, zal weten dat Opduvel een zwak heeft voor Duitstalige muziek en dan met name alternatieve rock. Dat Engels vaak als de beste taal voor artistieke uitdrukking wordt beschouwd, is iets wat stoort en wat ook zeker niet altijd waar is. Integendeel. Neem het debuut van Shatten, een band die gesitueerd is in Hamburg en die bij Rookie Records zijn debuut heeft uitgebracht. Het is een plaat die de concurrentie met gevierde namen als Idles, Shame, Viagra Boys en Dry Cleaning moeiteloos aankan. Opduvel prefereert zelfs deze Duitse band.
Shatten is een vijftal bestaande uit Jonas Kohlschmidt, Stefan Kühl, Kristian Kühl, Simeon Melchior en Danny Steinmeyer. Vier van de vijf leden waren voorheen te vinden in Findus, een indierock/punkband die in 2016 werd opgeheven. De bandleden hebben contact gehouden en toen Kohlschmidt, die niet in Findus actief was, zich aandiende werd Shatten (de ‘c’ is bewust weggelaten) opgericht. Enkele optredens vlak voordat Covid-19 toesloeg waren voor Rookie Records voldoende om de band te tekenen, iets wat ook de wens van het vijftal was.
Het resultaat van de samenwerking met het label is de titelloze debuut-lp, die een band laat horen die muzikaal laveert tussen indierock, post-punk en punkrock. Dat is geen combinatie waarmee je de originaliteitsprijs wint, maar dat is ook niet waar het bij deze band om gaat. Shatten heeft een sound die staat als een huis, met als sterke troeven de wisselwerking tussen bas en de gitaren en de ruwe rand die het geluid van de band bepaalt. De muziek heeft energie en de band doet niet aan overdreven pathos, wat ook blijkt uit het feit dat de zang niet te ver boven de muziek uit is gemixt, maar er een onderdeel van uitmaakt. Het Duits is te verstaan, al kost het deze niet-Duitstalige luisteraar wat moeite om de woorden te verstaan zonder tekstvel bij de hand.
Het sterkste punt van Shatten is echter de kwaliteit van de songs. In die songs is ruimte voor melodie en de band heeft dan ook ontegenzeglijk popsensibiliteit. Het melodische aspect doet daarbij nergens afbreuk aan de energie en de ruwe sound. De nummers zijn dynamisch, de gitaren mogen gruizig uit de hoek komen, de bas is meer dan alleen een stevige fundering en de drums geven de muziek kracht en schwung.
Hoewel de groep nergens overhelt naar pure punkrock, bevat het album wel een paar songs die de punk-kant van de band in het zonlicht zetten. ‘Taumeln’, bijvoorbeeld is gebouwd op een simpele gitaarriff, kent een snel tempo. Shatten onderscheidt zich doordat binnen de furiositeit ruimte wordt gevonden voor een paar subtiliteiten, zoals een paar ontregelende gitaarstukjes. ‘Katzen Fuettern’ is nog beter: tomeloze energie, spitse accenten van de gitaren, volle bak in het refrein en een melodie die blijft hangen, evenals de tekst: “Ich bin ein Moerder / Ich nehme Leben und kann nichts dafuer”. Het staat haaks op de dagelijkse sleur waar de tekst over handelt en geeft die tekst daardoor een heel ander karakter.
Qua onderwerp ligt ‘Biberkopf’ enigszins in het verlengde van ‘Katzen Fuettern’. Het leven bestaat uit het verstoppen van negatieve kanten en het ophouden van de schijn: “Meine Langeweile vergrabe ich im Keller / Meinen Zorn verstecke ich im Schrank / Ich klopfe Schultern, ich lache laut / Ich spiele nach Regeln die keiner akzeptiert”. ‘Einen Duft umarmen’ kent een melodieuze gitaarlick die vaak en op de juiste momenten opduikt en het stuk een poppy karakter geeft. Maar vergis je niet: de band hakt stevig door en houdt de energie constant op peil. De jaren tachtig komen even om de hoek kijken in ‘Error 2000’, dat wat new wave-invloeden kent, die overigens in het refrein door de gitaren aan gort worden gespeeld.
‘Loecher im Himmel’ (de band heeft de umlaut kennelijk uitgebannen) is strakke post-punk met een tekst die wat dubbele bodems bevat en wat vragen overlaat. Gaat het over feestvieren in het aanzicht van het einde? Over hedonisme? Of schuilt er een liefdesgeschiedenis achter de tekst? “Jeder Mensch wirft seinde Schatten und ich, ich bin verwirrt”, het heeft een poëtische kracht en stemt tot nadenken tegelijk. Het snelle ‘Geiselnahme’ brengt het energiepeil verder omhoog, terwijl melancholie doorklinkt in de zangmelodie. Het refrein is memorabel, niet in de laatste plaats door de flink doorhalende post-punkgitaren.
Qua opbouw en uitwerking is ‘Falsche Faehrte’ de beste song op het album. Een mindere band zou de contrasten wat zwaarder aanzetten of het geheel enigszins polijsten; Shatten dendert in een strak tempo door, weet de dynamiek te benutten zonder in te zakken en zorgt bij het kort stilvallen van het tempo ervoor dat ook dat op een ruwe wijze geschiedt. Dan is er nog sterke tekst: “Giftige Maennlichtkeitsbilder / Ich bin ein Teil davon / Gift in meinen Koerper / Ich will diesen Koerper zerstoeren”. Zelfkritiek en maatschappijkritiek gaan ineen.
‘The Ballroom Blitz’ van The Sweet lijkt model te hebben gestaan voor de fraaie drumpartij in ‘Muede Freunde’, maar de songs hebben verder niet veel met elkaar uit te staan. In de laatste fase wordt het tempo stil gelegd en kort even spanning gecreëerd voordat nog eenmaal vol gas wordt gegeven. In ‘Verdammte Enge’ bewijst Shatten nog een laatste keer dat rechttoe-rechtaan musiceren beslist niet saai hoeft te zijn, als je het maar met de juiste instelling, geestkracht en instrumentatie doet.
Op de plaat zijn tussen de songs door wat vage tussenstukjes te horen, verstorinkjes die niet per se nodig zijn maar wel goed passen bij de eigenwijsheid die Shatten op de debuut-lp uitstraalt. In ‘Ende’ mondt dat uit in een instrumentale collagetrack die een experimenteler kant van de band laat horen. Shatten is een schitterende debuutplaat die doet uitzien naar de verrichtingen van deze band op het podium. Dit is eigenlijk een must voor Eurosonic 2022.
Opduvel 