Eigen beheer, 2019
De Japanse Ryoko Ono startte in september 2016 de Newduo Series, een reeks digitale uitgaven waarop de altsaxofoniste steeds een duo vormt met een andere artiest. Samenwerkingen werden aangegaan met binnen- en buitenlandse muzikanten, waaronder Mick Barr, Chris Pitsiokos, Hisamine Kondo, Chuck Bettis, Sagayuki, Yuen Chee Wai, Hiroki Ono en Yan Jun. Het zijn artiesten van diverse pluimage die samen met Ono aan het improviseren zijn geslagen.
Voor de inmiddels dertiende uitgave in de serie zoekt de Japanse het dicht bij huis, want pianiste Nana Omori opereert evenals Ono vanuit Nagoya. Omori bracht wel een deel van haar jeugd door in Indonesië en studeerde hedendaagse/moderne muziek in de Verenigde Staten. Zij speelde daar niet alleen piano, want als tromboniste/euphoniumspeler was zij ook actief in een marching band, blazersensemble en jazzsensemble. In 2010 keerde zij terug in Japan en formeerde zij “pd”, een freejazz-unit met een vrouwelijke drummer.
Ono is gespecialiseerd in geïmproviseerde muziek en werken voor saxofoon en elektronica. Zij laat zich overigens niet alleen in met geïmproviseerde muziek, want zij speelt ook blues, jazz, progrock, noise en avant-gardemuziek. Ono heeft haar eigen groep Ryorchestra en samen met Yoshida Tatsuya vormt zij het duo SaxRuins. Haar uitdijende discografie bevat onder andere releases met Rogier Smal (Wood Moon, 2016) en Sam Underwood (als RyokoSam op Gold-cut Square Voice, 2018).
De duo-uitgave van Ono en Omori duurt slechts een kleine achttien minuten en bevat vijf in lengte gelijkmatige stukken. In dat korte tijdsbestek weten de Japansen op expressieve wijze elkaar op te stuwen naar grotere hoogte. De improvisaties zijn levendig, excentriek en gevarieerd. Wat opvalt is de harde, scherpe en hier en daar zelfs bijtende toon die Ono uit haar altsax haalt, waar Omori’s handen zich zowel op het klavier als elders op en in de piano zijn te vinden.
Dat laatste geldt vooral in openingstrack ‘one day_A’. Ono opent met lillende en gillende saxklanken, maar het is het onnavolgbare snarenwerk van Omori dat de meeste aandacht trekt. De snaren worden met objecten beslagen en er ontstaan steeds nieuwe klanken, die bij elkaar toch een repeterende indruk maken. Verderop klinkt de piano zwaarder. Halverwege valt het tempo even stil, maar daarna wordt een versnelling ingezet. Ono’s vingervlugheid komt goed tot uiting in dit laatste gedeelte.
In ‘one day_C’ horen we Omori’s piano op conventioneler wijze, hoewel het spel van de pianiste allerminst conventioneel is. Snelle reeksen en korte accenten wisselen elkaar af. Ono beantwoordt het pianospel met eveneens snelle notenreeksen, melodieus spel met veel vibrato of gillend en schreeuwend. In ‘one day_E’ lijken de muzikanten het rustiger aan te doen, als Omori opent met rustige echoënde pianoklanken. Ono zet daar piepend en ruw saxofoonspel tegenover. Omori kan niet achterblijven en schakelt al snel een tandje bij, zodat ook dit stuk in een hoge versnelling wordt afgewerkt. Even is er tijd voor een stop, waarbij Omori harde lage tonen produceert en Ono melodielijnen met oosterse invloeden speelt.
‘one day_D’ begint met melodieus saxspel en een piano die op cartooneske wijze stiekem de ruimte uit lijkt te willen wandelen. Het fijne gevoel voor melodie van Ono komt goed tot zijn recht, evenals haar vele expressiemogelijkheden, zonder dat zij daar allerlei verschillende technieken voor nodig heeft. In ‘one day_B’, tot slot, horen we Omori op een elektrische piano en Ono op haar meest agressieve manier, overblazend, afgewisseld met zachtere passages. Met een lange saxnoot en subtiele rhodes-klanken eindigt het stuk.
Met deze speelse en temperamentvolle duo-release met Omori voegt Ono een nieuwe fraaie uitgave aan haar Newduo Series toe. Die serie begint – zeker kwalitatief gezien – indrukwekkende vormen aan te nemen en zou eigenlijk ook op een fysieke geluidsdrager moeten worden uitgebracht.
Opduvel 